Ngày 25-01-2025
 
Tin Giáo Hội Việt Nam
Hình ảnh dân Việt Nam góp mặt vào cuộc Diễn Hành Phò Sự Sống Toàn Quốc lần thứ 52 tại Washington DC
Trần Bá Lộc
11:19 25/01/2025
Hơn 150000 người đã tập trung tại National Mall của Washington trưa thứ Sáu, ngày 24 tháng Giêng 2025 để tham dự cuộc tuần hành Phò Sự Sống "March for Life" hàng năm để nói lên tiếng nói giùm cho các thai nhi không tiếng nói chống đối việc sát hại các thai nhi bằng cách phá thai.

Phó Tổng Thống JD Vance đã có mặt trong sự cổ võ và hoan nghênh rất nhiệt thành của mọi người. Trong bài phát biểu trực tiếp, ông tuyên bố đất nước Hoa Kỳ nay được sự trở lại của tổng thống Mỹ và một chính quyền với chủ trương Phò Sự Sống và ủng hộ nền tảng gia đình mạnh mẻ nhất trong lịch sử.

Mang chủ đề cho cuộc tuần hành Phò Sự sống năm 2025 "Life: Why We March", đủ mọi thành phần từ các em bé cho tới các cụ già từ các tiểu bang xa xôi và Canada, mặc áo ấm dày đã hăng hái sắp hàng theo các đoàn thể đi quanh những đại lộ quanh thủ phủ DC. Họ vui vẻ trương những tấm bảng gởi gấm những lời khuyến khích mọi người hãy lo bảo vệ thai nhi và ngay cả những người mẹ đang mang các thai nhi trong bụng.

Điều rất hứa hẹn là có rất nhiều em trẻ tuổi tham gia, từ các trường Trung Học cho tới Đại Học đến tham dự rất đông. Qua các biểu ngữ mang theo, các em hãnh diện cho mọi người biết các em thuộc thế hệ Phò Sự Sống.

Tuy lực lượng thật đông đảo với tinh thần cao, và tuy có sự ủng hộ tích cực của chính quyền, cuộc chiến chống phá thai vẫn phải tiếp tục vì lòng dạ và lối suy nghĩ của những người phò văn hóa sự chết, muốn ủng hộ việc phá thai vẫn rất khó thay đổi. Chúng ta vẫn tiếp tục thúc đẩy, tham gia các sinh hoạt phò sự sống cũng như cầu nguyện cho nền văn hóa của Sự Sống được ngày càng phát huy tại Hoa Kỳ cũng như trên thế giới.

Diễn Hành Phò Sự Sống Toàn Quốc lần thứ 52 tại DC
 
VietCatholic TV
Tiết lộ động trời: Nga đánh cắp được thiết kế hỏa tiễn Mỹ, chế ra Zircon tối tân hơn, đánh Ukraine
VietCatholic Media
02:35 25/01/2025
 
Kyiv tấn công lớn chưa từng có: sân bay, nhà máy nổ long trời. Hàng triệu người biểu tình chống Fico
VietCatholic Media
02:37 25/01/2025


1. Ukraine vừa tấn công căn cứ không quân, nhà máy sản xuất vi mạch, trụ sở cảnh sát và các trung tâm dầu mỏ của Nga

Theo Bộ Quốc phòng Nga, một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa phá kỷ lục từ trước cho đến nay của Ukraine đã nhắm vào 13 khu vực của Nga vào tối Thứ Sáu, 24 Tháng Giêng. Tổng cộng 121 máy bay điều khiển từ xa đã bị chặn và phá hủy, với các báo cáo về các vụ nổ gần cơ sở hạ tầng quan trọng.

Kênh Telegram của Astra Press đưa tin có ít nhất 12 vụ nổ gần một kho dầu ở Ryazan, cùng với thông tin phi trường quân sự Dyagilevo cũng bị tấn công.

Tại Bryansk, máy bay điều khiển từ xa đã tấn công tòa nhà của Cục điều tra Liên bang Nga, một nhà máy vi điện tử quân sự và Viện quản lý và kinh doanh Bryansk. Các cuộc tấn công đã gây ra sự gián đoạn ở một số khu vực nhưng không có thương vong nào được báo cáo.

Quy mô của cuộc tấn công này cho thấy sự leo thang đáng kể trong cuộc xung đột đang diễn ra, cho thấy sự phụ thuộc ngày càng tăng của Ukraine vào máy bay điều khiển từ xa để xâm nhập sâu vào lãnh thổ Nga.

Bằng cách tấn công cơ sở hạ tầng xa khỏi tiền tuyến, các hoạt động này không chỉ thách thức hệ thống phòng không của Nga mà còn làm nổi bật các lỗ hổng trong các hệ thống quan trọng. Những diễn biến như vậy có thể dẫn đến căng thẳng gia tăng và các biện pháp trả đũa tiếp theo.

37 máy bay điều khiển từ xa tấn công vào Bryansk, 20 chiếc vào Ryazan, 20 chiếc vào Kursk, 17 chiếc vào Saratov, 17 chiếc vào Rostov, 7 chiếc vào Mạc Tư Khoa, 6 chiếc vào Belgorod 6 chiếc vào Voronezh, các khu vực khác, bao gồm Tula, Oryol, Lipetsk và Crimea mỗi nơi bị 3 chiếc tấn công. Các báo cáo sau đó xác nhận rằng hai máy bay điều khiển từ xa đã bị chặn ở Leningrad.

