1. Nhà máy hóa chất của Putin bốc cháy khi hỏa tiễn ATACMS tấn công vào bên trong nước Nga

Theo một quan chức Ukraine, Ukraine đã tấn công vào nhiều nhà máy hóa chất quan trọng có nhiệm vụ sản xuất vũ khí và thuốc nổ cho quân đội Nga, khi Kyiv tiến hành một loạt cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa vào một số khu vực của Nga chỉ trong một đêm.

Lực lượng Ukraine đã tấn công Nhà máy hóa chất Bryansk, một cơ sở ở vùng biên giới Bryansk của Nga, nơi hỗ trợ ngành công nghiệp quân sự của Nga, Andriy Kovalenko, một quan chức của Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine cho biết.

Các nguồn tin từ Nga và Ukraine đưa tin rằng Kyiv đã sử dụng hỏa tiễn Hệ thống hỏa tiễn chiến thuật quân đội tầm xa, gọi tắt là ATACMS do Hoa Kỳ cung cấp. Bộ Quốc phòng Nga đã xác nhận cuộc tấn công cũng như việc sử dụng hỏa tiễn nhưng cho biết tất cả đều đã bị đánh chặn.

Kovalenko cho biết Kyiv cũng nhắm vào một cơ sở vi điện tử của Nga gần đó, nơi sản xuất các bộ phận cho hệ thống hỏa tiễn và phòng không, cùng một số địa điểm khác quan trọng đối với cỗ máy chiến tranh của Điện Cẩm Linh trên khắp nước Nga, như một nhà máy hóa chất ở khu vực Tatarstan của nước này.

Chính quyền Tổng thống Biden đã bật đèn xanh cho Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa của phương Tây sâu vào lãnh thổ Nga vào cuối năm ngoái sau nhiều tháng chống lại áp lực từ Kyiv về vấn đề này.

Ukraine chủ yếu sử dụng máy bay điều khiển từ xa tầm xa do nước này sản xuất để nhắm vào các cơ sở quan trọng của Nga, từ căn cứ không quân đến nhà máy lọc dầu và nhà máy hóa chất, cách biên giới hàng trăm dặm.

Hãng tin độc lập Astra của Nga đưa tin rằng Ukraine đã tấn công một nhà máy hóa chất ở thị trấn Seltso, phía tây bắc thành phố Bryansk. Một kênh Telegram của Nga có liên kết với các cơ quan an ninh của Mạc Tư Khoa cho biết hỏa tiễn ATACMS đã được sử dụng trong cuộc tấn công.

Lực lượng hệ thống điều khiển từ xa của Ukraine cho biết trong một tuyên bố rằng Kyiv đã “đòn đánh chính xác vào Nhà máy hóa chất Bryansk” sau khi máy bay điều khiển từ xa “làm mất tập trung” hệ thống phòng không của Nga và mở đường cho “hỏa tiễn tấn công chính xác vào các mục tiêu lớn”.

Kyiv cho biết các cuộc tấn công là nỗ lực chung của lực lượng máy bay điều khiển từ xa, các cơ quan tình báo Ukraine và các bộ phận khác của quân đội mà không nêu rõ loại hỏa tiễn được sử dụng để tấn công Nhà máy hóa chất Bryansk.

Hôm Thứ Ba, 14 Tháng Giêng, Bộ Quốc phòng Nga cho biết rằng Ukraine đã cố gắng tấn công các “mục tiêu” không xác định ở Bryansk “bằng sáu hỏa tiễn chiến thuật tác chiến ATACMS do Mỹ sản xuất, sáu hỏa tiễn hành trình phóng từ trên không Storm Shadow do Anh sản xuất và 31 máy bay điều khiển từ xa kiểu máy bay”.

Mạc Tư Khoa cho biết họ đã chặn được tất cả máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn đang bay tới. Một hình ảnh do quân đội Ukraine chia sẻ cho thấy có vẻ như có một đám cháy tại Nhà máy hóa chất Bryansk.

Nhà máy hóa chất Bryansk “chuyên sản xuất thuốc súng”, chế tạo các bộ phận cho hỏa tiễn và thuốc nổ và duy trì hoạt động sản xuất đạn pháo của Mạc Tư Khoa, Kovalenko cho biết. Ukraine trước đây đã tấn công địa điểm này. Mức độ thiệt hại vẫn chưa rõ ràng.

Kovalenko nói thêm rằng Ukraine đã tấn công nhà máy vi điện tử Kremniy El ở Bryansk gần đó và nói thêm: “Có thứ gì đó đã phát nổ ở đó một lần nữa”.

Alexander Bogomaz, thống đốc vùng Bryansk, cho biết vào tối thứ Hai rằng Kyiv đã tiến hành một cuộc tấn công hỏa tiễn “mạnh mẽ” vào khu vực biên giới.

Kovalenko cho biết “một lượng lớn” các cuộc tấn công đang được thực hiện trên khắp nước Nga, sau đó chia sẻ các cảnh quay cho thấy sự tàn phá ở các vùng Tatarstan, Saratov, Bryansk và Tula của Nga.

Ukraine tấn công vào “các nhà máy sản xuất phụ tùng và vật liệu cho vũ khí, một nhà máy lọc dầu, một kho chứa dầu, các nhà kho và hệ thống phòng không của Nga”, vị quan chức này cho biết.

