Phụng Vụ - Mục Vụ
Lễ Vọng Giáng Sinh (Năm A)
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb. ·
02:18 23/12/2025
LỄ VỌNG GIÁNG SINH
(Lễ Đêm)
Tin mừng: Lc 2, 1-14.
“Hôm nay, Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em”.
Anh chị em thân mến,
Chúng ta vừa nghe thánh Lu-ca thuật lại cuộc giáng sinh của Đức Chúa Giê-su, chúng ta hãy nhìn vào hang đá thì sẽ thấy được sự khó nghèo của Con Thiên Chúa giáng trần làm người: chỉ có một vài mục đồng đến viếng thăm, và một vài con lừa hà hơi sưởi ấm cho hài nhi Giê-su, tất cả chỉ có thế, nghèo nàn khổ cực hơn cả người cùng cực thế gian, nhưng đó chính là niềm vui của những tâm hồn thiện chí và đó là sự cứu độ của toàn thể nhân loại.
Đêm nay, chúng ta hân hoan long trọng mừng Đấng Cứu Độ của chúng ta là Đức Chúa Giê-su đã giáng trần, đó là một tin vui trọng đại, tin vui cho muôn người, tin vui này được các thiên thần của Thiên Chúa loan báo cho các mục đồng: “Anh em đừng sợ. Này tôi loan báo cho anh em một tin mừng trọng đại, cũng sẽ là niềm vui cho toàn dân: Hôm nay, một Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em trong thành Đa-vít. Người là Đấng Ki-tô, là Đức Chúa” (Lc 2, 10-11).
Đêm nay được gọi là “Đêm Thánh” vì Con Thiên Chúa là Đấng Thánh đã giáng trần cứu độ nhân loại khỏi tội lỗi; đêm nay cũng được gọi là “Đêm Bình An”, vì chính sự giáng trần của Con Thiên Chúa là sự bình an cho mọi tâm hồn thiện chí biết xây dựng hòa bình cho anh em.
Vinh danh Thiên Chúa trên trời
Bình an dưới thế cho loài người Chúa thương.
Lời ca khen hát mừng của các thiên thần trong ngày Đức Chúa Giê-su giáng sinh vẫn còn đó, vang lên trong mọi tâm hồn của người tín hữu, và biến thành lời ca vang chúc bình an trên môi miệng của chúng ta với ước mong rằng, tất cả mọi người đều làm sáng danh Thiên Chúa và đem bình an cho tha nhân trong cuộc sống của mình.
Vinh danh Thiên Chúa trên trời
Bình an dưới thế cho loài người Chúa thương.
Lời ca chúc mừng này biến chúng ta trở thành những mục đồng đi đến thăm viếng Đức Chúa Giê-su khó nghèo nơi các trại mồ côi, an ủi những người bị tù ngục và những tâm hồn đau khổ vì bị bạc đãi trong xã hội này.
Đêm nay, ngoài đường vắng bóng người mặc áo quần lụa là, vì họ đang quây quần vui vẻ nâng ly rượu với bạn bè trong những nhà hàng sang trọng; nhưng đây đó dưới gầm cầu, bên góc xó hàng hiên của ngôi nhà to lớn bên đường, có những em bé Giê-su đang nằm co ro vì lạnh vì đói và không nhà để trở về vì không có hộ khẩu thường trú, vì căn nhà đã bị lũ lụt cuốn trôi mất rồi...
Anh chị em thân mến,
Đức Chúa Giê-su đã giáng trần cách đây hơn hai ngàn năm, và hôm nay, mỗi ngày Ngài đều giáng sinh trong tâm hồn của chúng ta, để qua chúng ta, Ngài được an ủi nơi những người bất hạnh, như sứ điệp hòa bình mà các thiên thần đã loan báo: “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương”.
Sứ điệp này đang ở trước mặt anh chị em, trong hang đá lộng lẫy ánh đèn nhấp nháy sáng lóe tia hy vọng, như mời gọi chúng ta hãy tỏa sáng lên tình yêu của Thiên Chúa trong cuộc sống của mỗi người, bởi vì Con Thiên Chúa giáng trần không phải như ánh sao xẹt ngang bầu trời rồi tắt ngúm, nhưng là “ánh sao sáng vĩnh cửu” đầy hy vọng, soi sáng tâm hồn người thất vọng, chiếu sáng người đang ở trong bóng đêm tội lỗi để họ thấy đường và quay về với sự thiện vốn có của mình...
Xin Thiên Chúa chúc lành cho chúng ta.
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
--------
http://www.vietcatholic.net
https://www.facebook.com/jmtaiby
http://www.nhantai.info
(Lễ Đêm)
Tin mừng: Lc 2, 1-14.
“Hôm nay, Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em”.
Anh chị em thân mến,
Chúng ta vừa nghe thánh Lu-ca thuật lại cuộc giáng sinh của Đức Chúa Giê-su, chúng ta hãy nhìn vào hang đá thì sẽ thấy được sự khó nghèo của Con Thiên Chúa giáng trần làm người: chỉ có một vài mục đồng đến viếng thăm, và một vài con lừa hà hơi sưởi ấm cho hài nhi Giê-su, tất cả chỉ có thế, nghèo nàn khổ cực hơn cả người cùng cực thế gian, nhưng đó chính là niềm vui của những tâm hồn thiện chí và đó là sự cứu độ của toàn thể nhân loại.
Đêm nay, chúng ta hân hoan long trọng mừng Đấng Cứu Độ của chúng ta là Đức Chúa Giê-su đã giáng trần, đó là một tin vui trọng đại, tin vui cho muôn người, tin vui này được các thiên thần của Thiên Chúa loan báo cho các mục đồng: “Anh em đừng sợ. Này tôi loan báo cho anh em một tin mừng trọng đại, cũng sẽ là niềm vui cho toàn dân: Hôm nay, một Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em trong thành Đa-vít. Người là Đấng Ki-tô, là Đức Chúa” (Lc 2, 10-11).
Đêm nay được gọi là “Đêm Thánh” vì Con Thiên Chúa là Đấng Thánh đã giáng trần cứu độ nhân loại khỏi tội lỗi; đêm nay cũng được gọi là “Đêm Bình An”, vì chính sự giáng trần của Con Thiên Chúa là sự bình an cho mọi tâm hồn thiện chí biết xây dựng hòa bình cho anh em.
Vinh danh Thiên Chúa trên trời
Bình an dưới thế cho loài người Chúa thương.
Lời ca khen hát mừng của các thiên thần trong ngày Đức Chúa Giê-su giáng sinh vẫn còn đó, vang lên trong mọi tâm hồn của người tín hữu, và biến thành lời ca vang chúc bình an trên môi miệng của chúng ta với ước mong rằng, tất cả mọi người đều làm sáng danh Thiên Chúa và đem bình an cho tha nhân trong cuộc sống của mình.
Vinh danh Thiên Chúa trên trời
Bình an dưới thế cho loài người Chúa thương.
Lời ca chúc mừng này biến chúng ta trở thành những mục đồng đi đến thăm viếng Đức Chúa Giê-su khó nghèo nơi các trại mồ côi, an ủi những người bị tù ngục và những tâm hồn đau khổ vì bị bạc đãi trong xã hội này.
Đêm nay, ngoài đường vắng bóng người mặc áo quần lụa là, vì họ đang quây quần vui vẻ nâng ly rượu với bạn bè trong những nhà hàng sang trọng; nhưng đây đó dưới gầm cầu, bên góc xó hàng hiên của ngôi nhà to lớn bên đường, có những em bé Giê-su đang nằm co ro vì lạnh vì đói và không nhà để trở về vì không có hộ khẩu thường trú, vì căn nhà đã bị lũ lụt cuốn trôi mất rồi...
Anh chị em thân mến,
Đức Chúa Giê-su đã giáng trần cách đây hơn hai ngàn năm, và hôm nay, mỗi ngày Ngài đều giáng sinh trong tâm hồn của chúng ta, để qua chúng ta, Ngài được an ủi nơi những người bất hạnh, như sứ điệp hòa bình mà các thiên thần đã loan báo: “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương”.
Sứ điệp này đang ở trước mặt anh chị em, trong hang đá lộng lẫy ánh đèn nhấp nháy sáng lóe tia hy vọng, như mời gọi chúng ta hãy tỏa sáng lên tình yêu của Thiên Chúa trong cuộc sống của mỗi người, bởi vì Con Thiên Chúa giáng trần không phải như ánh sao xẹt ngang bầu trời rồi tắt ngúm, nhưng là “ánh sao sáng vĩnh cửu” đầy hy vọng, soi sáng tâm hồn người thất vọng, chiếu sáng người đang ở trong bóng đêm tội lỗi để họ thấy đường và quay về với sự thiện vốn có của mình...
Xin Thiên Chúa chúc lành cho chúng ta.
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
--------
http://www.vietcatholic.net
https://www.facebook.com/jmtaiby
http://www.nhantai.info
TRẢI NGHIỆM LẶNG
Lm. Minh Anh, Tgp. Huế
15:40 23/12/2025
TRẢI NGHIỆM LẶNG
“Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Israel!”.
Richard Wurmbrand - 14 năm ở tù - kể, “Có lúc quá tuyệt vọng, tôi suýt mất đức tin, và chỉ muốn tự tử vì tưởng Chúa đã bỏ tôi! Cho đến một ngày, qua khe hở trần nhà, tôi thấy một tổ chim. Chim mẹ đang bón mồi cho chim con! Tôi bừng tỉnh, Chúa không bao giờ bỏ tôi! Nhà tù là ‘trải nghiệm lặng’ cần thiết để tôi hiểu biết Ngài hơn!”.
Kính thưa Anh Chị em,
Như Wurmbrand, Zacharia - cha của Gioan - cũng có một trải nghiệm tương tự! Lời Chúa hôm nay tiết lộ, chín tuần trăng bị câm của ông là một trong những ‘trải nghiệm lặng’ không thể thiếu để đem người cha tội nghiệp này về với sự thấu hiểu Thiên Chúa!
Thoạt đầu, có thể sự im lặng khiến Zacharia bức bối; nhưng dần dần, ông học cách đón nhận cô tịch, yêu thích nó và có thể cảm nhận một giá trị tích cực ẩn tàng trong quãng lặng Chúa muốn ông trải qua. Cũng thế, đau khổ chỉ có thể có một ý nghĩa tích cực - một giá trị cứu rỗi - khi chúng ta dám ôm nó, tháp nó vào thập giá Chúa Kitô! Chính những lời cầu nguyện và sự im ắng sẽ đưa con người đến gần Chúa hơn. Đó là những ‘trải nghiệm lặng’ để con người đạt được sự thân mật với Ngài khi nó khám phá ra cách thức Ngài giáo dục! “Khi một người học được cách ở một mình với nỗi đau, vượt qua ước muốn trốn chạy, thì chẳng còn gì để học thêm nữa!” - Albert Camus.
Cuối cùng, quãng nín thánh thiện này đã bùng lên những gì phải bùng lên! Zacharia hẳn đã nhớ lời thiên sứ, “Này đây, ông sẽ bị câm cho đến ngày các điều ấy xảy ra!”. Và khi “ngày các điều ấy” đến, Zacharia đã có chín tháng chuẩn bị cho bài ca Benedictus bất hủ của mình. Lời đầu tiên của nó không phải là oán trách, nhưng là ngợi khen lòng thương xót Chúa cho ông, gia đình ông, dân tộc ông và cả nhân loại, “Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Israel!”; “Từ dòng dõi trung thần Đavít, Người đã cho xuất hiện Vị Cứu Tinh quyền thế để giúp ta”. Lời ca ứng với những gì đã được hứa, “Nhà của ngươi và vương quyền của ngươi sẽ muôn đời bền vững” - bài đọc một. Và một lần nữa, tâm tình này hoà với tâm tình của Thánh Vịnh đáp ca, “Lạy Chúa, tình thương Chúa, đời đời con ca tụng!”.