Ryazan là một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với các vụ nổ được báo cáo tại Nhà máy nhiệt điện Novo-Ryazanskaya và Nhà máy lọc dầu Ryazan, một cơ sở của Rosneft.

Thống đốc Ryazan Pavel Malkov xác nhận các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa nhưng hạ thấp thiệt hại, đề cập đến một số vụ hỏa hoạn nhưng không có thương vong.

Tại Mạc Tư Khoa, máy bay điều khiển từ xa đã bị chặn trên bầu trời Shchyolkovo, Kolomna, Ramenskoye, Podolsk và Quận Troitsky, khiến các chuyến bay tại các phi trường Vnukovo, Domodedovo và Zhukovsky phải bị hủy bỏ.

Saratov và Engels cũng phải đối mặt với các cuộc tấn công lúc 3 giờ sáng Thứ Bẩy, 25 Tháng Giêng, với các vụ nổ được báo cáo gần một kho dầu ở Engels. Thống đốc Saratov Roman Busargin tuyên bố rằng tất cả máy bay điều khiển từ xa đã bị vô hiệu hóa mà không có thương vong.

Các mảnh vỡ của máy bay điều khiển từ xa ở Kursk đã làm hư hại bốn ngôi nhà và cắt đứt đường dây điện, khiến một số con phố bị mất điện.

Thị trưởng Igor Kutsak đã chia sẻ những bức ảnh về thiệt hại và xác nhận việc sửa chữa đang được tiến hành.

Các lệnh hạn chế chuyến bay tạm thời được áp dụng tại các phi trường trên khắp Kazan, Nizhnekamsk, Penza, Samara, Saratov và Ufa, gây ra sự chậm trễ và thách thức trong hoạt động.

Aleksandr Drozdenko, thống đốc tỉnh Leningrad cho biết: “Hai máy bay điều khiển từ xa đã bị bắn hạ trong khu vực của chúng tôi.”

Thị trưởng Mạc Tư Khoa Sergei Sobyanin nói: “Không có thiệt hại hoặc thương vong tại địa điểm mảnh vỡ rơi xuống. Các dịch vụ khẩn cấp đang làm việc trên mặt đất.”

Thị trưởng Kursk Kutsak cho biết: “Một máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã bị bắn hạ trên bầu trời Kursk. Do các mảnh vỡ rơi xuống, bốn gia cư đã bị hư hại.”

Khi các cuộc tấn công xâm phạm sâu hơn vào lãnh thổ Nga, Mạc Tư Khoa có thể tăng cường hệ thống phòng không và cân nhắc các chiến lược trả đũa.

Việc sử dụng máy bay điều khiển từ xa mang tính chiến lược của Ukraine có thể sẽ vẫn là một thành phần quan trọng trong các hoạt động của nước này, làm gia tăng thêm chiều hướng mới cho cuộc xung đột.

[Newsweek: Ukraine Just Hit Russian Airbase, Microchips Plant, Police HQ and Oil Hubs]

2. Tổng thư ký NATO cho biết: Putin không có quyền phủ quyết việc gia nhập NATO của bất kỳ quốc gia nào

Tổng thư ký NATO Mark Rutte phát biểu vào ngày 23 Tháng Giêng rằng Putin không có thẩm quyền tác động đến các quyết định về tư cách thành viên trong tương lai của NATO.

“Chúng ta phải hiểu rõ rằng Vladimir Putin không có quyền phủ quyết và không có tiếng nói về việc ai sẽ gia nhập NATO trong tương lai. Trừ khi, tất nhiên, chính ông ấy muốn gia nhập NATO, nhưng tôi không nghĩ ông ấy muốn điều đó”, Rutte phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos.

Ông nhấn mạnh rằng việc Ukraine trở thành thành viên NATO đầy đủ là sự bảo đảm tốt nhất cho hòa bình lâu dài.

“Bất kể kết quả thế nào, điều rõ ràng là hòa bình phải bền vững… khi các cuộc đàm phán kết thúc, chúng ta phải tin tưởng rằng nền hòa bình mà chúng ta cùng nhau ủng hộ sẽ trường tồn và sẽ không bao giờ bị nghi ngờ nữa”, ông nói.

Rutte cũng nhấn mạnh đến nhu cầu tránh lặp lại thất bại của thỏa thuận Minsk và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm Ukraine ở vị thế mạnh nhất có thể trước bất kỳ cuộc đàm phán nào trong tương lai với Nga.

Trước đó trong ngày, Rutte đã kêu gọi Hoa Kỳ tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine, cam kết rằng Âu Châu sẽ chia sẻ gánh nặng tài chính.

Gần 3.000 đại diện từ hơn 130 quốc gia, bao gồm 60 nguyên thủ quốc gia và chính phủ, 900 giám đốc điều hành của các công ty hàng đầu thế giới và các đối tác diễn đàn, dự kiến sẽ tham dự diễn đàn vào năm 2025.

[Kyiv Independent: Putin has no right to veto any country's NATO accession, NATO Secretary General says]

3. ‘Đủ rồi Fico’ — Người dân Slovakia tràn ra đường biểu tình chống chính phủ trên toàn quốc hô hào Fico cút đi

Các cuộc biểu tình nổ ra tại hơn 20 thành phố của Slovakia vào ngày 24 Tháng Giêng với khẩu hiệu “Slovakia là Âu Châu”, nhắm vào chính phủ của Thủ tướng Robert Fico, hãng truyền thông Aktuality của Slovakia đưa tin.