Các nguồn tin từ Nga và Ukraine đã báo cáo về các cuộc tấn công vào một kho nhiên liệu ở thành phố Kazan, thuộc vùng Tatarstan, với các cảnh quay lan truyền trực tuyến dường như cho thấy các thùng nhiên liệu đang bốc cháy tại địa điểm này. Hãng tin Astra đưa tin rằng ba thùng nhiên liệu đã bốc cháy sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa.

Rustam Minnikhanov, thống đốc vùng Tatarstan, cho biết vào sáng sớm thứ Ba rằng ông đã đến “hiện trường vụ hỏa hoạn bùng phát do một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa”. Thống đốc cho biết đám cháy đã được dập tắt nhanh chóng, không có “thương vong hoặc thiệt hại nghiêm trọng”. Các nguồn tin của Nga cũng đưa tin máy bay điều khiển từ xa đã tấn công thành phố Almetyevsk của Tatarstan.

Kovalenko cho biết Ukraine đã tấn công nhà máy hóa chất Orgsintez ở phía bắc Kazan, được mô tả là “một cơ sở chiến lược có tầm quan trọng trực tiếp đối với tổ hợp công nghiệp quân sự của Nga”. Nhà máy này sản xuất vật liệu được sử dụng trong thiết bị quân sự như xe thiết giáp, vị quan chức này cho biết.

Kovalenko sau đó cho biết hệ thống phòng không của Nga đã không chặn được các cuộc tấn công của Ukraine ở khu vực Saratov. Thống đốc khu vực Roman Busargin cho biết Kyiv đã tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa “lớn” vào các thành phố Saratov và Engels, gây thiệt hại cho hai địa điểm công nghiệp không xác định.

Vào cuối tuần, Ukraine đã tấn công Saratov và Engels, nơi Nga đặt các máy bay ném bom thông thường và hạt nhân tầm xa cùng các địa điểm chứa nhiên liệu cho máy bay.

Thống đốc khu vực Tula cho biết lực lượng phòng không Nga đã chặn được 16 máy bay điều khiển từ xa trên khu vực này qua đêm. Một số xe hơi và tòa nhà đã bị hư hại, theo truyền thông nhà nước Nga đưa tin.

Hãng thông tấn nhà nước Tass đưa tin máy bay điều khiển từ xa cũng đã tấn công các khu vực Rostov, Voronezh, Oryol, Saratov và Tatarstan, với cảnh báo được kích hoạt tại Samara.

Thống đốc khu vực Bryansk, Alexander Bogomaz, cho biết “Chính quyền Kyiv đã thực hiện một nỗ lực lớn để tiến hành một cuộc tấn công hỏa tiễn kết hợp vào lãnh thổ của khu vực Bryansk. Lực lượng phòng không của Bộ Quốc phòng Nga đã phá hủy tất cả các mục tiêu.”

Rất có thể Ukraine sẽ tiếp tục các cuộc tấn công tầm xa vào Nga, đặc biệt là bằng máy bay điều khiển từ xa do trong nước sản xuất, mặc dù vẫn chưa rõ Ukraine sẽ nhận được bao nhiêu hỏa tiễn ATACMS nữa từ Hoa Kỳ sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào tuần tới.

[Newsweek: Putin's Chemical Plants on Fire as ATACMS Missiles Strike Inside Russia]

2. Macron, Zelenskiy thảo luận về ‘các bước thực tế’ để điều động quân gìn giữ hòa bình ở Ukraine

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã thảo luận về tình hình tiền tuyến và khả năng gửi quân gìn giữ hòa bình tới Ukraine trong cuộc điện đàm vào ngày 13 tháng Giêng.

Ý tưởng điều động lực lượng gìn giữ hòa bình trên bộ tại Ukraine đã thu hút sự chú ý trong những tháng gần đây khi các quốc gia Âu Châu chuẩn bị đóng vai trò lớn hơn trong việc bảo vệ Kyiv sau khi Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Ông Donald Trump nhậm chức vào ngày 20 tháng Giêng.

“Chúng tôi đã thảo luận về sáng kiến của Pháp nhằm điều động lực lượng quân sự tại Ukraine,” Zelenskiy cho biết sau cuộc gọi.

“Chúng tôi đã cân nhắc các bước thực tế để thực hiện, khả năng mở rộng và sự tham gia của các quốc gia khác vào quá trình này.”

Macron đã đưa ra ý tưởng gửi quân đến Ukraine ở một số khả năng kể từ tháng 2 năm 2024. Với

Zelenskiy và Macron trước đó đã thảo luận về khả năng thành lập lực lượng gìn giữ hòa bình trong cuộc họp ngày 18 tháng 12. Trong cuộc họp ba bên với Tổng thống đắc cử Donald Trump tại Paris vào ngày 7 tháng 12, Tổng thống đắc cử Donald Trump được cho là đã nói rằng ông muốn quân đội Âu Châu giám sát lệnh ngừng bắn tiềm năng ở Ukraine.

Thủ tướng Anh Keir Starmer cũng có kế hoạch thăm Ukraine trong những tuần tới để thảo luận về khả năng điều động lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế, Bloomberg đưa tin vào ngày 10 tháng Giêng.

