Theo tin Tòa Thánh, sáng nay, 15 tháng giêng, 2025, trong buổi tiếp kiến chung tại hội trường Phao-lô VI, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã trình bầy bài giáo lý của ngài về trẻ em với việc nhấn mạnh tới thảm trạng bóc lột các em qua lao động. Ngài lưu ý: Trẻ em, những người được Chúa Cha yêu quý nhất.
Sau đây là nguyên văn bài giáo lý tuần này của ngài, dựa vào bản tiếng Anh do Tòa Thánh cung cấp.
Anh chị em thân mến, chào anh chị em buổi sáng!
Trong buổi tiếp kiến tuần trước, chúng ta đã nói về trẻ em, và hôm nay chúng ta cũng sẽ nói về trẻ em. Tuần trước, chúng ta đã tập trung vào cách Chúa Giêsu nhiều lần nói về tầm quan trọng của việc bảo vệ, chào đón và yêu thương các trẻ m trong công việc của mình.
Tuy nhiên, ngay cả ngày nay trên thế giới, hàng trăm triệu trẻ vị thành niên, mặc dù chưa đến độ tuổi tối thiểu để thực hiện các nghĩa vụ của người trưởng thành, vẫn bị buộc phải làm việc và nhiều em trong số đó phải làm những công việc đặc biệt nguy hiểm; chưa kể đến những bé trai và bé gái bị buôn bán để hành nghề mại dâm hoặc khiêu dâm, và kết hôn cưỡng bức. Và điều này khá cay đắng. Thật không may, trong xã hội của chúng ta, trẻ em bị lạm dụng và ngược đãi theo nhiều cách. Lạm dụng trẻ em, bất kể bản chất là gì, đều là hành vi đáng khinh bỉ, là hành vi tàn ác. Không chỉ là tai họa cho xã hội, không, đó là tội ác! Và đó là sự vi phạm trắng trợn các điều răn của Thiên Chúa. Không trẻ em nào được phép bị lạm dụng. Ngay cả một trường hợp cũng đã là quá nhiều. Do đó, chúng ta cần phải đánh thức lương tâm, thực hành sự gần gũi và liên đới thực sự với trẻ em và thanh thiếu niên bị lạm dụng, đồng thời xây dựng lòng tin và sự hợp tác giữa những người cam kết cung cấp cho các em cơ hội và nơi an toàn để các em lớn lên một cách thanh thản. Tôi biết một quốc gia ở Mỹ Latinh, nơi có một loại trái cây đặc biệt, rất đặc biệt, được gọi là arándano [một loại quả nam việt quất]. Việc thu hoạch arándano đòi hỏi đôi bàn tay dịu dàng, và họ bắt trẻ em làm việc đó, họ biến chúng thành nô lệ để thu hoạch nó.
Tình trạng nghèo đói lan rộng, tình trạng thiếu các công cụ hỗ trợ xã hội cho các gia đình, tình trạng bị đẩy ra bên lề gia tăng trong những năm gần đây cùng với tình trạng thất nghiệp và mất an ninh việc làm là những yếu tố khiến những người trẻ tuổi phải trả giá đắt nhất. Ở các thành phố lớn, nơi mà sự chia rẽ xã hội và sự suy đồi đạo đức “cắn xé”, có những trẻ em tham gia vào việc buôn bán ma túy và các hoạt động bất hợp pháp đa dạng nhất. Chúng ta đã thấy bao nhiêu trẻ em trong số này trở thành nạn nhân hy sinh! Đôi khi thật bi thảm khi chúng bị dụ dỗ trở thành “đao phủ” của bạn bè đồng trang lứa, cũng như làm tổn hại đến bản thân, phẩm giá và nhân tính của chúng. Tuy nhiên, khi ở trên phố, trong khu vực giáo xứ, và những sinh mạng bị mất này hiện ra trước mắt chúng ta, chúng ta thường ngoảnh mặt làm ngơ.