Những người biểu tình hô vang các khẩu hiệu như “Đủ rồi với Fico” và “Chúng ta là Âu Châu”, bày tỏ sự bất bình với các chính sách của thủ tướng và lời lẽ thân Nga, và hô hào Fico cút đi.

Được tổ chức bởi sáng kiến “Hòa bình cho Ukraine” và các đảng đối lập, các cuộc biểu tình đã thu hút đám đông đáng kể, những người tổ chức tuyên bố có 60.000 người tham gia tại Quảng trường Tự do ở Bratislava.

Fico, người chỉ trích sự ủng hộ của phương Tây dành cho Ukraine, đã cáo buộc lãnh đạo phe đối lập Michal Simecka vào ngày 18 Tháng Giêng về âm mưu lật đổ chính phủ.

Trong bài đăng trên Facebook, Fico tuyên bố rằng Simecka đã “hôn nhẫn Zelenskiy” và cam kết ủng hộ tư cách thành viên NATO của Ukraine.

Simecka, lãnh đạo đảng Tiến bộ Slovakia thân phương Tây, gần đây đã dẫn đầu một phái đoàn các nhà lập pháp đối lập đến Kyiv vào ngày 17 Tháng Giêng để tái lập sự ủng hộ của Slovakia đối với Ukraine.

Fico ví hành động của phe đối lập giống với Cách mạng EuroMaidan ở Ukraine, cáo buộc họ đang chuẩn bị đảo chính ở Bratislava.

Chính phủ của Fico đã phải đối mặt với những lời chỉ trích vì có xu hướng liên kết với lợi ích của Nga, trái ngược với xu hướng thân phương Tây của các nhà lãnh đạo đối lập như Simecka.

[Kyiv Independent: 'Enough of Fico' — Slovaks flood the streets in nationwide anti-government protests]

4. John Ratcliffe được xác nhận là Giám đốc CIA

Thượng viện Hoa Kỳ chính thức xác nhận John Ratcliffe làm Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương, gọi tắt là CIA vào ngày 23 tháng Giêng.

Ratcliffe, người từng giữ chức giám đốc tình báo quốc gia của Tổng thống Donald Trump trong một phần nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump, đã được xác nhận với 74 thượng nghị sĩ bỏ phiếu thuận và 24 phiếu chống.

Ratcliffe trở thành ứng cử viên thứ hai của Tổng thống Donald Trump giành được sự bổ nhiệm từ Thượng viện, vài ngày sau khi Ngoại trưởng Marco Rubio tuyên thệ nhậm chức mới.

Ratcliffe thay thế Bill Burns làm nhà lãnh đạo cơ quan phản gián.

Trong nhiệm kỳ làm giám đốc CIA, Burns được cho là thường xuyên liên lạc với các quan chức Ukraine để chia sẻ thông tin tình báo. Burns đã có chuyến thăm cuối cùng tới Kyiv vào ngày 21 tháng 12 để gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, đánh dấu sự thừa nhận công khai hiếm hoi về các cuộc thảo luận của họ trong cuộc xâm lược toàn diện của Nga.

Zelenskiy lưu ý rằng ông và Burns đã gặp nhau nhiều lần trong suốt cuộc chiến, nhưng những cuộc gặp gỡ như vậy thường được giữ bí mật

Hoa Kỳ dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden là đồng minh chủ chốt của Ukraine, cung cấp viện trợ tài chính và quân sự đáng kể kể từ khi cuộc chiến toàn diện bắt đầu cách đây gần ba năm. Washington cũng được cho là đã liên tục chia sẻ thông tin tình báo quân sự để củng cố quốc phòng của Ukraine.

Trong phiên điều trần tại Thượng viện tuần trước, Ratcliffe đã ám chỉ đến các đối thủ nước ngoài là Nga và Trung Quốc, ám chỉ đến nhu cầu Hoa Kỳ phải cải thiện việc sử dụng trí tuệ nhân tạo. Ratcliffe, một người ủng hộ trung thành của Tổng thống Donald Trump, cũng lặp lại những bình luận từ tổng thống rằng cuộc chiến tranh Nga-Ukraine đe dọa sẽ kéo Hoa Kỳ vào một cuộc xung đột với một “quốc gia hạt nhân”.

Không rõ liệu chính quyền Tổng thống Donald Trump có tiếp tục chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine ở mức độ tương tự như dưới thời chính quyền Tổng thống Biden hay không.

[Kyiv Independent: John Ratcliffe confirmed as CIA Director]

5. Putin nói rằng chiến tranh ở Ukraine có thể đã không xảy ra nếu Donald Trump là Tổng thống

Hôm Thứ Sáu, 24 Tháng Giêng, Putin nhận định rằng cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 dẫn đến một cuộc chiến tranh toàn diện có thể đã không xảy ra nếu Ông Donald Trump là tổng thống Hoa Kỳ vào thời điểm đó.

Tuyên bố của trùm mafia Vladimir Putin phù hợp với trào lưu của Nga là đổ hết mọi trách nhiệm lên cựu Tổng thống Joe Biden sau khi ông hết nhiệm kỳ vào ngày 20 Tháng Giêng vừa qua. Nhiều quan sát viên cho rằng Putin đã chuẩn bị cuộc xâm lược Ukraine trong nhiều năm từ ngay cả trước khi chiếm Crimea vào năm 2014. Sau khi chiếm được bán đảo Crimea quá dễ dàng, Putin đã tăng tốc chuẩn bị cho cuộc xâm lược toàn diện. Y sẽ xâm lược Ukraine bất kể ai là Tổng thống Mỹ.

Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần nói rằng chiến tranh sẽ không nổ ra nếu ông nhậm chức vào năm 2022, bao gồm cả bài đăng hôm thứ Tư trên Truth Social. Hôm Thứ Sáu, 24 Tháng Giêng, Putin đã trả lời những nhận xét như vậy trong một cuộc phỏng vấn với phóng viên Pavel Zarubin của Rossiya TV.

“Tôi không thể không đồng ý với ông ấy rằng nếu ông ấy trở thành tổng thống - nếu chiến thắng của ông ấy không bị đánh cắp vào năm 2020 - thì có lẽ đã không có cuộc khủng hoảng ở Ukraine nổi lên vào năm 2022”, Putin nói.

Cựu Tổng thống Joe Biden là đồng minh quan trọng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trong cuộc chiến chống lại cuộc xâm lược của Putin bắt đầu gần ba năm trước.

Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024, Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích hàng tỷ đô la mà chính quyền Tổng thống Biden đã chi để hỗ trợ Ukraine và tuyên bố rằng nếu ông ngồi vào bàn đàm phán với Putin và Zelenskiy, chiến tranh giữa hai quốc gia sẽ kết thúc “trong vòng 24 giờ”.

Trong khi từ lâu đã có những cáo buộc về mối quan hệ thân thiết giữa Tổng thống Donald Trump và Putin, hôm thứ Tư, Tổng thống Mỹ đã kêu gọi Putin ký một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh với Ukraine hoặc phải đối mặt với nhiều lệnh trừng phạt hơn từ Hoa Kỳ và các đồng minh.

Tổng thống Donald Trump cũng cho biết ông muốn sớm nói chuyện với Putin để thảo luận về việc chấm dứt chiến tranh, và phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov hôm thứ Sáu cho biết nhà lãnh đạo Nga “sẵn sàng” nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Donald Trump và đang chờ phản hồi từ Washington, DC.

Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần nói rằng cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 sẽ không xảy ra nếu ông còn đương nhiệm.

Theo hãng tin độc lập Meduza của Nga, Putin đã đồng ý với Tổng thống Donald Trump vào thứ sáu khi phát biểu trên kênh truyền hình Rossiya. Ông cũng đề cập đến chủ đề trò chuyện với Tổng thống Donald Trump.

“Nga chưa bao giờ từ chối liên lạc với chính quyền Hoa Kỳ. Không phải lỗi của chúng tôi khi chính quyền trước từ chối những liên lạc đó. Tôi luôn có mối quan hệ chuyên nghiệp, nhưng tôi muốn nói là thực tế tôi tin tưởng tổng thống Hoa Kỳ hiện tại hơn,” Putin nói với Zarubin, theo Meduza.

Tổng thống Donald Trump đã viết vào thứ Tư trên nền tảng truyền thông xã hội Truth của mình: “Hãy kết thúc cuộc chiến này, cuộc chiến sẽ không bao giờ bắt đầu nếu tôi là Tổng thống! Chúng ta có thể làm theo cách dễ dàng hoặc theo cách khó khăn—và cách dễ dàng luôn tốt hơn.”

Hiện tại vẫn chưa rõ khi nào Tổng thống Donald Trump và Putin có thể nói chuyện. Trong khi đó, Zelenskiy hôm thứ Ba cho biết chính phủ của ông đang tích cực sắp xếp một cuộc gặp với tổng thống Hoa Kỳ.

[Newsweek: Putin Says War in Ukraine Might Not Have Happened Had Trump Been President]

6. Ukraine hồi hương 757 thi thể binh lính tử trận

Bộ Tư lệnh Điều phối Đối xử với Tù nhân Chiến tranh thông báo vào ngày 24 Tháng Giêng rằng Ukraine đã đưa về thi thể của 757 binh sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến chống lại Nga.

Thi thể của 451 binh sĩ được tìm thấy ở khu vực tiền tuyến Donetsk, 71 ở khu vực Bakhmut và 51 ở khu vực Vuhledar.

Mười ba và 137 thi thể được đưa về từ các khu vực Luhansk và Zaporizhzhia. 34 thi thể khác được hồi hương từ các nhà xác ở Nga.

Công ước Geneva quy định những người tử trận trong chiến tranh có quyền được chôn cất một cách trang trọng.

“Các quan chức thực thi pháp luật và chuyên gia pháp y sẽ xác định danh tính nạn nhân sớm nhất có thể”, trụ sở viết.

Chiến dịch thu hồi thi thể có sự tham gia của nhiều cơ quan chính phủ và quân đội, bao gồm Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU, Bộ Nội vụ, Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước và Quân đội.

Trụ sở chính cũng cảm ơn Hội Hồng Thập Tự Quốc tế vì sự hỗ trợ.

Vào tháng 12 năm 2024, Ukraine đã hồi hương thi thể của 503 binh sĩ hy sinh, chủ yếu từ Tỉnh Donetsk.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 8 tháng 12 rằng khoảng 43.000 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng trong cuộc xâm lược toàn diện.

[Kyiv Independent: Ukraine repatriates 757 bodies of fallen soldiers]

7. Báo cáo về vụ cháy tại nhà máy lọc dầu ở Ryazan của Nga trong bối cảnh cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa

Một vụ hỏa hoạn đã xảy ra tại Nhà máy lọc dầu Ryazan ở Nga sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa nhằm vào một số khu vực, các kênh Telegram của Nga đưa tin hôm Thứ Sáu, 24 Tháng Giêng.