Zelenskiy và Macron đã đồng thanh sẽ gặp nhau trong tương lai gần để thảo luận thêm về các kế hoạch nhằm đạt được các bảo đảm an ninh, bao gồm cả khả năng điều động lực lượng gìn giữ hòa bình.

Hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về tình hình ở Kursk, trong bối cảnh lực lượng Ukraine tiếp tục tấn công vào khu vực này. Zelenskiy nhấn mạnh các ưu tiên phòng không hiện tại của Ukraine và nhu cầu liên tục về vũ khí tầm xa có độ chính xác cao.

[Kyiv Independent: Macron, Zelensky discuss 'practical steps' for deploying peacekeeping troops in Ukraine]

3. Phe đối lập Slovakia yêu cầu bỏ phiếu bất tín nhiệm Fico về mối quan hệ với Putin và chuyến thăm khách sạn Việt Nam

Các đảng đối lập của Slovakia có kế hoạch kêu gọi bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ của Thủ tướng Robert Fico do ông có khuynh hướng thân Mạc Tư Khoa, họ tuyên bố trong một cuộc họp báo hôm Thứ Ba, 14 Tháng Giêng.

“Robert Fico đã rời khỏi Slovakia. Thay vì ở lại quê hương và giải quyết những vấn đề mà người dân đang phải đối mặt, ông ta lại bay khắp thế giới, cúi mình trước những kẻ độc tài, tận hưởng sự xa hoa ở đâu đó tại Việt Nam, xúc phạm những người hàng xóm và đối tác của chúng ta, và tránh né việc điều hành đất nước chúng ta,” Michal Šimečka, chủ tịch đảng đối lập hàng đầu Progressive Slovakia cho biết.

Fico đã trở thành tiêu đề trên báo chí về chuyến thăm bất ngờ tới Mạc Tư Khoa vào tháng trước, nơi ông đã gặp nhà độc tài Vladimir Putin trong nỗ lực cuối cùng nhằm bảo đảm khí đốt giá rẻ của Nga cho Slovakia sau khi Ukraine chấm dứt thỏa thuận trung chuyển với Gazprom. Điều đó đã biến thành một cuộc đấu khẩu cá nhân với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy.

Trở về nước, Fico bị báo chí Slovakia và phe đối lập chỉ trích vì dành thời gian ở một khách sạn sang trọng tại Việt Nam, nơi mà một đêm nghỉ tại đây có giá hơn 5.000 euro, trong khi người dân Slovakia phải đối mặt với khủng hoảng chăm sóc sức khỏe và chi phí sinh hoạt.

Fico phủ nhận các báo cáo của giới truyền thông và cho biết ông chỉ sử dụng khách sạn để họp chính thức.

Động thái leo thang của phe đối lập nhằm lật đổ Fico diễn ra một ngày sau khi ông ra hiệu về khả năng có thể có một cuộc bầu cử bất thường nếu các đối tác liên minh của ông — Đảng Dân tộc Slovakia, gọi tắt là SNS cực hữu và đảng dân chủ xã hội Hlas nghĩa là Tiếng nói — không phá vỡ được thế bế tắc trong quốc hội nước này. Liên minh này có đa số sít sao là 76 trong số 150 ghế, so với 71 ghế của các đảng đối lập. Hiện có ba đại biểu quốc hội độc lập.

Michal Vašečka, nhà khoa học chính trị tại Viện Chính sách Bratislava, nói với POLITICO rằng một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm có thể diễn ra theo cả hai cách.

“Thực tế là ngay cả bản thân Robert Fico cũng đang do dự liệu ông có thể giành được đa số phiếu hay không. Nếu ông không gửi tín hiệu, sáng kiến này có lẽ đã không xảy ra… Đây là thời điểm giải phóng phe đối lập,” Vašečka nói, ám chỉ đến cảnh tượng chưa từng có khi tất cả các đảng đối lập đoàn kết ủng hộ sáng kiến này.

Ngay cả các đồng minh của Fico cũng cảm thấy bất an về cách đối xử của ông với Putin, với bốn nghị sĩ Hlas tránh xa chuyến đi của ông tới Mạc Tư Khoa, tuyên bố họ sẽ tới Kyiv và chặn một số đề xuất liên minh. Quay trở lại tháng 10, một cuộc khủng hoảng đã nổ ra khi ba nghị sĩ SNS nổi loạn và rời khỏi nhóm họp kín của họ vì những tranh chấp nội bộ.

[Politico: Slovak opposition piles pressure on Fico over Putin ties and Vietnam hotel visit]

4. Nga có thể đã mất 400 quân trong một trận chiến

Nga và Bắc Hàn có thể đã mất khoảng 400 quân trong một nỗ lực nhằm chiếm thị trấn Makhnovka ở tỉnh Kursk, phía tây nước Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã chuyển tiếp tin tức từ Tướng Oleksandr Syrskyi, tổng tư lệnh quân đội Ukraine, vào thứ Bảy. “Trong các trận chiến hôm nay và hôm qua gần một thị trấn—Makhnovka ở vùng Kursk—quân đội Nga đã mất tới 400 quân, bao gồm cả lính Bắc Hàn và lính dù Nga”, Zelenskiy tuyên bố. “Và điều đó là có thật”.