Anh Chị em,
Chín tháng câm của Zacharia là ‘trải nghiệm lặng’ cần; hang đá Bêlem là ‘trải nghiệm lặng’ cần hơn. Đêm nay, mừng Chúa Giáng Sinh, chúng ta tưởng nhớ Đấng Cứu Độ chấp nhận những khoảng lặng đầu tiên của Ngài: hôi hám, ẩn cư, nín thinh, vô danh, và cuối cùng là cái chết lẻ loi trên thập giá - tất cả chỉ vì “Chúa thương loài người!”. Wurmbrand, Zacharia, Chúa Giêsu đã vượt qua; niềm hy vọng nơi các ngài lớn hơn thử thách. “Ra khỏi đau khổ là những tâm hồn mạnh mẽ nhất; những con người kiên cường nhất mang dấu vết sâu đậm nhất!” - Kahlil Gibran. Cũng thế, chúng ta sẽ vượt qua mọi nghịch cảnh nếu biết trông cậy vào lòng trung thành của Chúa, để khi “ngày các điều ấy” đến, bạn và tôi cũng cất lên những Benedictus của riêng mình. “Càng đấu tranh gian khổ, chiến thắng càng huy hoàng!” - Sivananda.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, dạy con tận dụng những ‘trải nghiệm lặng’, biến chúng thành thời khắc sám hối và tạ ơn, hầu con được biến đổi, hiểu biết Chúa và yêu mến Chúa hơn!”, Amen.
Lm. Minh Anh (Tgp. Huế)
“Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Israel!”.
Richard Wurmbrand - 14 năm ở tù - kể, “Có lúc quá tuyệt vọng, tôi suýt mất đức tin, và chỉ muốn tự tử vì tưởng Chúa đã bỏ tôi! Cho đến một ngày, qua khe hở trần nhà, tôi thấy một tổ chim. Chim mẹ đang bón mồi cho chim con! Tôi bừng tỉnh, Chúa không bao giờ bỏ tôi! Nhà tù là ‘trải nghiệm lặng’ cần thiết để tôi hiểu biết Ngài hơn!”.
Kính thưa Anh Chị em,
Như Wurmbrand, Zacharia - cha của Gioan - cũng có một trải nghiệm tương tự! Lời Chúa hôm nay tiết lộ, chín tuần trăng bị câm của ông là một trong những ‘trải nghiệm lặng’ không thể thiếu để đem người cha tội nghiệp này về với sự thấu hiểu Thiên Chúa!
Thoạt đầu, có thể sự im lặng khiến Zacharia bức bối; nhưng dần dần, ông học cách đón nhận cô tịch, yêu thích nó và có thể cảm nhận một giá trị tích cực ẩn tàng trong quãng lặng Chúa muốn ông trải qua. Cũng thế, đau khổ chỉ có thể có một ý nghĩa tích cực - một giá trị cứu rỗi - khi chúng ta dám ôm nó, tháp nó vào thập giá Chúa Kitô! Chính những lời cầu nguyện và sự im ắng sẽ đưa con người đến gần Chúa hơn. Đó là những ‘trải nghiệm lặng’ để con người đạt được sự thân mật với Ngài khi nó khám phá ra cách thức Ngài giáo dục! “Khi một người học được cách ở một mình với nỗi đau, vượt qua ước muốn trốn chạy, thì chẳng còn gì để học thêm nữa!” - Albert Camus.
Cuối cùng, quãng nín thánh thiện này đã bùng lên những gì phải bùng lên! Zacharia hẳn đã nhớ lời thiên sứ, “Này đây, ông sẽ bị câm cho đến ngày các điều ấy xảy ra!”. Và khi “ngày các điều ấy” đến, Zacharia đã có chín tháng chuẩn bị cho bài ca Benedictus bất hủ của mình. Lời đầu tiên của nó không phải là oán trách, nhưng là ngợi khen lòng thương xót Chúa cho ông, gia đình ông, dân tộc ông và cả nhân loại, “Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Israel!”; “Từ dòng dõi trung thần Đavít, Người đã cho xuất hiện Vị Cứu Tinh quyền thế để giúp ta”. Lời ca ứng với những gì đã được hứa, “Nhà của ngươi và vương quyền của ngươi sẽ muôn đời bền vững” - bài đọc một. Và một lần nữa, tâm tình này hoà với tâm tình của Thánh Vịnh đáp ca, “Lạy Chúa, tình thương Chúa, đời đời con ca tụng!”.
Anh Chị em,
Chín tháng câm của Zacharia là ‘trải nghiệm lặng’ cần; hang đá Bêlem là ‘trải nghiệm lặng’ cần hơn. Đêm nay, mừng Chúa Giáng Sinh, chúng ta tưởng nhớ Đấng Cứu Độ chấp nhận những khoảng lặng đầu tiên của Ngài: hôi hám, ẩn cư, nín thinh, vô danh, và cuối cùng là cái chết lẻ loi trên thập giá - tất cả chỉ vì “Chúa thương loài người!”. Wurmbrand, Zacharia, Chúa Giêsu đã vượt qua; niềm hy vọng nơi các ngài lớn hơn thử thách. “Ra khỏi đau khổ là những tâm hồn mạnh mẽ nhất; những con người kiên cường nhất mang dấu vết sâu đậm nhất!” - Kahlil Gibran. Cũng thế, chúng ta sẽ vượt qua mọi nghịch cảnh nếu biết trông cậy vào lòng trung thành của Chúa, để khi “ngày các điều ấy” đến, bạn và tôi cũng cất lên những Benedictus của riêng mình. “Càng đấu tranh gian khổ, chiến thắng càng huy hoàng!” - Sivananda.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, dạy con tận dụng những ‘trải nghiệm lặng’, biến chúng thành thời khắc sám hối và tạ ơn, hầu con được biến đổi, hiểu biết Chúa và yêu mến Chúa hơn!”, Amen.
Lm. Minh Anh (Tgp. Huế)
Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Các nhà thiên văn học bàn về ý nghĩa của Công bố Giáng Sinh
Vũ Văn An
15:02 23/12/2025

Trên trang mạng Aleteia ngày 23/12/2025, hai tác giả, Christopher M. Graney và Thầy Guy Consolmagno, S.J., cựu giám đốc Đài Thiên văn Vatican, cho hay có: Một bài thánh ca tuyệt đẹp từ Phụng vụ suy gẫm về vị trí của Chúa Kitô trong vũ trụ của chúng ta.
Thực vậy, Lời công bố “Sự Giáng Sinh của Chúa Giêsu Kitô từ Sách Tử Đạo Rôma” là một trong những lời cầu nguyện tuyệt vời có thể được xướng hoặc đọc trong khi cử hành Phụng vụ Giờ kinh vào đêm Giáng Sinh; đôi khi bạn nghe thấy nó trước khi bắt đầu Thánh lễ Giáng Sinh trong đêm. Đây là một bài ca ngợi tuyệt vời về vị trí của Chúa Kitô trong vũ trụ chúng ta:
Khi vô số thời đại đã trôi qua kể từ khi thế giới được tạo dựng, khi Thiên Chúa thuở ban đầu tạo dựng trời đất và nặn nên con người theo hình ảnh của Người;
khi hết thế kỷ này qua thế kỷ khác đã trôi qua kể từ khi Đấng Toàn Năng đặt cầu vồng trên mây sau trận Đại Hồng Thủy, như một dấu hiệu của giao ước và hòa bình;
trong thế kỷ thứ hai mươi mốt kể từ khi Áp-ra-ham, tổ phụ của chúng ta trong đức tin, ra khỏi Ur xứ Can-đê;
trong thế kỷ thứ mười ba kể từ khi dân Do Thái được Mô-sê dẫn dắt trong cuộc Xuất Hành khỏi Ai Cập;
khoảng năm thứ một nghìn kể từ khi Đa-vít được xức dầu làm Vua;
trong tuần lễ thứ sáu mươi lăm của lời tiên tri Đa-ni-en;
trong kỳ Thế vận hội thứ một trăm chín mươi tư;
trong năm bảy trăm năm mươi hai kể từ khi thành phố Rôma được thành lập;
Vào năm thứ bốn mươi hai triều đại của Hoàng đế Caesar Octavian Augustus,
toàn thế giới đang trong hòa bình,
ĐỨC CHÚA GIÊ-SU KITÔ, Thiên Chúa vĩnh hằng và Con của Chúa Cha vĩnh hằng, muốn thánh hiến thế giới bằng sự hiện diện đầy yêu thương của Người, đã được thụ thai bởi Chúa Thánh Thần,
và khi chín tháng trôi qua kể từ khi Người được thụ thai,
đã được sinh ra bởi Đức Trinh Nữ Maria tại Bêlem thuộc xứ Giu-đa,
và đã trở thành người:
Lễ Giáng Sinh của Chúa Giêsu Kitô theo xác thịt.
Lịch sử được ghi chép
Một đặc điểm nổi bật của lời cầu nguyện này là tính cụ thể của những năm được nhắc đến. Điều đó nhắc nhở chúng ta rằng Chúa Giêsu không phải là một nhân vật thần thoại từ một quá khứ khó tưởng tượng; Người là một người có thật, sinh ra vào một thời điểm và địa điểm cụ thể trong lịch sử được biết đến và ghi chép của chúng ta. Chúng ta có thể liên kết việc Người là ai và Người đã tương tác với ai, với những nhân vật và sự kiện đáng chú ý được ghi chép đầy đủ và được xác nhận độc lập.
Nhưng có một lịch sử đáng lưu ý đằng sau phiên bản lời cầu nguyện mà chúng ta đọc ngày nay, đó là một ví dụ nổi bật về cách Giáo hội giải quyết các vấn đề về đức tin và khoa học.
Như đã diễn ra, các con số năm được nêu ở đây phù hợp với các tính toán lịch sử hiện tại. Trong quá khứ, người ta đã sử dụng các con số hơi khác. Phiên bản hiện tại, trên thực tế, chỉ mới xuất hiện trong ấn bản thứ ba của Sách Lễ Rôma (2011). Và đó là nơi chúng ta thấy khoa học đã lên tiếng như thế nào.
Hãy xem xét những dòng mở đầu của bản tuyên bố, như đã được xuất bản ở Mỹ hơn một thế kỷ trước (Tập XVI, Số 11, ngày 23 tháng 12 năm 1916, trang 256):
Năm kể từ khi tạo dựng thế giới, khi ban đầu Thiên Chúa tạo dựng trời và đất, năm ngàn một trăm chín mươi chín;
năm trận lụt, hai ngàn chín trăm năm mươi bảy;
năm sinh của Áp-ra-ham, hai ngàn mười lăm…
[Từ đây trở đi, hai phiên bản khá giống nhau.]