Theo Bộ Quốc phòng Nga, các hệ thống phòng không cũng đã đánh chặn 49 máy bay điều khiển từ xa trên khắp các vùng Kursk, Bryansk, Belgorod cũng như Crimea bị tạm chiếm.

Các phương tiện truyền thông xã hội đưa tin về hoạt động của máy bay điều khiển từ xa ở Ryazan, nằm ở phía đông nam Mạc Tư Khoa, nơi người ta nghe thấy tiếng nổ tại kho dầu RNPK.

Có thông tin cho biết ít nhất 10 máy bay điều khiển từ xa đã bị bắn hạ trên cơ sở này và một vụ hỏa hoạn đã xảy ra.

Nhà lãnh đạo Trung tâm Chống thông tin sai lệch của Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia, Andrey Kovalenko, cho biết Nhà máy lọc dầu Ryazan là một trong những cơ sở quan trọng của ngành dầu mỏ Nga, mặc dù nhà máy này đang bị trừng phạt.

“Nhà máy lọc dầu đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nhiên liệu cho cả tổ hợp dân sự và công nghiệp quân sự của Nga”, ông phát biểu trên Telegram.

“Nhà máy này sản xuất nhiên liệu cho thiết bị quân sự, dầu hỏa hàng không, nhiên liệu diesel và các loại sản phẩm dầu mỏ khác được sử dụng trong xe tăng, máy bay, tàu thuyền và các thiết bị khác của Quân đội Nga.”

Cuộc tấn công diễn ra trong bối cảnh Ukraine gia tăng các hoạt động máy bay điều khiển từ xa nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga. Ukraine đã nhắm vào cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch của Nga như một phần trong chiến lược phá hoại nguồn tài trợ quan trọng cho nỗ lực chiến tranh của Nga.

[Kyiv Independent: Fire reported at oil refinery in Russia's Ryazan Oblast amid drone strike]

8. Cuộc bầu cử ở Belarus sẽ kéo dài thời kỳ cai trị 30 năm của ‘Nhà độc tài cuối cùng của Âu Châu’

Belarus đang trên bờ vực kéo dài thời gian cầm quyền 30 năm của nhà lãnh đạo độc tài, Tổng thống Alexander Lukashenko, người sắp giành được nhiệm kỳ thứ bảy trong cuộc bầu cử tổng thống dự kiến diễn ra vào Tháng Giêng năm 2025.

Lukashenko được mệnh danh là “nhà độc tài cuối cùng của Âu Châu” ngay từ đầu nhiệm kỳ. Bất chấp những nỗ lực định kỳ nhằm xoa dịu phương Tây, nhà lãnh đạo duy nhất mà Belarus hậu Xô Viết từng biết đã sống đúng với biệt danh này. Kết quả của cuộc bầu cử này không chỉ củng cố quyền lực của Lukashenko mà còn chứng minh sự phụ thuộc ngày càng tăng của Belarus vào Mạc Tư Khoa.

Cuộc bầu cử Belarus năm 2025 đã được chuyển từ thời điểm thường lệ là tháng 8 sang tháng lạnh hơn là tháng Giêng. Sự thay đổi chiến lược này được coi là một biện pháp ngăn chặn các cuộc biểu tình, vốn ít có khả năng xảy ra trong thời tiết giá lạnh.

Cuộc bầu cử được dự kiến sẽ là một thủ tục, với Lukashenko có khả năng giành chiến thắng với tỷ lệ chênh lệch đáng kể. Những người thách thức chính của ông đã bị bỏ tù hoặc lưu vong. Các nhà hoạt động nhân quyền cho biết Belarus giam giữ khoảng 1.300 tù nhân chính trị, bao gồm cả người đoạt giải Nobel Hòa bình Ales Bialiatski.

Cuộc bầu cử năm 2020 cho nhiệm kỳ thứ sáu của ông, được cả trong và ngoài nước coi là gian lận, đã gây ra nhiều tháng biểu tình lớn, lớn nhất từ trước đến nay ở Belarus.

Cuộc đàn áp toàn diện đã khiến hơn 65.000 người bị bắt. Các lệnh trừng phạt của phương Tây được áp dụng sau khi hàng ngàn người bị cảnh sát đánh đập và các phương tiện truyền thông độc lập và các tổ chức phi chính phủ bị đóng cửa và bị cấm.

Mặc dù một số lệnh ân xá đã được ban hành, chính phủ vẫn tiếp tục đàn áp mạnh tay những người bất đồng chính kiến. Lực lượng an ninh đã nhắm vào các thành viên gia đình của các tù nhân chính trị và bắt giữ những cá nhân có liên quan đến các phong trào đối lập, cả trực tuyến và ngoại tuyến.

Chế độ của Lukashenko vẫn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Putin, khi Belarus đề nghị hỗ trợ quân sự cho cuộc xâm lược Ukraine của Nga vào năm 2022. Mối quan hệ này đã trở nên sâu sắc hơn với việc điều động vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga tới Belarus và triển vọng hợp tác quân sự sâu rộng hơn, bao gồm cả việc điều động hỏa tiễn siêu thanh của Nga.