Makhnovka, nằm trong vùng đất không người ở rìa phía đông của lực lượng quân đội Ukraine hùng mạnh rộng 250 dặm vuông được tách ra khỏi Kursk vào tháng 8, đã là hiện trường của cuộc giao tranh dữ dội trong nhiều ngày. Các video lan truyền trên phương tiện truyền thông xã hội cho thấy quân đội Nga và Bắc Hàn tiến vào thị trấn và bị bộ binh, xe tăng và máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công.

Nhà phân tích Andrew Perpetua, người xem xét kỹ lưỡng phương tiện truyền thông xã hội để thống kê số thương vong của Nga và Ukraine, đã xác nhận số thương vong của Nga mà Zelenskiy đã đề cập. “Tôi cảm thấy như mình vừa xem cả một tiểu đoàn Nga tử trận trong một video duy nhất”, Perpetua lưu ý vào Thứ Hai, 13 Tháng Giêng. Ông tuyên bố rằng ông đã xác nhận trực quan 408 thương vong trong một ngày.

Đoạn đường dài bốn dặm của tiền tuyến giữa Makhnovka ở phía bắc và Plekhove ở phía nam không phải là khu vực căng thẳng nhất ở Kursk. Các cuộc đụng độ ít xảy ra hơn xung quanh Makhnovka so với Zelenyi Shylakh ở phía tây của vùng bị Ukraine tạm chiếm.

Nhưng có thể các cuộc giao tranh riêng lẻ ở Makhnovka và Plekhove đã đẫm máu hơn. Tấn công theo ba đợt trên các cánh đồng trống bên ngoài Plekhove vào ngày 14 tháng 12, hơn 500 bộ binh Bắc Hàn cuối cùng đã đánh bật được 100 quân Ukraine đang giữ thị trấn.

Nhưng khi hành quân mà không có nhiều sự hỗ trợ qua những cánh đồng tuyết, quân đội Bắc Hàn đã trở thành mục tiêu dễ dàng cho máy bay điều khiển từ xa và pháo binh của quân đội Ukraine đang rút lui. Nhà báo Ukraine Andriy Tsaplienko tuyên bố rằng tổn thất của quân đội Bắc Hàn - tử trận và bị thương - có thể chiếm hơn một nửa lực lượng tấn công.

Cuộc tấn công của Nga vào Makhnovka vào cuối tuần trước có thể còn tốn kém hơn nữa—và ít thành công hơn. Makhnovka không chỉ vẫn nằm trong vùng xám giữa sự kiểm soát của Ukraine và Nga, mà còn có một số bằng chứng cho thấy quân đội Ukraine—có thể là từ Lữ đoàn cơ giới 61, Tiểu đoàn súng trường độc lập 36 hoặc các lữ đoàn lãnh thổ được tăng cường cho chiến trường Kursk—thực sự đã tiến một đoạn ngắn vào cùng thời điểm có tới 400 người Nga nằm chết hoặc bị thương trên cùng một địa hình.

Thương vong nặng nề ở phía Nga và Bắc Hàn đang bắt đầu đè nặng lên cuộc phản công do Nga chỉ huy kéo dài hai tháng ở Kursk. “Tại Kursk, các hoạt động chiến đấu đã tăng cường đến mức tối đa, buộc nhóm quân Nga ở đó phải sử dụng hết mọi nguồn lực có sẵn”, Trung tâm Chiến lược Quốc phòng Ukraine đưa tin.

“Điều này xảy ra vào thời điểm cực kỳ bất tiện và bất lợi cho họ. Nếu giao tranh dữ dội tiếp tục trong năm đến 10 ngày nữa, quân Nga sẽ cần được bổ sung nhanh chóng, vì họ đã phải chịu tổn thất đáng kể trong các trận phản công. Việc bổ sung này chỉ có thể đạt được bằng cách tái điều động lực lượng từ các khu vực khác của mặt trận.”

[Forbes: Russia May Have Lost 400 Troops In One Battle]

5. Ukraine nhắm vào các nhà máy công nghiệp, kho đạn dược của Nga trong cuộc tấn công ‘lớn’ qua đêm

Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine đưa tin, Ukraine đã tiến hành cuộc tấn công “lớn nhất” vào các cơ sở quân sự và công nghiệp của Nga ở phạm vi lên tới 1.100 km, hay 620 dặm, vào đêm Thứ Ba, 14 Tháng Giêng.

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Tư, 15 Tháng Giêng, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết các nhà máy hóa chất, nhà máy lọc dầu và kho đạn dược của căn cứ không quân Engels đã bị tấn công thành công.

“SBU, cùng với Lực lượng Phòng vệ, tiếp tục tấn công các cơ sở quân sự và doanh nghiệp của đối phương hỗ trợ tổ hợp công nghiệp-quân sự của Nga. Mỗi cuộc tấn công — dù là vào kho đạn dược, nhà máy lọc dầu, kho dầu hay nhà máy hóa chất — đều làm suy yếu khả năng tiến hành chiến tranh của Nga tại Ukraine”,

Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine được cho là đã nhắm vào nhiều khu vực, bao gồm Saratov, Voronezh và Orel oblasts, cũng như Tatarstan. Bộ Quốc phòng Nga không nêu rõ số lượng máy bay điều khiển từ xa tham gia.

Dmitry Milyaev, thống đốc vùng Tula của Nga, đã mô tả một “cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa rất lớn” như trên, tuyên bố rằng có ít nhất 17 máy bay điều khiển từ xa đã được phóng đi. Tại Aleksin, các mảnh vỡ từ một máy bay điều khiển từ xa bị bắn hạ được cho là đã làm hư hại các phương tiện và nhà phụ, không có thương vong nào được báo cáo.