Đã có câu hỏi
Bản dịch cũ hơn này được lấy trực tiếp từ Sách Tử Đạo Rôma được xuất bản dưới thời Đức Giáo Hoàng Grêgôriô XIII năm 1583… chỉ một năm sau khi ngài sử dụng những kiến thức thiên văn học tốt nhất thời bấy giờ để cải cách lịch. Điều đáng chú ý là đây là một trong số ít các tác phẩm Công Giáo sử dụng cách tính năm theo Kinh Thánh kể từ thời điểm tạo thế. Thay vì cách tính hiện đại "vô số kỷ nguyên", phiên bản cũ hơn của lời cầu nguyện này giả định việc tính toán số năm một cách chính xác: "năm nghìn, một trăm chín mươi chín năm".
Tuy nhiên, ngay cả thời đó cũng không có sự nhất trí về tuổi của vũ trụ. Số năm được đưa ra trong phiên bản cũ không chỉ mâu thuẫn với quan điểm triết học (khoa học) chủ đạo có từ ít nhất là thời Aristotle, rằng vũ trụ là vĩnh hằng không có khởi đầu. Chúng thực sự mâu thuẫn với niên đại của bản Kinh Thánh Phổ Thông. Vào cuối thế kỷ 19, Cha Prosper Guéranger đã ghi nhận trong cuốn sách nhiều tập có ảnh hưởng lớn của ngài, "Năm Phụng vụ":
“Chỉ riêng ngày này, và trong dịp duy nhất này, Giáo hội mới chấp nhận Niên đại của Bản Bẩy Mươi, theo đó sự ra đời của Đấng Cứu Thế diễn ra năm nghìn năm sau khi tạo dựng; trong khi bản Phổ Thông và văn bản tiếng Do Thái chỉ đặt bốn nghìn năm giữa hai sự kiện này.”
Nói cách khác, ngay cả vào năm 1583, họ cũng không coi những con số này là chân lý bất khả sai lầm, mà là điều mà người ta có thể có những ý kiến khác nhau. Rõ ràng, Giáo hội chưa bao giờ đặc biệt quan tâm đến việc xác định một niên đại rõ ràng cho biến cố Tạo Thế.
Sự biến hóa của Giáo hội và khoa học
Việc Giáo hội tiếp nhận những phát hiện của khoa học không phải là điều mới mẻ. Hãy xem cách Thánh Augustinô đã thích nghi một trong những phát hiện của các nhà thiên văn học thời ngài rằng Mặt Trăng nhỏ hơn các vì sao. Điều này có thể được hiểu là mâu thuẫn với sách Sáng Thế 1:16, đoạn nói rằng Mặt Trăng là một trong “hai nguồn sáng lớn” trên trời. Nhưng Thánh Augustine lập luận rằng sách Sáng Thế mô tả những gì người bình thường nhìn thấy, chứ không phải những gì các nhà khoa học suy luận. Đối với con mắt của người sống trên Trái Đất, Mặt Trăng thực sự lớn hơn các vì sao… điều mà, xét cho cùng, không ai cần Kinh Thánh để nhận ra!
Nhưng tất nhiên, khi người ngày nay nghĩ về sự mâu thuẫn giữa khoa học và Kinh Thánh, họ không bao giờ nghĩ đến sách Sáng Thế và Mặt Trăng. Họ luôn nghĩ đến sách Sáng Thế và nguồn gốc, sách Sáng Thế và sự biến hóa. Vì vậy, thật đáng lưu ý khi trong một trong số ít những nơi mà khoa học đã rõ ràng ảnh hưởng đến nghi lễ của chúng ta, trong lời loan báo “Sự Giáng Sinh của Chúa Giêsu Kitô”, khoa học được đề cập chính xác là khoa học về nguồn gốc và sự biến hóa của vũ trụ.
Một thế kỷ trước, các nhà thiên văn học không nghĩ rằng vũ trụ có nguồn gốc, hay nó biến hóa. Vào thời điểm đó, chúng ta mới chỉ bắt đầu hiểu về sự hiện hữu của các thiên hà khác. Edwin Hubble đã sử dụng kỹ thuật đo khoảng cách do Henrietta Leavitt phát triển tại Đài quan sát Harvard để chứng minh rằng “tinh vân” khổng lồ có thể nhìn thấy trong chòm sao Andromeda không phải là một vật thể nằm trong thiên hà của chúng ta mà là một thiên hà riêng biệt — và nói chung, nhiều thiên hà khác như vậy hiện hữu. (Vào thời đó, họ gọi chúng là “vũ trụ đảo”.) Nhưng người ta vẫn tin rằng vũ trụ rộng lớn gồm nhiều thiên hà này là vĩnh cửu và về cơ bản là tĩnh tại, không thay đổi — không có khởi đầu, không có kết thúc.

Ngày nay, các nhà thiên văn học không còn tin điều đó nữa. Vì nhiều lý do chính đáng, sự hiểu biết của chúng ta về vũ trụ gắn liền với ý tưởng về “Vụ nổ lớn” xảy ra khoảng 14 tỷ năm trước. Tất nhiên, ngay cả vào thế kỷ 18, Immanuel Kant đã lập luận rằng vật lý Newton chỉ ra một vũ trụ đang biến hóa. Chỉ cách đây 100 năm, Cha Georges Lemaître đã phát triển lý thuyết mà chúng ta gọi là “Vụ nổ lớn” từ những ý tưởng của Albert Einstein. Phải mất thêm nửa thế kỷ quan sát và tinh chỉnh lý thuyết nữa thì lý thuyết của Cha Lemaître mới được chấp nhận rộng rãi. Tương tự, bằng chứng tốt nhất hiện nay dẫn chúng ta đến kết luận rằng Trái đất đã hơn 4 tỷ năm tuổi. Với sự hiểu biết mới này, chúng ta có cái nhìn mới mẻ hơn về lời công bố Giáng Sinh: “Khi những thời đại vô số đã trôi qua kể từ khi thế giới được tạo dựng…”.
Điều quan trọng cần nhận ra là việc chúng ta tiếp nhận khoa học hiện đại không có nghĩa là chúng ta từ bỏ Kinh Thánh. Trái lại, nó có thể làm phong phú thêm sự hiểu biết của chúng ta về Kinh Thánh. Xét cho cùng, ngay cả vào thời của Thánh Augustinô, việc biết rằng các ngôi sao lớn hơn Mặt Trăng cũng đồng nghĩa với việc nhận ra rằng các ngôi sao rất xa (đến nỗi chúng trông nhỏ bé) và do đó vũ trụ rất rộng lớn. Điều này đã mang lại ý nghĩa mới cho các đoạn Kinh Thánh như “loài người là gì mà Chúa để ý đến?” (Thánh vịnh 8:5) và “Trời cao hơn đất bao nhiêu, thì đường lối của Ta cao hơn đường lối của các ngươi bấy nhiêu, và tư tưởng của Ta cao hơn tư tưởng của các ngươi bấy nhiêu” (I-sai-a 55:9).
Tại sao Chúa lại tạo ra một vũ trụ rộng lớn đến vậy?
Vũ trụ đang biến hóa của chúng ta thực sự cung cấp một lý do cho kích thước khổng lồ đó. Như nhà vật lý R. H. Dicke từng nói đùa, bạn phải có carbon để tạo ra các nhà vật lý có thể tính toán tuổi của vũ trụ… và vì vậy vũ trụ phải có tuổi đời hàng tỷ năm, và do phải có tầm cỡ hàng tỷ năm ánh sáng, chúng ta mới hiện hữu.
Tại sao? Bởi vì chỉ có quy mô không gian và thời gian lớn như vậy mới tạo điều kiện cho các ngôi sao hình thành, sau Vụ Nổ Lớn; tạo ra carbon trong lõi của chúng; sau đó phát nổ thành bụi giàu carbon, cuối cùng có thể tạo ra các ngôi sao và hành tinh như của chúng ta. Trước khi chúng ta hiểu về một vũ trụ đang biến hóa, chúng ta chỉ có thể kinh ngạc rằng Chúa lại chọn tạo ra vũ trụ rộng lớn như vậy mà vẫn quan tâm đến con người. Giờ đây, đã có một luận lý học cho kích thước đó.
Hơn nữa, trong một vũ trụ đang biến hóa, chúng ta cũng có động lực để xem xét sự sống có thể đã biến hóa như thế nào. Trước đây, chúng ta nghĩ rằng sự sống đơn giản đến từ vật chất một cách tự nhiên, thông qua “sự phát sinh tự nhiên” (một ý tưởng khác có từ Aristốt). Do đó, trong một vũ trụ vĩnh cửu, sự sống luôn luôn hiện hữu. Giờ đây chúng ta thấy rằng sự sống cũng phải có nguồn gốc. Nó phải xuất hiện vào một thời điểm nào đó sau khi vũ trụ hình thành (lúc đó vũ trụ quá nóng đến nỗi ngay cả các nguyên tử cũng không thể tồn tại), thông qua một cách thức nào đó mà chúng ta không thể thấy xảy ra trong tự nhiên cũng như không thể quan sát trong phòng thí nghiệm. Vì vậy, ngay cả khi sự sống không “tự sinh” như chúng ta từng nghĩ, thì vẫn phải có một quá trình phát triển nào đó từ vật chất trơ đến cái mà chúng ta nhận ra là sự sống… ngay cả khi chúng ta khó xác định chính xác quá trình phát triển đó diễn ra ở đâu hoặc như thế nào. Con người chúng ta thực sự được tạo nên từ đất.
Là người Công Giáo, chúng ta chấp nhận rằng sự mặc khải của Kinh Thánh đã hoàn tất với việc viết Kinh Tân Ước. Nhưng sự hiểu biết của chúng ta về Kinh Thánh vẫn tiếp tục phát triển theo thời gian. Và lời cầu nguyện của chúng ta, ở mức tốt nhất, chỉ có thể phản ảnh sự hiểu biết của chúng ta về cả Đấng Tạo Hóa lẫn Tạo Vật.
Thật vậy, chúng ta đọc trong Kinh Thánh về một Đấng Tạo Hóa…Hoặc có thể là Đấng yêu thương công trình sáng tạo này đến nỗi Người đã phái Con trai mình xuống thế gian để trở thành một phần của nó. Và sự ra đời của Người, được cử hành mỗi dịp Giáng sinh, là một sự kiện có thật, diễn ra ở một nơi có thật và vào một thời điểm có thật. Nó diễn ra trong cùng một công trình sáng thế, của cùng một Đấng Tạo Hóa, Đấng đã ban cho mỗi chúng ta sự hiện hữu— và cả ngày sinh nhật của chính chúng ta nữa.
G.K. Chesterton nhắc nhở chúng ta rằng nhà của Chúa Giê-su cũng là nhà của chúng ta.
Vũ Văn An
15:30 23/12/2025

Philip Kosloski, trong bản tin ngày 23/ 12/25, cho hay: "Ngôi Nhà Giáng Sinh" là một bài thơ làm nổi bật thực tế giản dị về ngôi nhà khiêm nhường của Chúa Giêsu và cách chúng ta được kêu gọi sống với Người ở đó.
Một phần độc đáo của mùa Giáng Sinh là vô số hình ảnh có thể giúp chúng ta đắm mình vào khung cảnh Chúa Giêsu giáng sinh cách đây 2000 năm.
Đặc biệt, những cảnh Chúa Giáng Sinh có thể giúp chúng ta khơi gợi trí tưởng tượng, đưa chúng ta đến ngay bên cạnh Chúa Giêsu trong chuồng gia súc ở Bêlem.