Pavel Sapelka, đại diện của tổ chức nhân quyền Viasna: “Các chính trị gia từng dám thách thức Lukashenko hiện đang thối rữa trong tù trong điều kiện tra tấn, không có liên lạc nào với họ trong hơn một năm và một số người trong số họ có sức khỏe rất kém.”

Nhà phân tích chính trị người Belarus Valery Karbalevich: “Sẽ không có cuộc biểu tình lớn nào vào Tháng Giêng giá lạnh.”

Belarus dường như đã sẵn sàng cho một nhiệm kỳ nữa của chế độ độc tài Lukashenko. Phương Tây có thể sẽ tiếp tục gây áp lực thông qua các lệnh trừng phạt, nhưng vị thế của ông có vẻ an toàn, trừ khi có những diễn biến không lường trước được.

[Newsweek: Belarus Election Set to Extend 'Europe's Last Dictator's' 30-Year Rule]

9. Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẵn sàng gặp Putin sớm nhất có thể, Reuters đưa tin

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông muốn gặp Putin càng sớm càng tốt để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, Reuters đưa tin hôm Thứ Sáu, 24 Tháng Giêng.

Tổng thống Donald Trump cũng cho biết ông muốn xem xét cắt giảm vũ khí hạt nhân.

“Tôi thực sự muốn sớm được gặp Tổng thống Putin để chấm dứt cuộc chiến đó”, Tổng thống Donald Trump phát biểu qua liên kết video, phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos. “Đó là một cuộc tàn sát. Và chúng ta thực sự phải chấm dứt cuộc chiến đó”.

Sau đó, khi phát biểu tại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Donald Trump đã tái khẳng định sự sẵn sàng gặp Putin ngay lập tức.

“Mỗi ngày chúng tôi không gặp nhau, đều có binh lính bị giết trên chiến trường,” ông nói.

Tổng thống Donald Trump cũng tuyên bố rằng Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã nói với ông rằng ông sẵn sàng xem xét một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh.

Trong khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng các nỗ lực hòa bình của Hoa Kỳ đang được tiến hành, ông không đưa ra thông tin chi tiết cụ thể.

Vào ngày 21 tháng Giêng, tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Zelenskiy tiết lộ rằng các cuộc thảo luận đang được tiến hành để tổ chức một cuộc gặp với Tổng thống Donald Trump.

“Chúng tôi là đối tác của các bạn. Chúng tôi biết tất cả những điểm yếu; chúng tôi đã mất đi người dân của mình,” ông nói. “Chúng tôi muốn kết thúc chiến tranh trong năm nay. Nhưng không chỉ nhanh chóng, mà còn công bằng và trên hết là đáng tin cậy đối với chúng tôi.”

[Kyiv Independent: Trump announces readiness to meet with Putin as soon as possible, Reuters reports]

10. Putin tuyên bố Nga sẵn sàng đàm phán hòa bình với Ukraine, đặt câu hỏi về tính hợp pháp của sắc lệnh do Tổng thống Zelenskiy ký tuyên bố không đàm phán với Putin

Putin phát biểu với các phóng viên vào ngày 24 Tháng Giêng rằng Nga sẵn sàng đàm phán với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

“Về vấn đề đàm phán, chúng tôi luôn nói - và tôi muốn nhấn mạnh lại điều này - rằng chúng tôi sẵn sàng đàm phán về vấn đề Ukraine”, Putin nói.

Putin tuyên bố rằng nếu “chiến thắng năm 2020 của Tổng thống Donald Trump không bị đánh cắp”, thì có thể đã không có “cuộc khủng hoảng ở Ukraine”. Ông nhấn mạnh rằng Nga “chưa bao giờ từ chối liên lạc” với chính quyền Hoa Kỳ và duy trì mối quan hệ “thực dụng và tin cậy” với Tổng thống Donald Trump.

Ông nhanh chóng chỉ ra một sắc lệnh do Tổng thống Zelenskiy ký sau khi Nga sáp nhập bất hợp pháp bốn khu vực của Ukraine, trong đó tuyên bố các cuộc đàm phán với Putin là “bất khả thi” trong khi vẫn để ngỏ khả năng thảo luận với Nga dưới sự lãnh đạo khác.

“Làm sao các cuộc đàm phán có thể được nối lại nếu chúng chính thức bị cấm?” Putin hỏi.

Sắc lệnh năm 2022 của Zelenskiy được ban hành sau khi Nga sáp nhập các tỉnh Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson, những hành động bị cộng đồng quốc tế lên án là bất hợp pháp.

Động thái này phản ánh sự từ chối hợp tác của Ukraine với Mạc Tư Khoa khi Putin vẫn nắm quyền, nhấn mạnh lập trường của Kyiv rằng các cuộc đàm phán hòa bình phải bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

Nhà lãnh đạo Văn phòng Tổng thống Ukraine Andriy Yermak đã bác bỏ phát biểu của Putin, cáo buộc ông này tìm cách gạt Âu Châu ra khỏi mọi cuộc đàm phán.

“Putin muốn đàm phán về số phận của Âu Châu — không có Âu Châu,” Yermak nói. Ông nói thêm, “Putin từ lâu đã cần phải tự mình trở về với thực tế, nếu không ông ấy sẽ bị đưa trở lại.”

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đồng tình với bình luận của Putin, nói rằng cuộc đối thoại với Tổng thống Donald Trump có thể được khôi phục nếu Hoa Kỳ “tính đến lợi ích của Nga”.