Nguồn tin của SBU cho biết nhà máy hóa chất Aleksino - nơi sản xuất thuốc súng và đạn dược cho quân đội Nga - đã bị tấn công thành công, gây ra một đám cháy lớn.

Tại Saratov và Engels, Thống đốc Roman Busargin xác nhận thiệt hại tại hai cơ sở công nghiệp sau các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa. Bộ Tổng tham mưu cho biết cơ sở dầu Kristal ở Engels, nơi đã bị cháy trong năm ngày sau một cuộc tấn công trước đó vào ngày 8 tháng Giêng, một lần nữa đã bị tấn công thành công.

Sân bay Engels, nằm ở Saratov cách lãnh thổ do Ukraine kiểm soát gần nhất hơn 750 km, hay 460 dặm, được cho là đã hứng chịu các đợt tấn công vào kho đạn chứa bom lượn FAB, bom KAB và hỏa tiễn hành trình. Nhà máy lọc dầu Saratov cũng được cho là đã bị nhấn chìm trong một đám cháy.

Engels sở hữu ba loại máy bay ném bom chiến lược của Nga — Tupolev Tu-95, Tu-22 và Tu-160 — tất cả đều thường xuyên được sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn vào các thành phố của Ukraine.

Mikhail Isayev, quyền giám đốc quận Engels, thông báo rằng các trường học trong thành phố sẽ chuyển sang hình thức học từ xa do mối đe dọa liên tục từ các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa.

Theo kênh Telegram đối lập Astra của Nga, các vụ nổ đã được báo cáo tại thị trấn Seltso gần Bryansk, nơi nhà máy hóa chất được cho là đã bị tấn công.

Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa của Ukraine đã xác nhận cuộc tấn công, cho biết nhà máy này sản xuất thuốc súng, thuốc nổ và các thành phần nhiên liệu hỏa tiễn, bao gồm đạn cho pháo nòng, hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, gọi tắt là MLRS, máy bay và hỏa tiễn hành trình Kh-59. Nhà máy cũng tiến hành đại tu MLRS Grad, Uragan và Tornado-G.

Đơn vị này báo cáo rằng máy bay điều khiển từ xa đã làm mất tập trung hệ thống phòng không của Nga, mở đường cho hỏa tiễn tấn công các mục tiêu chính. Sau cuộc tấn công bằng hỏa tiễn, máy bay điều khiển từ xa tầm xa được cho là đã phá hủy các trạm biến áp và cơ sở hạ tầng quan trọng khác.

Tại thủ đô Kazan của Tatarstan, một cơ sở nhiên liệu đã bị tấn công vào sáng sớm ngày 14 tháng Giêng, làm cháy một bình xăng. Đám cháy xảy ra cách biên giới Ukraine khoảng 1.000 km, hay 621 dặm. Nhà lãnh đạo Cộng hòa Tatarstan Rustam Minnikhanov xác nhận rằng một đám cháy đã bùng phát trong thành phố do cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa nhưng tuyên bố rằng nó không gây ra thiệt hại đáng kể.

“Tôi đã đến hiện trường vụ hỏa hoạn xảy ra do cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa. Các dịch vụ khẩn cấp đã nhanh chóng đến hiện trường để dập tắt đám cháy. Tôi nghe báo cáo rằng không có thương vong hoặc thiệt hại nghiêm trọng nào”, Minnikhanov cho biết của mình.

[Kyiv Independent: Ukraine targets Russia's industrial plants, ammunition depots in 'massive' strike overnight]

6. Tổng thống đắc cử Donald Trump muốn gặp Putin ‘rất sớm’ sau lễ nhậm chức

Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Ông Donald Trump cho biết vào ngày 13 Tháng Giêng rằng ông có kế hoạch gặp Putin “rất sớm”, đồng thời nói thêm rằng nhà lãnh đạo Nga “cũng muốn gặp”.

Tổng thống Hoa Kỳ mới đắc cử đã nhắc lại những bình luận trước đó của ông về ý định gặp nhà lãnh đạo Nga và đạt được thỏa thuận chấm dứt cuộc chiến toàn diện của Nga, hiện đang gần đến kỷ niệm ba năm. Tổng thống đắc cử Donald Trump ban đầu tuyên bố trong chiến dịch tranh cử tổng thống của mình rằng ông sẽ chấm dứt chiến tranh trong vòng 24 giờ, mặc dù gần đây ông đã gia hạn mốc thời gian này lên đến sáu tháng.

Phát biểu với Newsmax, Tổng thống đắc cử Donald Trump cho biết Putin muốn gặp vì cuộc chiến “cũng không mấy suôn sẻ với ông ấy”.

“ Tôi biết ông ấy muốn gặp, và tôi sẽ gặp (ông ấy) rất nhanh”, tổng thống đắc cử cho biết, đồng thời nói thêm rằng cuộc gặp phải diễn ra sau lễ nhậm chức của ông. Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng lưu ý rằng Ukraine đang “bị tàn phá” trong khi cả binh lính Nga và Ukraine “đang bị giết với số lượng lớn”.