Thi ca cũng có khả năng tương tự trong việc giúp định hình cái nhìn của chúng ta về khung cảnh Giáng Sinh, và G.K. Chesterton đã viết một số bài thơ khéo léo đưa chúng ta vào ngôi nhà khiêm nhường của Chúa Giêsu. Chesterton rất yêu mùa Giáng Sinh và nhiều người tranh luận về bài thơ hay nhất mà ông viết về Giáng Sinh.
Dưới đây là một bài thơ ông viết có tựa đề "Ngôi Nhà Giáng Sinh", so sánh cảnh vô gia cư của Thánh Gia với hành trình tìm kiếm một mái ấm vĩnh cửu của chính chúng ta.
Một câu thơ nổi bật có thể thực sự khơi gợi đời sống tâm linh của chúng ta: "Chỉ nơi Người vô gia cư, thì bạn và tôi mới có nhà."
Ngôi Nhà Giáng Sinh
Có một người mẹ bị đuổi ra khỏi quán trọ để lang thang;
Ở nơi bà vô gia cư,
Mọi người đều có nhà.
Chuồng gia súc kỳ lạ gần đó,
Với những thanh gỗ rung chuyển và cát chẩy,
Trở nên vững chắc hơn để trú ngụ và đứng vững
Hơn cả những viên đá vuông vức của La Mã.
Vì người ta nhớ nhà ngay cả khi ở nhà,
Và xa lạ dưới ánh mặt trời,
Và họ gác đầu lên mảnh đất xa lạ
Mỗi khi ngày tàn.
Ở đây ta có chiến trận và ánh mắt rực lửa,
Và cơ hội, danh dự và những bất ngờ lớn lao,
Nhưng nhà ta ở dưới bầu trời kỳ diệu
Nơi câu chuyện Giáng sinh bắt đầu.
Một đứa trẻ trong chuồng gia súc bẩn thỉu,
Nơi thú vật ăn cỏ và sủi bọt,
Chỉ nơi Người vô gia cư
Bạn và tôi mới có nhà;
Chúng ta có đôi tay biết tạo hình và cái đầu biết suy xét,
Nhưng trái tim ta đã đánh mất - từ bao lâu rồi!
Ở một nơi không bản đồ hay con tàu nào có thể chỉ tới
Dưới vòm trời.
Thế giới này hoang dã như truyện cổ tích,
Và những điều bình dị thật kỳ lạ,
Trái đất là đủ và không khí là đủ
Cho sự kỳ diệu và chiến tranh của chúng ta;
Nhưng sự nghỉ ngơi của chúng ta xa đến mức con rồng lửa đu dây
Và hòa bình của chúng ta đặt trong những điều không thể
Nơi những đôi cánh không tưởng va chạm và vang dội
Xung quanh một ngôi sao kỳ diệu.
Đến một ngôi nhà rộng mở vào buổi tối
Con người sẽ trở về nhà,
Đến một nơi cổ kính hơn cả Vườn Địa Đàng
Và một thành phố cao hơn cả La Mã.
Đến tận cùng con đường của ngôi sao lang thang,
Đến những điều không thể và đang hiện hữu,
Đến nơi mà Đức Chúa Trời không có nhà cửa
Và tất cả mọi người đều cảm thấy như ở nhà.
Tài Liệu - Sưu Khảo
Khuôn mặt ánh sáng lễ mừng Chúa giáng sinh
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long
15:37 23/12/2025
Khuôn mặt ánh sáng lễ mừng Chúa giáng sinh
Trong đời sống ánh sáng mặt trời là nguồn đem lại sức sống cho con người cùng cây cỏ, và thú động vật trong thiên nhiên.
Trong dòng thời gian hằng ngày luồng ánh sáng luôn được chiếu trên màn ảnh truyền hình khắp các nơi chốn. Nhưng những làn ánh sáng đó lại chiếu tỏa đi những tin tức thời sự có nhiều bóng tối u buồn cùng đau khổ, hoài nghi, như về chiến tranh, thiên tai…
Trái lại ánh sáng trong hang đá Chúa giáng sinh không cực mạnh sáng chói, không tạo ra cảm gíac giật gân, gây chú ý, như trên màn ảnh truyền hình.
Vậy khuôn mặt ánh sáng lễ Chúa Giêsu giáng sinh như thế nào?
Lễ mừng Chúa giáng sinh ánh sáng đèn điện, ngọn nến được thắp lên lan toả khắp không gian diễn tả tâm tình cảm gíac niềm vui mừng. Nhưng chính hài nhi Giêsu trong hang đá mới là ánh sáng.
Ánh sáng hài nhi Giêsu sinh ra nhỏ yếu. Nhưng lại là dấu hiệu về một năng lượng to lớn cùng linh thiêng: tình yêu.
Tình yêu vô hình. Nhưng không chết, hay bị tiêu hủy cho ra tàn lụi.
Ánh sáng tình yêu trong hang đá Chúa giáng sinh nơi hài nhi Giêsu, Con Thiên Chúa, nhỏ yếu đối chiếu tương phản với những quyền lực sức mạnh khác. Nhưng ánh sáng tình yêu thần thánh đó luôn tồn tại.
Sự sinh ra làm người của hài nhi Giêsu, Con Thiên Chúa, đi vào lịch sử đời sống hành tinh trần gian. Đây là sức mạnh của tình yêu sáng tạo.
Tình yêu sáng tạo đó mang đến sức mạnh sự tha thứ hòa giải, sự bình an gây niềm hy vọng phấn khởi vươn lên cho những tâm hồn sống trong bóng tối thất vọng hoài nghi, mở cánh cửa cho hoàn cảnh vướng mắc rơi vào ngõ cụt đường cùng, gây động lực tiếp tục đi tới hướng về ngày mai.
Ánh sáng tình yêu hang đáng Chúa giáng sinh luôn hoạt động chiếu tỏa năng lượng cho tâm hồn con người. Rất có thể ánh sáng tình yêu đó không làm thay đổi tức thì. Nhưng ánh sáng tình yêu đó không bao giờ dừng lại hay bỏ cuộc.
Ánh sáng tình yêu Chúan giáng sinh giúp hướng dẫn tâm hồn có được sức mạnh nhận ra cơ hội tốt đẹp như sức mạnh mang lại đột phá, như ý tưởng về sự sáng tạo trong suy nghĩ tìm tòi.
Ánh sáng tình yêu Thiên Chúa đến trong trần gian qua hài nhi Giêsu hạ sinh trong hang chuồng xúc vật. Sự sinh ra của ánh sáng tình yêu thần thánh là bước ngoặt làm thay đổi thời gian, có chiều kích to lớn cùng tính năng quyết định hơn cả những bước ngoặt làm thay đổi trong bước tiến hóa khoa học nơi trần gian.
Tình yêu không là sản phẩm do Kitô giáo chế tạo tìm đặt ra. Nhưng trong đức tin Kitô giáo tình yêu giữ vị trí hàng đầu. Thiên Chúa là tình yêu. Tình yêu Thiên Chúa đi vào đời sống trần gian qua Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa, mà người tín hữu Chúa Kitô mừng hằng năm ngày lễ Chúa giáng sinh.
Tình yêu Thiên Chúa hiện hình dạng nơi hài nhi Giêsu, trong đời sống của Chúa Giêsu 33 năm giữa con người xã hội, với sứ mạng loan báo tình yêu Thiên Chúa, nếp sống hòa bình, ơn an ủi tha thứ, niềm hy vọng cho trần gian từ hơn hai ngàn năm nay.
Tình yêu đó phản chiếu trong ánh sáng nhỏ thôi. Nhưng lại có ý nghĩa to lớn cùng gây ảnh hưởng sâu xa cho tâm hồn tinh thần con người. Trong đời sống con người, một ánh mắt nhìn chan chứa tình yêu thương hay cử chỉ ôm vai bá cổ nhau có thể diễn tả gía trị qúi báu hơn cả một món qùa tặng đắt tiền.
Sự sống chung hòa bình giữa con người với nhau trong xã hội có thể có nhiều gía trị hơn là sự giầu có phú qúi.
Sự thông cảm hiểu biết và nếp sống công bình bác ái giữa người nghèo và giầu có rất qúi gía hơn là sự lấn lướt.
Tình yêu với thiên nhiên có thể nhiều gía trị hơn là sở hữu nhiều vật thể cùng máy móc.
Những điều đó không thể mua được, làm ra được hay dùng sức mạnh quyền lực tạo ra. Nhưng là qùa tặng của Trời cao.
Mừng lễ Chúa giáng sinh là lời mời gọi ưu tiên trở lại điểm trung tâm chính yếu trong đời sống. Trung tâm đời sống thuộc về Thiên Chúa, Đấng là tình yêu, là ơn bình an cho con người.
Các Thiên Thần ca mừng hài nhi Giesu giáng sinh: Vinh danh Thiên Chúa trên các tầnng trời và bình an cho loài người dưới thế”.
Lời ca chúc tụng này nói đến bình an trong trái tim tâm hồn mỗi người, trong gia đình, trong đời sống xã hội, trong vũ trụ thiên nhiên, bình an giữa các dân tộc con người trần gian.
Con người trần gian được Thiên Chúa trao tặng món qùa ánh sáng tình yêu. Đồng thời cũng trao cho nhiệm vụ mang ánh sáng đó cho xã hội trần gian.
Mừng lễ Chúa giáng sinh
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long
Trong đời sống ánh sáng mặt trời là nguồn đem lại sức sống cho con người cùng cây cỏ, và thú động vật trong thiên nhiên.
Trong dòng thời gian hằng ngày luồng ánh sáng luôn được chiếu trên màn ảnh truyền hình khắp các nơi chốn. Nhưng những làn ánh sáng đó lại chiếu tỏa đi những tin tức thời sự có nhiều bóng tối u buồn cùng đau khổ, hoài nghi, như về chiến tranh, thiên tai…
Trái lại ánh sáng trong hang đá Chúa giáng sinh không cực mạnh sáng chói, không tạo ra cảm gíac giật gân, gây chú ý, như trên màn ảnh truyền hình.
Vậy khuôn mặt ánh sáng lễ Chúa Giêsu giáng sinh như thế nào?
Lễ mừng Chúa giáng sinh ánh sáng đèn điện, ngọn nến được thắp lên lan toả khắp không gian diễn tả tâm tình cảm gíac niềm vui mừng. Nhưng chính hài nhi Giêsu trong hang đá mới là ánh sáng.
Ánh sáng hài nhi Giêsu sinh ra nhỏ yếu. Nhưng lại là dấu hiệu về một năng lượng to lớn cùng linh thiêng: tình yêu.
Tình yêu vô hình. Nhưng không chết, hay bị tiêu hủy cho ra tàn lụi.
Ánh sáng tình yêu trong hang đá Chúa giáng sinh nơi hài nhi Giêsu, Con Thiên Chúa, nhỏ yếu đối chiếu tương phản với những quyền lực sức mạnh khác. Nhưng ánh sáng tình yêu thần thánh đó luôn tồn tại.
Sự sinh ra làm người của hài nhi Giêsu, Con Thiên Chúa, đi vào lịch sử đời sống hành tinh trần gian. Đây là sức mạnh của tình yêu sáng tạo.
Tình yêu sáng tạo đó mang đến sức mạnh sự tha thứ hòa giải, sự bình an gây niềm hy vọng phấn khởi vươn lên cho những tâm hồn sống trong bóng tối thất vọng hoài nghi, mở cánh cửa cho hoàn cảnh vướng mắc rơi vào ngõ cụt đường cùng, gây động lực tiếp tục đi tới hướng về ngày mai.