“Nếu nước Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump quan tâm đến lợi ích của Nga, đối thoại giữa Mạc Tư Khoa và Washington sẽ dần được khôi phục; nếu không, mọi thứ sẽ vẫn như cũ”, ông nói.

Vào ngày 29 tháng 12, Lavrov bày tỏ sự không hài lòng với các đề xuất hòa bình được nhóm của Tổng thống Donald Trump đưa ra, đặc biệt là ý tưởng đóng băng các hoạt động thù địch dọc theo giới tuyến hiện tại và chuyển giao trách nhiệm chống lại Nga cho Âu Châu.

[Kyiv Independent: Putin claims Russia ready for Ukraine peace talks, questions legitimacy under Zelensky's decree]

11. Lực lượng Nga bị tình nghi hành quyết 6 tù binh chiến tranh Ukraine ở tỉnh Donetsk

Các công tố viên Ukraine đang điều tra vụ quân đội Nga hành quyết sáu tù nhân Ukraine tại Tỉnh Donetsk đang trong tình trạng hỗn loạn, Văn phòng Tổng công tố cho biết vào ngày 23 tháng Giêng.

Tuyên bố này được đưa ra để phản ứng lại một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội, do những người lính Nga ghi lại, dường như cho thấy cảnh hành quyết sáu tù binh chiến tranh, gọi tắt là POW. Đoạn phim cũng cho thấy một người lính Ukraine thứ bảy nằm trên mặt đất, số phận của người này không rõ.

“Theo thông tin sơ bộ, trong một cuộc tấn công vào các vị trí của Ukraine ở Tỉnh Donetsk, quân đội Nga đã bắt sáu binh sĩ Ukraine làm con tin và sau đó bắn họ”, Văn phòng Tổng công tố cho biết trong một tuyên bố.

Việc hành quyết tù nhân chiến tranh là hành vi vi phạm nghiêm trọng Công ước Geneva và là tội ác chiến tranh.

Thanh tra nhân quyền Ukraine Dmytro Lubinets cho biết ông đã liên hệ với Liên Hiệp Quốc và Hội Hồng Thập Tự quốc tế về vụ việc này.

Theo Lubinets, trong suốt cuộc chiến tranh toàn diện, Ukraine đã ghi nhận các hành vi vi phạm rộng rãi Công ước Geneva của lực lượng Nga, bao gồm việc hành quyết hơn 100 tù binh chiến tranh chỉ riêng trong năm 2024.

Các báo cáo về tình trạng tra tấn, giết người và ngược đãi tù nhân Ukraine — đặc biệt là ở Tỉnh Donetsk — đã tăng vọt trong những tháng gần đây.

Những bằng chứng trực quan về những hành động tàn bạo này vẫn tiếp tục xuất hiện, nhấn mạnh sự coi thường luật pháp quốc tế của Nga.

[Kyiv Independent: Russian forces suspected of killing 6 Ukrainian POWs in Donetsk Oblast]

12. Người đàn ông Nga bị kết án 17 năm tù vì bị cáo buộc làm gián điệp cho Hoa Kỳ

Một người đàn ông Nga bị buộc tội cố gắng cung cấp thông tin mật của nhà nước cho Hoa Kỳ đã bị kết án 17 năm tù, các hãng thông tấn Nga đưa tin vào thứ năm.

Dmitry Shatresov đã bị bắt vào Tháng Giêng năm 2024 với cáo buộc rằng ông đã lấy được thông tin mật bằng “các phương pháp bất hợp pháp” với mục đích chuyển giao cho “một đại diện của tình báo Hoa Kỳ”, Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB cho biết, theo hãng thông tấn Tass do Điện Cẩm Linh kiểm soát. Vào thứ Tư, một tòa án đã báo cáo rằng ông đã bị kết tội phản quốc.

Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022, Mạc Tư Khoa đã nỗ lực hết sức để truy tố những cá nhân chỉ trích cuộc chiến. Những người bất đồng chính kiến nổi tiếng đã phải đối mặt với những bản án nghiêm khắc, một số nhân vật nổi tiếng đã bị đưa ra nước ngoài như một phần của cuộc trao đổi tù nhân gần đây với các nước phương Tây.

Ngoài ra, việc bắt giữ vì tội làm gián điệp và thu thập dữ liệu nhạy cảm ngày càng trở nên thường xuyên hơn ở Nga kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Reuters đưa tin, Pervy Otdel, một hiệp hội luật sư Nga, cho biết ít nhất 792 cá nhân ở Nga đã phải đối mặt với các cáo buộc liên quan đến tội phản quốc, gián điệp hoặc hợp tác với quốc gia nước ngoài kể từ khi Putin phát động chiến tranh với Ukraine vào tháng 2 năm 2022.

Hãng thông tấn nhà nước Nga RIA Novosti đưa tin các sĩ quan FSB đã bắt giữ Shatresov vào Tháng Giêng năm ngoái khi anh ta đang cố gắng chuyển giao tài liệu mật.

Tờ báo Nga Vechernyaya Moskva viết rằng vụ án của Shatresov đã được xét xử tại Tòa án thành phố Mạc Tư Khoa. Tờ báo cho biết dịch vụ báo chí của tòa án đã đăng thông báo vào thứ Tư rằng Shatresov đã bị kết tội phản quốc.

Theo Vechernyaya Moskva, dịch vụ báo chí của tòa án cho biết Shatresov sẽ thụ án 17 năm tù tại một trại giam an ninh tối đa. Anh ta cũng phải nộp tiền phạt.