Điện Cẩm Linh đã ra tín hiệu Putin sẵn sàng gặp Tổng thống đắc cử Donald Trump sau khi ông nhậm chức, mặc dù chưa có ngày cụ thể nào được ấn định. Thụy Sĩ và Serbia cho biết họ sẵn sàng tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa hai nhà lãnh đạo.

Theo cố vấn an ninh quốc gia sắp tới của Tổng thống đắc cử Donald Trump, Mike Waltz, tổng thống đắc cử và Putin cũng dự kiến sẽ có cuộc điện đàm “trong những ngày và tuần tới”.

Tổng thống đắc cử Donald Trump thường bày tỏ sự đồng cảm với nhà lãnh đạo Nga trong khi chỉ trích mức độ ủng hộ mà chính quyền Tổng thống Biden sắp mãn nhiệm dành cho Kyiv. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng ban lãnh đạo mới của Hoa Kỳ có thể đạt được một thỏa thuận bất lợi cho Ukraine.

Đặc phái viên hòa bình sắp tới của Tổng thống đắc cử Donald Trump tại Ukraine, Keith Kellogg, cho biết mục tiêu của tổng thống đắc cử không phải là “trao tặng thứ gì đó cho Putin hay người Nga” mà là “cứu Ukraine và cứu chủ quyền của họ”.

Tổng thống đắc cử Donald Trump cho biết các đề xuất hòa bình cụ thể vẫn đang được xây dựng. Một đề xuất bị rò rỉ từ nhóm của ông — đóng băng tiền tuyến, hoãn việc Ukraine gia nhập NATO trong 20 năm và điều động lực lượng gìn giữ hòa bình Âu Châu trên thực địa — đã bị Nga bác bỏ.

[Kyiv Independent: Trump wants to meet Putin 'very quickly' after inauguration]

7. Các đồng minh Âu Châu ngày càng lạc quan về việc Tổng thống đắc cử Donald Trump không từ bỏ Ukraine, Bloomberg đưa tin

Các đối tác Âu Châu của Kyiv đang ngày càng lạc quan rằng Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Ông Donald Trump sẽ không gây áp lực buộc Ukraine chấp nhận một thỏa thuận hòa bình đau đớn, Bloomberg đưa tin vào ngày 14 tháng Giêng, trích dẫn nguồn tin từ các quan chức Âu Châu giấu tên.

Sau các cuộc đàm phán kín với nhóm của Tổng thống đắc cử Donald Trump, các quan chức nhận thấy có nhiều khả năng giới lãnh đạo mới của Hoa Kỳ sẽ tìm cách giúp Ukraine đàm phán với thế mạnh hơn, hãng tin này đưa tin.

Tổng thống đắc cử Donald Trump, trở lại Tòa Bạch Ốc vào ngày 20 tháng Giêng, ban đầu đã gây lo ngại cho liên minh ủng hộ Kyiv khi tuyên bố ông có cảm tình với Putin và chỉ trích sự hỗ trợ quân sự của chính quyền Tổng thống Biden cho Ukraine.

Tổng thống đắc cử được cho là đã tỏ ra linh hoạt hơn về vấn đề này so với mong đợi. Nhóm của ông đặc biệt tiếp thu các lập luận về chiến thắng của Nga khuyến khích Trung Quốc và khiến Hoa Kỳ phải chịu sự sỉ nhục tương tự như chiến thắng của Taliban ở Afghanistan năm 2021, theo các nguồn tin của Bloomberg.

Tổng thống đắc cử Donald Trump đã cam kết sẽ nhanh chóng chấm dứt chiến tranh nhưng lại không cung cấp nhiều chi tiết về cách ông dự định thực hiện điều này. Một đề xuất bị rò rỉ từ nhóm của ông — đóng băng tiền tuyến, hoãn việc Ukraine gia nhập NATO trong 20 năm và điều động lực lượng gìn giữ hòa bình Âu Châu trên thực địa — đã bị Nga bác bỏ.

Có những tín hiệu khác cho thấy Tổng thống đắc cử Donald Trump không có ý định cắt hoàn toàn sự hỗ trợ cho Ukraine như một phần trong kế hoạch giải quyết chiến tranh của ông. Phát biểu với tạp chí Time, tổng thống đắc cử cho biết ông sẽ không “bỏ rơi” đất nước đang bị bao vây, mặc dù chỉ trích chính quyền Tổng thống Biden vì đã cho phép các cuộc tấn công tầm xa trên đất Nga.

Theo Financial Times, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã nói với các đồng minh Âu Châu rằng ông có kế hoạch tiếp tục hỗ trợ Ukraine trong khi yêu cầu họ tăng mức chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP. Điều này tương tự như lời kêu gọi trước đó của Tổng thống đắc cử Donald Trump đối với Âu Châu về việc đảm nhận trách nhiệm lớn hơn cho cả quốc phòng của Ukraine và an ninh của chính họ.

[Kyiv Independent: European allies grow optimistic about Trump not abandoning Ukraine, Bloomberg reports]

8. Ukraine cân nhắc mua hệ thống phòng không của Ý bằng số tiền thu được từ tài sản bị đóng băng của Nga

Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết Kyiv và Rôma đang thảo luận về khả năng mua hệ thống phòng không và đạn dược do Ý sản xuất bằng lợi nhuận từ các tài sản bị vô hiệu hóa của Nga.

Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Anatolii Klochko cho biết sau cuộc hội đàm với các quan chức quốc phòng Ý: “Trong số những thứ khác, chúng tôi quan tâm đến đạn dược các cỡ nòng khác nhau và các hệ thống phòng không”.

Ý đã chuyển giao hệ thống SAMP/T cực kỳ tiên tiến cho Ukraine hợp tác với Pháp vào năm 2023. Hệ thống thứ hai được cho là sẽ được chuyển giao vào cuối tháng 9 năm 2024.

Tháng 12 năm ngoái, chính phủ Ý đã phê duyệt sắc lệnh gia hạn hỗ trợ quân sự của Ý cho Ukraine đến năm 2025. Các nước phương Tây và các đối tác khác đã phong tỏa khoảng 300 tỷ đô la tài sản có chủ quyền của Nga được gửi trong tài khoản ngân hàng của họ khi cuộc chiến toàn diện bắt đầu. Trong khi Kyiv kêu gọi tịch thu toàn bộ số tiền này, G7 thay vào đó đã công bố khoản vay 50 tỷ đô la cho Ukraine sẽ được trả lại thông qua lợi nhuận tạo ra từ các tài sản bị đóng băng. Số tiền này sẽ được sử dụng cho nhu cầu tái thiết và quân sự của đất nước.

Chương trình này cho phép Ukraine có được vũ khí mà không cần phụ thuộc vào các khoản tài trợ của phương Tây hoặc gây thêm căng thẳng cho ngân sách vốn đã eo hẹp của nước này.

[Kyiv Independent: Ukraine mulls buying Italian air defenses with frozen Russian assets' proceeds]

9. Những bức ảnh cho thấy các đám cháy rừng ở Los Angeles đã chừa ra một số ngôi nhà một cách kỳ diệu

Những dãy nhà cháy đen trải dài khắp Los Angeles khi các đám cháy rừng tàn khốc xé toạc các khu phố, để lại đống đổ nát. Tuy nhiên, rải rác giữa đống đổ nát, một vài ngôi nhà vẫn nguyên vẹn.

Từ những ngôi nhà trên sườn đồi đến những ngôi nhà ven biển, những ngôi nhà này là biểu tượng của sự sống còn trong thảm kịch đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 24 người và phá hủy hơn 12.000 công trình. Có vẻ như là nhờ may mắn, một số ngôi nhà đã chống chọi được với ngọn lửa trong khi những ngôi nhà của hàng xóm đã sụp đổ thành tro bụi.

Các vụ cháy rừng đã tàn phá khắp Los Angeles kể từ thứ Ba tuần trước, do gió Santa Ana mạnh và hạn hán kéo dài khiến thảm thực vật khô cằn nguy hiểm.

Cal Fire báo cáo rằng các đám cháy—được gọi là Palisades, Eaton, Kenneth và Hurst—đã thiêu rụi 62 dặm vuông. Các viên chức cảnh báo tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn khi gió mạnh quay trở lại vào tuần này.

Ít nhất 23 người vẫn mất tích và lệnh di tản đã khiến hàng chục ngàn người phải di dời. Sự tàn phá đã lan rộng, biến các khu dân cư giàu có, nơi thờ phượng và các di tích lịch sử thành tro bụi.

AccuWeather ước tính thiệt hại có thể vượt quá 250 tỷ đô la, khiến những vụ cháy này có khả năng trở thành vụ cháy tốn kém nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.

Giữa sự tàn phá, một số ngôi nhà đã được bảo toàn một cách kỳ diệu. Ngôi nhà Walsh, xuất hiện trong loạt phim truyền hình Beverly Hills, 90210, vẫn nguyên vẹn, xung quanh là thảm thực vật cháy xém. Tương tự như vậy, các bất động sản ven biển vẫn nguyên vẹn mặc dù có nhiều cụm phá hủy gần đó.

Một cư dân, David Slater, đã quét sạch đống đổ nát khỏi lối đi riêng của mình, nhẹ nhõm khi ngôi nhà của ông vẫn nguyên vẹn mặc dù bị bao quanh bởi những tàn tích cháy đen. Phía sau cánh cổng nhà của Slater là những cây đổ và mảnh vỡ.

Nhưng sự chia rẽ giữa người sống sót và nạn nhân rất rõ rệt, khi một số người trở về và thấy đống đổ nát nơi họ từng sống.

Lính cứu hỏa đang phải vật lộn để dập tắt đám cháy, với đám cháy Palisades chỉ dập tắt được 14 phần trăm và đám cháy Eaton chỉ dập tắt được 33 phần trăm. Người dân quay lại để đánh giá mức độ thiệt hại đang được cảnh báo rằng tro có thể chứa chì, asen, amiăng và các vật liệu có hại khác.

Trong khi gió đã chậm lại trong thời gian ngắn vào cuối tuần, sự tái phát của chúng đe dọa sẽ gây ra nhiều thiệt hại hơn nữa. “Chúng tôi đã chuẩn bị tốt hơn cho điều này sắp tới”, Trưởng phòng Cứu hỏa Quận LA Anthony Marrone cho biết hôm thứ Hai.