Ánh sáng tình yêu hang đáng Chúa giáng sinh luôn hoạt động chiếu tỏa năng lượng cho tâm hồn con người. Rất có thể ánh sáng tình yêu đó không làm thay đổi tức thì. Nhưng ánh sáng tình yêu đó không bao giờ dừng lại hay bỏ cuộc.
Ánh sáng tình yêu Chúan giáng sinh giúp hướng dẫn tâm hồn có được sức mạnh nhận ra cơ hội tốt đẹp như sức mạnh mang lại đột phá, như ý tưởng về sự sáng tạo trong suy nghĩ tìm tòi.
Ánh sáng tình yêu Thiên Chúa đến trong trần gian qua hài nhi Giêsu hạ sinh trong hang chuồng xúc vật. Sự sinh ra của ánh sáng tình yêu thần thánh là bước ngoặt làm thay đổi thời gian, có chiều kích to lớn cùng tính năng quyết định hơn cả những bước ngoặt làm thay đổi trong bước tiến hóa khoa học nơi trần gian.
Tình yêu không là sản phẩm do Kitô giáo chế tạo tìm đặt ra. Nhưng trong đức tin Kitô giáo tình yêu giữ vị trí hàng đầu. Thiên Chúa là tình yêu. Tình yêu Thiên Chúa đi vào đời sống trần gian qua Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa, mà người tín hữu Chúa Kitô mừng hằng năm ngày lễ Chúa giáng sinh.
Tình yêu Thiên Chúa hiện hình dạng nơi hài nhi Giêsu, trong đời sống của Chúa Giêsu 33 năm giữa con người xã hội, với sứ mạng loan báo tình yêu Thiên Chúa, nếp sống hòa bình, ơn an ủi tha thứ, niềm hy vọng cho trần gian từ hơn hai ngàn năm nay.
Tình yêu đó phản chiếu trong ánh sáng nhỏ thôi. Nhưng lại có ý nghĩa to lớn cùng gây ảnh hưởng sâu xa cho tâm hồn tinh thần con người. Trong đời sống con người, một ánh mắt nhìn chan chứa tình yêu thương hay cử chỉ ôm vai bá cổ nhau có thể diễn tả gía trị qúi báu hơn cả một món qùa tặng đắt tiền.
Sự sống chung hòa bình giữa con người với nhau trong xã hội có thể có nhiều gía trị hơn là sự giầu có phú qúi.
Sự thông cảm hiểu biết và nếp sống công bình bác ái giữa người nghèo và giầu có rất qúi gía hơn là sự lấn lướt.
Tình yêu với thiên nhiên có thể nhiều gía trị hơn là sở hữu nhiều vật thể cùng máy móc.
Những điều đó không thể mua được, làm ra được hay dùng sức mạnh quyền lực tạo ra. Nhưng là qùa tặng của Trời cao.
Mừng lễ Chúa giáng sinh là lời mời gọi ưu tiên trở lại điểm trung tâm chính yếu trong đời sống. Trung tâm đời sống thuộc về Thiên Chúa, Đấng là tình yêu, là ơn bình an cho con người.
Các Thiên Thần ca mừng hài nhi Giesu giáng sinh: Vinh danh Thiên Chúa trên các tầnng trời và bình an cho loài người dưới thế”.
Lời ca chúc tụng này nói đến bình an trong trái tim tâm hồn mỗi người, trong gia đình, trong đời sống xã hội, trong vũ trụ thiên nhiên, bình an giữa các dân tộc con người trần gian.
Con người trần gian được Thiên Chúa trao tặng món qùa ánh sáng tình yêu. Đồng thời cũng trao cho nhiệm vụ mang ánh sáng đó cho xã hội trần gian.
Mừng lễ Chúa giáng sinh
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long
VietCatholic TV
Hai Sukhoi chuẩn bị cất cánh đi gây án ở Ukraine bị UAV tấn công, bom phát nổ, các phi công tử trận
VietCatholic Media
03:35 23/12/2025
1. Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đang tấn công máy bay phản lực của Nga ngay trước khi chúng cất cánh.
Trong vòng ba ngày, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã hai lần tấn công căn cứ không quân Belbek ở Crimea.
Các máy bay điều khiển từ xa đã tấn công ba máy bay chiến đấu của Nga, hai chiếc ngay trước khi cất cánh.
Các cuộc tấn công vào căn cứ không quân nhộn nhịp này đang gia tăng về tốc độ và mức độ nghiêm trọng.
Sáng Thứ Hai, 22 Tháng Mười Hai, ngay trước khi hai máy bay chiến đấu Sukhoi Su-27 của Không quân Nga cất cánh để đi gây án tại Ukraine, một đàn máy bay điều khiển từ xa đã lao thẳng vào 2 chiếc máy bay. Các quả bom được gắn trên thân máy bay đã phát nổ dữ dội. Các phương tiện truyền thông Nga cho rằng các viên phi công trên 2 chiếc máy bay này ít có hy vọng sống sót vì sức công phá dữ dội của các quả bom.
Trước đó, vào đêm thứ Sáu rạng sáng thứ Bảy, máy bay điều khiển từ xa tấn công do cơ quan an ninh nhà nước Ukraine - SBU - vận hành cũng đã tấn công căn cứ không quân Belbek ở Crimea bị Nga tạm chiếm, cách tiền tuyến ở miền nam Ukraine 240 km. Trong dịp này, cơ quan An ninh Quốc gia Nga, gọi tắt là SBU tuyên bố các máy bay điều khiển từ xa đã tấn công hai máy bay chiến đấu Sukhoi Su-27 của Không quân Nga và phá hủy ít nhất một chiếc. SBU tuyên bố đã bắn trúng tháp điều khiển tại phi trường Belbek. SBU cho biết, thiệt hại đối với tháp điều khiển “có thể làm phức tạp việc tổ chức và kiểm soát các chuyến bay tại phi trường”.
Đây là cuộc không kích thứ hai của SBU nhắm vào Belbek trong vòng ba ngày. Vào ngày 18 tháng 12, máy bay điều khiển từ xa của SBU đã oanh tạc căn cứ không quân rộng lớn này, đánh trúng một máy bay tiêm kích Mikoyan MiG-31, một xe phòng không Pantsir và ba radar. “Việc loại bỏ các thành phần của hệ thống phòng không này làm suy yếu đáng kể khả năng phòng thủ và quân sự của kẻ thù ở hướng Crimea”, SBU tuyên bố.
Kể từ tháng 5 năm 2024, Belbek - một trong ba căn cứ không quân nhộn nhịp nhất của Nga ở Crimea cùng với Saki và Kacha - chưa bao giờ rực lửa đến thế. Vào ngày 15 và 16 tháng 5 năm 2024, lực lượng Ukraine đã nã hỏa tiễn đạn đạo ATACMS do Mỹ sản xuất vào Belbek, phá hủy ba máy bay đang đậu.
Điểm khác biệt giữa cuộc tấn công năm 2024 và cuộc tấn công gần đây là các cuộc tấn công trước đó không thể lặp lại do thiếu hỏa tiễn nặng 1,5 tấn, tầm bắn 300 km. Nhưng Ukraine lại có rất nhiều máy bay điều khiển từ xa tấn công tầm xa—và có thể tiếp tục tấn công Belbek như cách họ đã làm trong những ngày gần đây.
Belbek là nơi đóng quân của Trung đoàn Không quân Chiến đấu số 38 thuộc Không quân Nga, một phần của Sư đoàn Không quân Hỗn hợp số 27, với các máy bay được bố trí rải rác tại các căn cứ ở Crimea.
Cho đến năm 2021, Belbek vẫn là căn cứ không quân quan trọng nhất của Nga ở Crimea. Nơi đây từng là chỗ đóng quân của 46 máy bay Su-27 và Sukhoi Su-30 thuộc Trung đoàn Không quân Chiến đấu số 38, cũng như một phi đội gồm hàng chục máy bay ném bom chiến đấu Sukhoi Su-34 cùng với nhiều máy bay hỗ trợ, trực thăng, radar và hệ thống phòng không. Một số máy bay chiến đấu Mikoyan MiG-29 của không quân Ukraine bị Nga thu giữ năm 2014 được sử dụng làm mồi nhử trên một số sân đỗ ngoài khơi của căn cứ.
Máy bay xuất phát từ Belbek thực hiện nhiệm vụ yểm trợ trên không cho lực lượng mặt đất Nga và oanh tạc quân đội Ukraine trên khắp miền nam Ukraine. Không phải ngẫu nhiên mà ngay sau khi nhận được lô hỏa tiễn ATACM phóng từ mặt đất đầu tiên, quân đội Ukraine đã tấn công vào Belbek.
Các quả rocket trút xuống như mưa, rải rác hàng ngàn đầu đạn con cỡ lựu đạn. Sau các cuộc không kích tháng 5 năm 2024, hình ảnh vệ tinh thương mại đã xác nhận sự tàn phá trên quy mô lớn tại Belbek. Một chiếc Su-27, hai chiếc MiG-31, một trạm radar và một chiếc MiG-29 giả đã bị thiêu rụi hoàn toàn.
Nhưng người Ukraine chỉ có được vài chục hỏa tiễn ATACM và không thể bắn hết chúng vào Belbek. Căn cứ này khá an toàn trong năm tiếp theo, ngoại trừ các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa không thường xuyên và gây thiệt hại tối thiểu. Điều này cũng nhờ người Nga đã xây dựng một số hầm trú ẩn kiên cố tại căn cứ, có khả năng chịu được tác động từ hầu hết các máy bay điều khiển từ xa.
Tình hình đã thay đổi trong tháng này khi máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công mạnh hơn, thường xuyên hơn và chính xác hơn. Một chiếc MiG hay Sukhoi có thể an toàn khi được bảo vệ bên trong hầm trú ẩn kiên cố; nhưng nó không an toàn khi ở ngoài đường băng, phi hành đoàn vẫn còn trên máy bay và vũ khí được mang theo dưới cánh trong những giây phút trước khi cất cánh. Các phi công Ukraine đã tấn công chiếc MiG-31 và một trong những chiếc Su-27 trong tháng này khi các máy bay đang chuẩn bị cất cánh.
Thời điểm này cho thấy những bước tiến lớn trong hoạt động giám sát của Ukraine tại Crimea.
Chiến dịch máy bay điều khiển từ xa của Ukraine trên bán đảo Crimea đã diễn ra theo từng giai đoạn, và hiện đang bước vào giai đoạn tàn phá nhất. Trong phần lớn năm ngoái và năm nay, các nhà điều khiển máy bay điều khiển từ xa đã tập trung sự chú ý chết người của họ vào hệ thống phòng không của Nga: radar, các trận địa hỏa tiễn cố định và các bệ phóng và pháo di động.
Sau khi vô hiệu hóa hệ thống phòng không, các nhà điều hành chuyển sự chú ý sang các máy bay Nga đậu tại Belbek, Saki, Kacha và các căn cứ không quân khác. Kể từ tháng 8, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công không dưới 14 máy bay và trực thăng đang đậu, có khả năng phá hủy hầu hết trong số đó.
Và các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa không có dấu hiệu dừng lại. Ukraine có thể không còn hỏa tiễn ATACM nào nữa. Nhưng nước này đang trên đà mua 30.000 máy bay điều khiển từ xa tấn công tầm xa trong năm nay—và có khả năng sẽ mua nhiều hơn nữa vào năm tới.