Phiên tòa xét xử Shatresov diễn ra sau khi một công dân Hoa Kỳ hiện đang bị giam giữ tại Nga vì tội nhận hối lộ đã nhận thêm bản án 15 năm tù vì tội gián điệp vào tháng trước.

Eugene Spector đã bị giam giữ tại Nga vì tội hối lộ khi bị kết án vào tháng trước vì tội gián điệp, mặc dù chi tiết cụ thể về các cáo buộc vẫn chưa được tiết lộ.

Từng là giám đốc điều hành nổi tiếng trong ngành thiết bị y tế của Nga, Spector đã nhận bản án tù 3,5 năm vào tháng 9 năm 2022 vì tạo điều kiện cho việc hối lộ Anastasia Alekseyeva, trợ lý của cựu Phó Thủ tướng Arkady Dvorkovich. Alekseyeva, đến lượt mình, đã bị kết án 12 năm tù sau khi nhận hối lộ xa hoa dưới hình thức hai kỳ nghỉ quốc tế cao cấp.

Theo tờ báo kinh doanh Kommersant của Nga, Spector trước đây là công dân Liên Xô và đã bị tòa án Mạc Tư Khoa bắt giữ vào năm 2023.

Không có thông tin chi tiết nào khác được công bố liên quan đến bản án của Shatresov

[Newsweek: Russian Man Jailed for 17 Years for Allegedly Spying for US]

13. Các cuộc biểu tình chống Fico gia tăng khi Thủ tướng Slovakia phàn nàn về ‘cuộc đảo chính’ do nước ngoài dàn dựng

Trước các cuộc biểu tình ủng hộ Âu Châu dự kiến diễn ra tại khoảng 20 thành phố của Slovakia vào hôm Thứ Sáu, 24 Tháng Giêng, liên minh cầm quyền thân Mạc Tư Khoa đã sử dụng cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an nước này vào thứ Năm để giải quyết những gì mà họ cho là “sự leo thang có tổ chức” những căng thẳng trong nước do nước ngoài chỉ đạo.

“Tình hình ở Slovakia rất nghiêm trọng”, Tổng thống Peter Pellegrini, cựu lãnh đạo đảng liên minh cầm quyền Hlas, cho biết, và cho thấy “dấu hiệu của sự leo thang căng thẳng có chủ đích và có tổ chức với mục đích gia tăng các biểu hiện bất đồng chính kiến, thậm chí vượt ra ngoài các cuộc biểu tình ôn hòa”.

Thủ tướng Robert Fico, người đã đến thăm nhà độc tài Vladimir Putin tại Mạc Tư Khoa trước Giáng Sinh và bảo vệ lợi ích của Nga trong Liên minh Âu Châu, tuyên bố tình trạng bất ổn được “tài trợ từ nước ngoài và có liên quan đến phe đối lập Slovakia”.

“Đây là một nỗ lực nhằm tổ chức đảo chính”, ông nói.

Pellegrini và Fico đều cho biết các cuộc biểu tình vào thứ Sáu sẽ được phép diễn ra, nhưng cảnh báo về tình trạng bạo lực.

Kể từ khi được bầu lại nhiệm kỳ thủ tướng thứ tư vào mùa thu năm 2023, Fico đã hình thành nên một cặp đôi thân Mạc Tư Khoa gây rối ở Trung Âu cùng với Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán, và đã quay ngoắt 180 độ với khuynh hướng thân phương Tây của Slovakia.

Vào ngày 17 tháng Giêng, Tibor Gašpar, một thành viên quốc hội thuộc đảng Smer của Fico, đã nói với đài truyền hình công cộng STVR rằng “cánh cửa phải luôn rộng mở cho một tình huống mà cuối cùng chúng ta có thể cân nhắc một giải pháp quyết liệt như rời khỏi Liên Hiệp Âu Châu”.

Vài ngày sau, trong cuộc tranh luận tại quốc hội về việc bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ Fico, Michal Šimečka, chủ tịch đảng đối lập hàng đầu Progressive Slovakia, đã đưa ra cái mà ông gọi là “bản cáo trạng thế hệ” về tổng cộng 12 năm tại nhiệm của Fico.

“Bạn muốn để ngỏ cánh cửa rời khỏi Liên minh Âu Châu. Có lẽ ông Gašpar đã vô tình tiết lộ điều gì đó mà Smer nói một cách lặng lẽ và bí mật.”

Đáp lại, Fico đã trích dẫn những gì ông cho là báo cáo mật từ cơ quan tình báo SIS của nước này, trong đó tuyên bố đã phát hiện ra “thông tin nghiêm trọng liên quan đến một hoạt động gây ảnh hưởng có tổ chức lâu dài nhằm mục đích gây bất ổn cho Slovakia”.

Sau đó, Chủ tịch quốc hội tuyên bố phần còn lại của cuộc tranh luận bất tín nhiệm là bí mật và cấm các nhà báo tham gia, khiến phe đối lập phải rời khỏi phòng họp để phản đối.

Ondrej Dostál, một nghị sĩ của đảng đối lập tự do Tự do và Đoàn kết, cho biết sau phiên họp rằng báo cáo không chứa thông tin mật. “Nó liên quan đến một số cuộc biểu tình phi bạo lực được lên kế hoạch để ủng hộ nền dân chủ và pháp quyền ở Slovakia”

[Kyiv Independent: Anti-Fico protests build as Slovak PM mutters about foreign ‘coup’]