Người dân và các quan chức đã chia sẻ phản ứng của họ trước sự tàn phá và những câu chuyện sống sót. “Hy vọng chúng tôi đã giúp cứu được một vài ngôi nhà”, Derek Mabra, một nghệ sĩ đã tắt đường ống dẫn khí và dập tắt các đám cháy cục bộ ở Topanga Canyon, cho biết. “Đó là sự tàn phá hoàn toàn và toàn diện”.

Jim Orlandini, người đã mất cửa hàng kim khí của mình ở Altadena, kể lại khoảnh khắc ông nhìn thấy ngôi nhà của mình đã tồn tại 40 năm. “Tôi đã suy nghĩ suốt thời gian đó, tôi không biết mình sẽ tìm thấy gì khi trở về đây và sau 40 năm, bạn biết đấy, bạn có rất nhiều thứ bạn quên mất và sẽ biến mất nếu ngôi nhà bị cháy. Vì vậy, chúng tôi rất biết ơn vì điều đó đã không xảy ra”, ông nói.

“Chúng tôi có những người đang thực sự tìm kiếm hài cốt của những người hàng xóm của bạn,” Cảnh sát trưởng Quận Los Angeles Robert Luna cho biết hôm thứ Hai, đề cập đến nguy cơ liên tục quay trở lại vùng thảm họa trước thời hạn.

Khi gió Santa Ana quay trở lại, lính cứu hỏa chuẩn bị cho “tình huống đặc biệt nguy hiểm” được dự đoán sẽ kéo dài đến giữa tuần. Máy bay và các phi hành đoàn bổ sung, một số từ xa như Canada và Mexico, đang được điều động. “Chúng tôi không bao giờ chắc chắn rằng chúng tôi sẽ bắt được đám cháy tiếp theo và giữ cho nó nhỏ”, Marrone cảnh báo.

Tổng thống Joe Biden đã cam kết hỗ trợ của liên bang, trong khi những người nổi tiếng và các tổ chức đã tăng cường quyên góp. Beyoncé đã đóng góp 2,5 triệu đô la thông qua quỹ của cô ấy, và Metallica thành lập tại Los Angeles đã cam kết 500.000 đô la.

Trong khi đó, các trung tâm cứu trợ như ở Công viên Santa Anita vẫn tiếp tục hỗ trợ người dân phải di dời.

[Newsweek: Photos Show How LA Wildfires Miraculously Spare Select Homes]

10. Armenia đưa ra trưng cầu dân ý về Liên Hiệp Âu Châu trong bối cảnh chia rẽ với Nga

Armenia có thể sớm đi vào con đường gia nhập Liên minh Âu Châu, thủ tướng nước này tuyên bố trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Điện Cẩm Linh, vốn từng là một trong những đồng minh hàng đầu của nước này.

Tại cuộc họp Nội các ở thủ đô Yerevan, Nikol Pashinyan cho biết chính phủ sẽ ủng hộ một dự luật mới được trình lên quốc hội, về cơ bản sẽ khởi động nỗ lực của quốc gia Nam Kavkaz này để trở thành thành viên của khối 27 quốc gia.

Pashinyan cho biết dự luật này sẽ chỉ bắt đầu quá trình đàm phán ngoại giao. “Việc thông qua luật không có nghĩa là Armenia sẽ gia nhập Liên Hiệp Âu Châu, vì điều đó không thể thực hiện được thông qua luật hoặc quyết định của chính phủ — quyết định về điều đó chỉ có thể được đưa ra thông qua trưng cầu dân ý”, ông nói.

Một ngày trước đó, Ngoại trưởng Ararat Mirzoyan tuyên bố rằng nước này có thể ký một chương trình nghị sự hợp tác mới “toàn diện” với Brussels “trong những tháng tới”, trong đó có thể bao gồm cả việc tự do hóa thị thực.

Armenia trong lịch sử vẫn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Nga, nhưng đã đóng băng tư cách thành viên của mình trong liên minh quân sự CSTO của Mạc Tư Khoa vào năm ngoái sau khi cáo buộc nước này không hỗ trợ đất nước trong cuộc xung đột với nước láng giềng Azerbaijan. Yerevan cũng đã gửi viện trợ nhân đạo đến Ukraine và xác nhận rằng họ sẽ nỗ lực tuân thủ các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu đối với nền kinh tế Nga.

Trong khi các quan chức trước đây đã ám chỉ rằng quốc gia dân chủ nhỏ bé này có thể tìm cách gia nhập khối, thì tham vọng đó đang phải đối mặt với thách thức lớn vì Armenia vẫn phụ thuộc rất nhiều vào Mạc Tư Khoa về kinh tế và thậm chí còn là nơi đặt căn cứ quân sự của Nga.

Ngay sau thông báo của Pashinyan, Nga đã phản ứng không hài lòng với nguyện vọng gia nhập Liên Hiệp Âu Châu của ông.

Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết Armenia, quốc gia cũng là thành viên của Liên minh Kinh tế Á-Âu, không thể tham gia cả vào hợp tác do Mạc Tư Khoa dẫn đầu lẫn Liên Hiệp Âu Châu.

Ông nói thêm rằng “tất nhiên Armenia có quyền tự chủ” trong việc theo đuổi tư cách thành viên Liên Hiệp Âu Châu, nhưng với vẻ hoài nghi, ông chỉ ra nỗ lực gia nhập không thành công kéo dài hàng thập niên của Thổ Nhĩ Kỳ.

[Politico: Armenia floats EU referendum amid split with Russia]