[Europe Maidan: Ukrainian drones are hitting Russian jets right before they take off]
2. Thượng nghị sĩ Mỹ Graham cho rằng hỏa tiễn Tomahawk nên được chuyển cho Ukraine nếu Putin bác bỏ thỏa thuận hòa bình.
Thượng nghị sĩ Mỹ Lindsey Graham cho biết Washington nên tăng cường đáng kể áp lực lên Mạc Tư Khoa - bao gồm cả việc cung cấp hỏa tiễn hành trình Tomahawk cho Ukraine - nếu Putin từ chối chấp nhận một giải pháp dàn xếp thông qua đàm phán.
“Nếu (Putin) từ chối lần này, đây là điều tôi hy vọng Tổng thống (Donald) Tổng thống Trump sẽ làm: Ký dự luật của tôi với 85 người đồng bảo trợ và áp thuế đối với các quốc gia như Trung Quốc, những nước mua dầu giá rẻ của Nga. Biến Nga thành quốc gia tài trợ khủng bố vì đã bắt cóc 20.000 trẻ em Ukraine. Và quan trọng nhất, hãy tịch thu các tàu chở dầu của Nga bị trừng phạt, giống như những gì ông đang làm ở Venezuela”, Graham nói trên chương trình Meet the Press của đài NBC.
“Nếu Putin nói không, chúng ta cần phải thay đổi cuộc chơi một cách mạnh mẽ, bao gồm cả việc cung cấp hỏa tiễn Tomahawk cho Ukraine để tấn công các nhà máy sản xuất máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn hiện có ở Nga. Tôi sẽ dốc toàn lực nếu Putin nói không”, ông nói thêm.
Graham lập luận rằng những nỗ lực ngoại giao hiện tại có nguy cơ cho phép Mạc Tư Khoa đạt được những lợi ích lớn hơn dưới vỏ bọc đàm phán. Ông nói: “Chúng ta tiếp tục đối thoại với Nga… và ông ta bác bỏ mọi nỗ lực của chúng ta”, đồng thời nói thêm rằng Putin “sẽ tiếp tục chiếm Donbas bằng vũ lực cho đến khi chúng ta gia tăng áp lực”.
Những phát biểu của ông được đưa ra khi các quan chức Ukraine và Mỹ kết thúc vòng đàm phán mới tại Florida vào ngày 21 tháng 12, một phần trong nỗ lực của Washington nhằm hoàn thiện khuôn khổ hòa bình. Cuộc gặp này diễn ra sau các cuộc đàm phán giữa Ukraine và Mỹ vào ngày 19 tháng 12 và các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Nga vào ngày 20 tháng 12 tại Miami, với một phiên họp khác giữa Mỹ và Nga cũng được lên lịch vào ngày 21 tháng 12.
Ông Rustem Umerov, Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine, người dẫn đầu phái đoàn Kyiv, cho biết các cuộc thảo luận với đại diện Mỹ và Âu Châu rất mang tính xây dựng.
“Trong ba ngày qua tại Florida, phái đoàn Ukraine đã tổ chức một loạt các cuộc gặp gỡ hiệu quả và mang tính xây dựng với các đối tác Mỹ và Âu Châu.... Ukraine vẫn hoàn toàn cam kết đạt được một nền hòa bình công bằng và bền vững”, ông viết.
Cuộc đàm phán tập trung vào kế hoạch hòa bình 20 điểm được sửa đổi, các bảo đảm an ninh khả thi cho Ukraine và các biện pháp phát triển kinh tế dài hạn. “Đường lối của chúng tôi là mọi thứ đều phải khả thi – mọi biện pháp quan trọng vì hòa bình, an ninh và tái thiết”, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy nói trong một tuyên bố riêng sau cuộc điện đàm với ông Umerov.
Những phát ngôn của Graham có khả năng làm sống lại cuộc tranh luận đã nổi lên hồi đầu mùa thu năm nay. Ngày 2 tháng 11, Tổng thống Donald Trump cho biết ông không có kế hoạch cung cấp cho Ukraine hỏa tiễn Tomahawk tầm xa, nói với các phóng viên: “Không, thực sự là không… mọi thứ có thể thay đổi nhưng hiện tại thì không.”
Ngũ Giác Đài đã cho biết họ có đủ kho dự trữ nếu có quyết định chính trị về việc chuyển giao vũ khí. Hỏa tiễn Tomahawk, có khả năng tấn công các mục tiêu cách xa từ 1.600 đến 2.500 km, sẽ cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu quân sự nằm sâu bên trong lãnh thổ Nga - một bước đi mà Putin đã cảnh báo sẽ đánh dấu một “giai đoạn leo thang hoàn toàn mới”.
[Kyiv Independent: US Senator Graham says Tomahawks should go to Ukraine if Putin rejects peace deal]
3. Bộ Nội vụ Ấn Độ cho biết 202 công dân Ấn Độ đã được Nga tuyển mộ để tham chiến chống lại Ukraine.
Theo Bộ Ngoại giao Ấn Độ, tổng cộng 202 công dân Ấn Độ đã được tuyển mộ vào quân đội Nga kể từ năm 2022, trong đó ít nhất 26 người thiệt mạng và 7 người mất tích.
Bộ này đã đề cập đến con số đó trong một báo cáo chính thức trình lên Rajya Sabha, thượng viện của quốc hội Ấn Độ, vào ngày 18 tháng 12.
Tuyên bố này càng củng cố thêm bằng chứng cho thấy Nga đang tích cực tuyển mộ công dân nước ngoài tham gia cuộc xâm lược Ukraine. Theo Trụ sở Điều phối về Đối xử với Tù binh Chiến tranh của Ukraine, tính đến tháng 10, Nga đã huy động 18.092 người nước ngoài từ 128 quốc gia.
“Theo thông tin hiện có, 202 công dân Ấn Độ được tường trình đã bị tuyển mộ vào quân đội Nga. Những nỗ lực phối hợp của Chính phủ đã dẫn đến việc 119 người trong số họ được xuất ngũ sớm; 26 người được tường trình đã thiệt mạng và 7 người được phía Nga báo cáo là mất tích”, báo cáo cho biết.
Theo Bộ Ngoại giao Ấn Độ, hiện vẫn còn 50 binh sĩ Ấn Độ đang phục vụ trong quân đội Nga, và Ấn Độ đang “liên tục đàm phán với phía Nga” để bảo đảm việc trả tự do và hồi hương sớm cho họ.
“Chính phủ Ấn Độ vẫn đang tiếp tục đối thoại với phía Nga để bảo đảm an toàn, sức khỏe và việc sớm trả tự do cho tất cả công dân Ấn Độ đang phục vụ trong quân đội Nga”, tuyên bố cho biết.
Bộ này cũng xác nhận rằng thi thể của 10 binh sĩ Ấn Độ đã được hồi hương, trong khi hai người khác đã được hỏa táng tại địa phương. Mẫu ADN từ các thành viên gia đình của 18 người được báo cáo là đã chết hoặc mất tích đã được gửi đến chính quyền Nga để giúp xác định danh tính hài cốt.
Mạc Tư Khoa đã thu hút các chiến binh nước ngoài thông qua sự kết hợp giữa các ưu đãi tài chính và các kế hoạch tuyển mộ - bao gồm cả những lời mời làm việc gây hiểu nhầm và lời hứa về quyền công dân Nga.
Vào tháng 10, cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR cho biết với tờ Kyiv Independent rằng người Bắc Hàn chiếm số lượng lớn nhất trong số các công dân nước ngoài chiến đấu cho Nga, tiếp theo là tân binh từ Uzbekistan, Tajikistan, Kazakhstan, Belarus và Cuba.
Nga cũng đang cưỡng bức tuyển quân người Ukraine tại các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm. Tính đến tháng 10, đã có 46.327 công dân Ukraine bị bắt buộc gia nhập quân đội Nga kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, theo Trụ sở Điều phối về Đối xử với Tù binh Chiến tranh của Ukraine.
[Kyiv Independent: Ministry says 202 Indian citizens recruited by Russia to fight in war against Ukraine]
4. Ukraine xác nhận 2 tàu và một đường ống dẫn dầu bị hư hại trong vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào vùng Krasnodar của Nga.
Hôm Thứ Ba, 23 Tháng Mười Hai, Bộ Tổng tham mưu Ukraine xác nhận các máy bay điều khiển từ xa của nước này đã tấn công trạm chứa dầu Tamanneftegaz ở làng Volna, tỉnh Krasnodar.
Ngày 21 tháng 12, Trụ sở Chỉ huy Khẩn cấp khu vực báo cáo rằng mảnh vỡ máy bay điều khiển từ xa đã làm hư hại một đường ống ở Volna nhưng không nêu rõ đó là đường ống thuộc cơ sở dầu khí nào. Theo các quan chức Nga, hai cầu cảng và hai tàu neo đậu tại làng này cũng bị hư hại trong vụ tấn công.
Không có thương vong nào trong số thủy thủ đoàn hay nhân viên trên bờ.
Một nguồn tin từ cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR nói với tờ Kyiv Independent rằng cuộc tấn công của Ukraine đã làm hư hại thiết bị tại kho dầu, cầu cảng khí hydrocarbon hóa lỏng và các cơ sở hạ tầng cảng khác, gây ra một vụ hỏa hoạn quy mô lớn.
Theo Bộ Tổng tham mưu, một đường ống dẫn dầu, hai bến tàu và hai tàu đã bị hư hại, đám cháy lan rộng trên diện tích hơn 1.000 mét vuông.
[Kyiv Independent: Ukraine confirms 2 ships and oil pipeline damaged in drone strike on Russia's Krasnodar Krai]
5. Phái đoàn Ukraine và Mỹ có cuộc hội đàm “mang tính xây dựng” trong khi phái đoàn Nga gặp gỡ phái đoàn Mỹ tại Miami.
Ông Rustem Umerov, thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, thông báo rằng các phái đoàn Ukraine đã ngồi lại với các đại diện của Mỹ để tiến hành vòng đàm phán hòa bình tiếp theo vào ngày 21 tháng 12.
Cuộc gặp này là một phần của các cuộc đàm phán ngoại giao đang diễn ra trong nỗ lực mới nhất của Washington nhằm đạt được một thỏa thuận hòa bình. Nó diễn ra sau cuộc đàm phán giữa Ukraine và Mỹ vào ngày 19 tháng 12 và cuộc đàm phán giữa Nga và Mỹ vào ngày 20 tháng 12 tại Miami. Phái đoàn Nga cũng dự kiến sẽ gặp lại phái đoàn Mỹ vào ngày 21 tháng 12.
Cuộc đàm phán tập trung vào kế hoạch 20 điểm sửa đổi nhằm chấm dứt cuộc chiến của Nga ở Ukraine, một khuôn khổ bảo đảm an ninh và phát triển kinh tế.
Ông Umerov, trưởng đoàn, cho biết các cuộc đàm phán với các đối tác Mỹ trong ba ngày qua “rất hiệu quả và mang tính xây dựng”.
“Trong ba ngày qua tại Florida, phái đoàn Ukraine đã tổ chức một loạt các cuộc gặp gỡ hiệu quả và mang tính xây dựng với các đối tác Mỹ và Âu Châu.... Ukraine vẫn hoàn toàn cam kết đạt được một nền hòa bình công bằng và bền vững”, ông viết.
Phái đoàn Ukraine còn có Tướng Andrii Hnatov, Tham mưu trưởng Quân đội Ukraine, trong khi phía Mỹ gồm các đặc phái viên Steve Witkoff và Jared Kushner, cùng với nhân viên Tòa Bạch Ốc Josh Gruenbaum.
Ông Umerov cho biết đã có các cuộc thảo luận giữa các quan chức an ninh quốc gia từ Âu Châu để vạch ra một chiến lược chung với Ukraine và Mỹ, cũng như các cuộc đàm phán riêng giữa Mỹ và Ukraine.
Các cuộc thảo luận giữa Mỹ và Ukraine tập trung vào bốn yếu tố chính: chi tiết của kế hoạch hòa bình 20 điểm, một khuôn khổ cho các bảo đảm an ninh đa phương; một thỏa thuận về các bảo đảm an ninh của Mỹ, và một kế hoạch phát triển kinh tế.
“Ukraine vẫn hoàn toàn cam kết đạt được một nền hòa bình công bằng và bền vững,” ông Witkoff nói sau cuộc đàm phán. “Ưu tiên chung của chúng ta là chấm dứt giết chóc, bảo đảm an ninh và tạo điều kiện cho sự phục hồi, ổn định và thịnh vượng lâu dài của Ukraine. Hòa bình không chỉ là việc chấm dứt các hành động thù địch, mà còn là nền tảng vững chắc cho một tương lai ổn định.”
Ông Umerov nói: “Ưu tiên chung của chúng ta là chấm dứt các vụ giết người, bảo đảm an ninh và tạo điều kiện cho việc tái thiết, ổn định và thịnh vượng lâu dài của Ukraine”.
Ông Umerov không đề cập đến phái đoàn Nga trong thông báo của mình, và Điện Cẩm Linh đã bác bỏ các báo cáo về khả năng đàm phán ba bên giữa các nhóm Ukraine, Mỹ và Nga.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết ông mong đợi một báo cáo đầy đủ về kết quả đàm phán từ các đại diện của ông tại Miami và rằng các nhà đàm phán đang thảo luận về thời gian biểu để thực hiện các khía cạnh của một thỏa thuận hòa bình.
“Công việc soạn thảo các văn kiện liên quan đến việc chấm dứt chiến tranh, bảo đảm an ninh và tái thiết vẫn đang tiếp tục”, tổng thống nói trong bài phát biểu tối ngày 21 tháng 12.
“Mỗi điểm đang được thảo luận chi tiết, và có sự đối thoại mang tính xây dựng với phía Mỹ. Điều này rất quan trọng. Họ cũng đang thảo luận về thời điểm – khung thời gian khả thi cho các quyết định khác nhau.”
Cố vấn Điện Cẩm Linh Yuri Ushakov cho biết ông không kỳ vọng Mạc Tư Khoa sẽ chấp nhận bất kỳ đề xuất nào từ phía Ukraine và Âu Châu được đưa ra trong các cuộc đàm phán ở Miami.
“Chúng ta sẽ thảo luận tất cả những điều này ở đây, xem điều gì có thể chấp nhận được, điều gì hoàn toàn không thể chấp nhận được,” Ushakov nói vào ngày 21 tháng 12.
“Tôi nghĩ rằng hầu hết các đề xuất sẽ không hoàn toàn phù hợp với chúng tôi, bởi vì chúng tôi sẽ giữ vững những gì đã đạt được tại Anchorage và trong các cuộc họp khác với các đại diện của Mỹ.”
Cuộc đàm phán hòa bình Miami diễn ra sau hội nghị thượng đỉnh giữa các quan chức Ukraine, Mỹ và Âu Châu tại Berlin để thảo luận về việc sửa đổi kế hoạch hòa bình do Mỹ hậu thuẫn, vốn bám sát các yêu cầu của Mạc Tư Khoa. Các cuộc đàm phán được tường trình tập trung vào các bảo đảm an ninh “tương tự Điều 5” cho Ukraine cũng như nguồn tài trợ cho việc phục hồi và tái thiết sau chiến tranh.
Ngày 20 tháng 12, Tổng thống Zelenskiy nói với các phóng viên rằng ưu tiên hàng đầu của Kyiv trong các cuộc đàm phán đang diễn ra là quy chế của các vùng lãnh thổ Ukraine.
“Vấn đề khó khăn nhất đã và vẫn là lãnh thổ của Ukraine,” ông nói. “Tiếp theo là Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, ZNPP của chúng ta. Vấn đề thứ ba là tiền cho việc tái thiết,” tổng thống cho biết.
Mạc Tư Khoa tiếp tục tìm kiếm những nhượng bộ lãnh thổ lớn, kêu gọi Ukraine từ bỏ toàn bộ khu vực Donbas, bao gồm cả các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm và các khu vực vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine.
[Europe Maidan: Ukrainian, US delegates hold 'constructive' talks as Russian team meets Americans in Miami]
6. Binh lính Nga cưỡi ngựa bị máy bay điều khiển từ xa Ukraine tiêu diệt.
Hình ảnh binh lính Nga cưỡi ngựa băng qua chiến trường đã được ghi lại, và quân đội Ukraine cho rằng điều này chứng minh mức độ tổn thất trang thiết bị cao mà lực lượng Mạc Tư Khoa đang phải gánh chịu.
Một video do Lữ đoàn Thiết giáp số 92 của Ukraine công bố cho thấy hai kỵ binh bị máy bay điều khiển từ xa tấn công khi đang băng qua một cánh đồng tại tỉnh Kharkiv.
“Quân xâm lược Nga đang mất mát trang thiết bị quá nhanh trong các cuộc 'tấn công bằng thịt' đến nỗi họ buộc phải di chuyển bằng ngựa”, đơn vị này cho biết.
“Nhưng ngay cả điều đó cũng không giúp được gì cho họ — những người điều khiển máy bay điều khiển từ xa của Tiểu đoàn xung kích số 5 thuộc Lữ đoàn thiết giáp số 92 'loại bỏ' kẻ thù ngay khi nhìn thấy mục tiêu.”
Trong suốt năm 2025, sự thống trị ngày càng tăng của máy bay điều khiển từ xa ở cả hai phía chiến trường đã khiến cho, bất chấp tình trạng thiếu nhân lực trầm trọng của Ukraine, đặc biệt là bộ binh, lực lượng Nga hầu như thất bại trong mọi nỗ lực tập trung số lượng lớn xe cộ hoặc thậm chí cả bộ binh để tạo đột phá.
Mặc dù chậm chạp, quân đội Nga đã thích nghi với những thay đổi này, thay vào đó ưu tiên chiến thuật thâm nhập, đưa bộ binh tiến lên theo nhóm hai hoặc ba người, hoặc đôi khi là đơn lẻ, để len lỏi giữa các vị trí của Ukraine trong khi chủ yếu dựa vào sự lén lút và ngụy trang.
Việc nhìn thấy binh lính Nga cưỡi ngựa rất hiếm, nhưng các phương tiện giao thông khác như xe địa hình bốn bánh, xe máy và thậm chí cả xe tay ga điện thì khá phổ biến.
[Kyiv Independent: Russian soldiers on horseback taken out by Ukrainian drones]
7. “Ba lữ đoàn là không đủ để phòng thủ”: Chuyên gia Ukraine tiết lộ mục tiêu lớn tiếp theo của Nga vào năm 2026
Theo Mykola Melnyk, một cựu chiến binh trong cuộc chiến Nga-Ukraine, trung úy cao cấp và chuyên gia của nhóm phân tích Leviathan, trận chiến giành Sloviansk sẽ bắt đầu vào năm tới. Ông nói thêm rằng trận chiến này là không thể tránh khỏi, theo báo cáo của dự án Donbas Realities của Đài Phát thanh Âu Châu Tự do/Đài Phát thanh Tự do.
Cùng với Kramatorsk, Druzhkivka và Pokrovsk, Sloviansk tạo thành cái thường được mô tả là “vành đai phòng thủ Donbas”. Một bước đột phá tại đây sẽ cho phép lực lượng Nga đánh bọc sườn tuyến phòng thủ của Ukraine và đe dọa quyền kiểm soát toàn bộ tỉnh Donetsk.
Theo Melnyk, trận chiến giành Kramatorsk thực chất đã bắt đầu, và những diễn biến tiếp theo sẽ phụ thuộc vào những bài học mà Ukraine rút ra từ cuộc chiến năm 2025 và cách thức tiến hành các hoạt động chiến đấu vào năm 2026.
“Đây là những điều không thể tránh khỏi. Sẽ có một trận chiến giành Sloviansk, và trận chiến giành Kramatorsk đã bắt đầu rồi”, Melnyk nhấn mạnh.
Đồng thời, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã tuyên bố dứt khoát rằng Ukraine sẽ không công nhận Donbas là lãnh thổ của Nga, cả về mặt pháp lý lẫn thực tế.
Năm 2014, thành phố bị lực lượng do Nga hậu thuẫn chiếm giữ nhưng đã được quân đội Ukraine giải phóng vài tháng sau đó. Kể từ đó, thành phố liên tục bị tấn công nhưng vẫn tiếp tục đóng vai trò là trung tâm hậu cần và hậu phương.
Trận chiến giành Sloviansk phụ thuộc vào diễn biến trên mặt trận Pokrovsk. Hiện tại, quân Nga đã chiếm được 80% thành phố và gần như bao vây Myrnohrad, thành phố song sinh của nó.
Melnyk lưu ý rằng Nga đang áp dụng một mô hình quen thuộc từng được sử dụng gần Pokrovsk và Myrnohrad - tránh các cuộc tấn công trực diện mà thay vào đó tập trung vào việc phá hủy hệ thống hậu cần.
“Khi quân Nga nhận ra việc tiến vào khu vực Pokrovsk-Myrnohrad rất khó khăn do địa hình cao, họ đã đặt các tuyến đường tiếp tế dưới hỏa lực. Đầu tiên là bao vây đường tiếp tế, sau đó mới đến cuộc bao vây thực sự”, ông giải thích.
Theo Melnyk, phương pháp tương tự đang được áp dụng gần Siversk và có khả năng sẽ được sử dụng chống lại Sloviansk và Kramatorsk.
Đồng thời, ông nhấn mạnh rằng những thành phố này có thể và phải được giữ vững trong thời gian dài, nhưng chỉ thông qua một đường lối toàn diện. Đường lối đó phải bao gồm việc xây dựng công sự, huy động hiệu quả, năng lực công nghiệp quốc phòng, cũng như phân tích và khắc phục những sai lầm ở cấp chỉ huy.
“Chỉ nói rằng ba lữ đoàn sẽ đứng đó là chưa đủ. Điều này đòi hỏi một loạt các biện pháp toàn diện, chứ không chỉ là những tuyên bố suông,” ông Melnyk kết luận.
[Kyiv Independent: “Three brigades are not enough for its defense”: Ukrainian expert reveals Russia’s next big target in 2026]
8. Tổng thống Azerbaijan viện dẫn “lịch trình bận rộn” để từ chối tham dự hội nghị thượng đỉnh với Nga, bất chấp việc Điện Cẩm Linh mong đợi sự góp mặt của ông.
Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev sẽ không tham dự hội nghị thượng đỉnh không chính thức của các nhà lãnh đạo Cộng đồng các quốc gia độc lập, gọi tắt là CIS vào ngày 22 tháng 12 tại St. Petersburg, theo hãng thông tấn nhà nước Azerbaijan Azertag đưa tin.
Trước đó, Điện Cẩm Linh đã ra tín hiệu rằng họ dự kiến Aliyev sẽ tham dự sự kiện và đang chuẩn bị cho sự xuất hiện của ông.
Việc ông vắng mặt diễn ra trong bối cảnh quan hệ Nga-Azerbaijan căng thẳng sau một loạt tranh chấp chính trị, bất chấp những nỗ lực gần đây của Mạc Tư Khoa và Baku nhằm bình thường hóa quan hệ.
Văn phòng của ông Aliyev nói với hãng tin Azertag rằng tổng thống sẽ không tham dự vì “lịch trình bận rộn”. Sau khi bài báo được đăng tải, Điện Cẩm Linh cho biết họ chấp nhận lời giải thích này.
“Quả thực, tất cả các nguyên thủ quốc gia đều có lịch trình rất bận rộn, đặc biệt là vào tháng 12, trong thời gian chuẩn bị cho năm mới”, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết.
Quan hệ giữa Nga và Azerbaijan đã xấu đi trong năm qua.
Nga đã tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa ở Ukraine nhằm vào các địa điểm có liên hệ với các công ty Azerbaijan, trong khi Azerbaijan đã đóng cửa các kênh tuyên truyền của Nga và bắt giữ công dân Nga.
Baku cũng đã hủy bỏ các sự kiện văn hóa Nga và cáo buộc cảnh sát Nga tra tấn hai công dân Azerbaijan, những người sau đó đã chết trong trại giam ở thành phố Yekaterinburg của Nga vào tháng Sáu.
Vụ vỡ đê xảy ra sau vụ tai nạn máy bay chở khách của Azerbaijan vào tháng 12 năm 2024, mà theo điều tra sơ bộ cho thấy máy bay đã bị trúng hỏa lực phòng không của Nga gần Grozny.
Chiếc máy bay, đang trên chuyến bay từ Baku đến Grozny, đã gặp nạn gần Aktau, Kazakhstan, khiến 38 người trên máy bay thiệt mạng. Mặc dù sau đó Putin đã gọi điện cho Aliyev, nhưng ban đầu Mạc Tư Khoa không chính thức thừa nhận trách nhiệm.
Vào tháng 10, tổng thống Nga thừa nhận rằng hệ thống phòng không Nga đã phóng hỏa tiễn về phía máy bay Azerbaijan trước khi nó rơi. Putin đưa ra nhận xét này trong cuộc hội đàm đầu tiên với ông Aliyev tại Dushanbe, nơi các nhà lãnh đạo khu vực tập trung tham dự hội nghị thượng đỉnh.
Lần cuối cùng Aliyev tham dự một sự kiện của CIS là vào tháng 10, khi ông đến Dushanbe để tham dự cuộc họp của Hội đồng các nguyên thủ quốc gia CIS vào ngày 9-10 tháng 10.
[Europe Maidan: Azerbaijan's president cites 'busy schedule' to skip Russia summit despite Kremlin expecting his attendance]
9. Đan Mạch phẫn nộ khi Tổng thống Trump bổ nhiệm thống đốc bang Louisiana làm đặc sứ tại Greenland.
Tổng thống Donald Trump đã bổ nhiệm thống đốc bang Louisiana làm đặc sứ của Washington tại Greenland, làm bùng lên cuộc tranh chấp về số phận của hòn đảo Bắc Cực này.
Tổng thống Trump, người từ lâu đã bày tỏ mong muốn sáp nhập vùng lãnh thổ tự trị Greenland của Đan Mạch vào Mỹ, đã tuyên bố trên nền tảng mạng xã hội Truth Social vào tối Chúa Nhật rằng ông đã bổ nhiệm Thống đốc Louisiana Jeff Landry “làm Đặc sứ của Hoa Kỳ tại Greenland”.
Tổng thống Trump viết: “Jeff hiểu rõ Greenland quan trọng như thế nào đối với an ninh quốc gia của chúng ta, và sẽ mạnh mẽ thúc đẩy lợi ích của đất nước chúng ta vì sự an toàn, an ninh và sự sống còn của các đồng minh, và trên thực tế, của cả thế giới”.
Ông Landry, một thành viên đảng Cộng hòa, người đã tại chức từ đầu năm 2024, gọi “vị trí tình nguyện” này là một “vinh dự” trong một bài đăng trên mạng xã hội và cho biết ông sẽ nỗ lực để “biến Greenland thành một phần của Hoa Kỳ”.
“Điều này hoàn toàn không ảnh hưởng đến vị trí Thống đốc bang Louisiana của tôi!”, ông nói thêm.
Thủ tướng Greenland Jens-Frederik Nielsen đã đăng một tuyên bố về việc bổ nhiệm trên mạng xã hội, nói rằng “có vẻ như đây là một khối lượng công việc lớn” nhưng kêu gọi mọi người bình tĩnh và nhắc lại quyền tự quyết của Greenland.
“Chúng ta sẽ tự định hình tương lai của mình,” ông nói thêm. “Greenland là của chúng ta, và biên giới của chúng ta sẽ được tôn trọng.”
Copenhagen, nơi vẫn giữ một số quyền lực trong các vấn đề chính sách đối ngoại và an ninh của Greenland, đã phản ứng dữ dội trước tuyên bố của Tổng thống Trump. Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Løkke Rasmussen nói với truyền thông địa phương rằng ông “vô cùng phẫn nộ” và sẽ triệu tập Đại sứ Mỹ tại Đan Mạch Ken Howery.
Khi được hỏi về việc bổ nhiệm ông Landry, phát ngôn nhân của Ủy ban Âu Châu, Anouar El Anouni, cho biết việc bảo vệ “tính bất khả xâm phạm” của biên giới Đan Mạch và Greenland là “điều thiết yếu đối với Liên minh Âu Châu”.
Ngay sau khi nhậm chức vào tháng Giêng, Tổng thống Trump tuyên bố sẽ xâm lược hòn đảo rộng lớn ở Bắc Cực, nơi chứa đựng trữ lượng khổng lồ các loại đất hiếm chưa được khai thác, và không loại trừ khả năng điều quân đến hoặc sử dụng áp lực kinh tế để chinh phục nơi này.
Ông ta đã lặp lại lời đe dọa của mình nhiều lần, tuyên bố rằng Mỹ sẽ giành quyền kiểm soát Greenland “bằng cách này hay cách khác”, và những phát ngôn của ông đã gây ra một cơn sốt ngoại giao ở Âu Châu.
[Politico: Denmark fumes as Trump appoints Louisiana governor envoy to Greenland]
10. Vance ca ngợi “bước đột phá” trong các cuộc đàm phán, nhưng cho rằng hòa bình giữa Ukraine và Nga còn lâu mới chắc chắn đạt được.
Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cho biết trong một cuộc phỏng vấn với trang tin UnHerd của Anh được đăng tải ngày 22 tháng 12 rằng các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh toàn diện của Nga chống lại Ukraine đã có tiến triển, nhưng không có gì chắc chắn rằng một giải pháp hòa bình sẽ đạt được.
“Tôi nghĩ rằng chúng ta đã đạt được tiến bộ, nhưng ngồi đây hôm nay, tôi không thể tự tin nói rằng chúng ta sẽ đạt được một giải pháp hòa bình”, Vance nói.
“Tôi nghĩ có khả năng chúng ta sẽ làm được. Tôi cũng nghĩ có khả năng chúng ta sẽ không làm được.”
Những phát biểu này được đưa ra trong bối cảnh Washington đang tăng cường các nỗ lực ngoại giao nhằm làm trung gian hòa giải để chấm dứt cuộc chiến, hiện đã bước sang năm thứ tư, dưới sự thúc đẩy của Tổng thống Donald Trump nhằm đẩy nhanh các cuộc đàm phán.
Cuối tuần qua, các quan chức Mỹ đã có cuộc đàm phán với phái đoàn Ukraine và Nga trong khuôn khổ vòng ngoại giao con thoi mới nhất. Theo ông Vance, các cuộc đàm phán xoay quanh ba vấn đề khó khăn — Ukraine, Nga và Âu Châu — mỗi vấn đề đều có những ưu tiên và giới hạn riêng.
Vance mô tả điều mà ông gọi là một sự thay đổi quan trọng trong các cuộc đàm phán, nói rằng các điểm bất đồng chính hiện đang được thảo luận công khai thay vì bị che giấu.
“Tôi cảm thấy bước đột phá mà chúng ta đã đạt được là tất cả các vấn đề thực sự đã được đưa ra ánh sáng,” ông nói, đồng thời cho biết thêm rằng các giai đoạn trước đó liên quan đến “một chút trò chơi che đậy.”
Ông Vance cho biết, việc nhượng bộ lãnh thổ vẫn là trở ngại chính, đặc biệt nhấn mạnh đến các yêu sách của Nga ở miền đông Ukraine.
“Tôi nghĩ người Nga thực sự muốn kiểm soát lãnh thổ Donetsk,” ông nói.
“Người Ukraine hoàn toàn có thể hiểu được tầm quan trọng của vấn đề an ninh này, ngay cả khi họ thừa nhận trong thâm tâm rằng cuối cùng, họ có thể sẽ mất Donetsk — nhưng cuối cùng đó có thể là 12 tháng nữa, hoặc thậm chí lâu hơn thế.”
Vance nói thêm rằng ông không phản đối việc công bố một số thông tin hạn chế từ các cuộc đàm phán và cho rằng tất cả các bên đều đang tham gia “một cách thiện chí”.
Tuy nhiên, ông vẫn cảnh báo không nên cho rằng một thỏa thuận là điều chắc chắn sẽ đạt được.
“Chúng tôi sẽ cố gắng giải quyết vấn đề này. Chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực đàm phán,” ông nói.
Ngày 21 tháng 12, phái đoàn Ukraine đã gặp gỡ đại diện Mỹ để tiến hành vòng đàm phán tiếp theo. Cuộc gặp này diễn ra sau các cuộc thảo luận giữa Ukraine và Mỹ vào ngày 19 tháng 12 và cuộc đàm phán giữa Nga và Mỹ vào ngày 20 tháng 12 tại Miami.
Cuộc đàm phán tập trung vào khuôn khổ 20 điểm được sửa đổi nhằm chấm dứt chiến tranh, song song với các cuộc thảo luận về bảo đảm an ninh cho Ukraine và phát triển kinh tế thời hậu chiến.
Giám đốc tình báo quân sự Ukraine, Kyrylo Budanov, người đã tham gia một số cuộc gặp gần đây với các quan chức Mỹ, cho biết ông vẫn lạc quan một cách thận trọng về các cuộc đàm phán hòa bình.
“Họ đã mang lại động lực và năng lượng mới cho quá trình này,” Budanov nói với Forbes, khi đề cập đến chính quyền Tổng thống Trump. “Tôi có thể nói rằng tôi lạc quan về tương lai.”
Ngày 20 tháng 12, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố rằng các vấn đề lãnh thổ vẫn là ưu tiên hàng đầu của Kyiv.
Mạc Tư Khoa tiếp tục yêu cầu những nhượng bộ sâu rộng, bao gồm việc Ukraine rút quân khỏi toàn bộ khu vực Donbas — cả các khu vực bị Nga tạm chiếm và lãnh thổ vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine — những điều kiện mà Kyiv đã nhiều lần bác bỏ.
[Kyiv Independent: Vance touts 'breakthrough' in talks, but says Ukraine-Russia peace far from certain]