Cũng có một trường hợp ở đất nước tôi: một cậu bé tên Loan đã bị bắt cóc và không rõ tung tích. Và một trong những giả thuyết là cậu bé đã bị đưa đi lấy nội tạng để cấy ghép. Và điều này đã xảy ra, như anh chị em đã biết. Điều này đã xảy ra! Một số trở về với vết sẹo, những em khác chết. Đây là lý do tại sao hôm nay tôi muốn tưởng nhớ cậu bé Loan này.
Chúng ta đau lòng khi nhận ra sự bất công xã hội đã thúc đẩy hai em bé, có thể sống cùng một khu phố hoặc chung cư, đi theo những con đường và số phận trái ngược nhau chỉ vì một trong hai đứa sinh ra trong một gia đình khó khăn. Một sự chia rẽ không thể chấp nhận được giữa con người và xã hội: giữa những người có thể mơ ước và những người phải khuất phục. Nhưng Chúa Giêsu muốn tất cả chúng ta được tự do và hạnh phúc; và nếu Người yêu thương mọi người đàn ông và đàn bà như con trai và con gái của Người, Người yêu thương các trẻ em bằng tất cả sự dịu dàng của trái tim Người. Đó là lý do tại sao Người yêu cầu chúng ta dừng lại và lắng nghe nỗi đau khổ của những người không có tiếng nói, những người không được giáo dục. Chống lại nạn bóc lột, đặc biệt là nạn bóc lột trẻ em, là cách xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho toàn thể xã hội. Một số quốc gia đã có sự khôn ngoan khi đưa quyền trẻ em vào văn bản. Trẻ em có quyền. Hãy tự tìm hiểu trên internet để biết quyền trẻ em là gì.
Và vì vậy, chúng ta có thể tự hỏi: Tôi có thể làm gì? Trước hết, chúng ta phải nhận ra rằng, nếu chúng ta muốn xóa bỏ tình trạng lao động trẻ em, chúng ta không thể tiếp tay cho nó. Và khi nào thì như vậy? Ví dụ, khi chúng ta mua những sản phẩm liên quan đến lao động trẻ em. Làm sao chúng ta có thể ăn và mặc quần áo, khi biết rằng đằng sau những thực phẩm và quần áo đó là những trẻ em bị bóc lột, những trẻ em phải làm việc thay vì được đến trường? Hãy tìm hiểu xem những sản phẩm đó đến từ đâu. Nhận thức được những gì chúng ta mua là hành động đầu tiên để không tiếp tay cho tình trạng này. Một số người sẽ nói rằng, với tư cách là cá nhân, chúng ta không thể làm được nhiều. Đúng vậy, nhưng mỗi giọt có thể là một giọt nước, cùng với nhiều giọt nước khác, có thể trở thành biển cả. Tuy nhiên, các tổ chức, bao gồm các tổ chức giáo hội và các công ty cũng phải được nhắc nhở về trách nhiệm của họ: họ có thể tạo ra sự khác biệt bằng cách chuyển các khoản đầu tư của mình sang các công ty không sử dụng hoặc cho phép lao động trẻ em. Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã ban hành luật và chỉ thị chống lại lao động trẻ em, nhưng vẫn có thể làm được nhiều hơn nữa. Tôi cũng kêu gọi các nhà báo - có một số nhà báo ở đây - hãy làm phần việc của mình: họ có thể giúp nâng cao nhận thức về vấn đề này và giúp tìm ra giải pháp. Đừng sợ hãi, hãy lên án, hãy lên án những điều này.
Và tôi cảm ơn tất cả những ai không quay lưng khi họ thấy trẻ em bị ép phải trở thành người lớn quá sớm. Chúng ta hãy luôn nhớ lời Chúa Giêsu: “Bất cứ điều gì các ngươi làm cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta, tức là các ngươi đã làm cho chính Ta” (Mt 25:40). Thánh Teresa thành Calcutta, một người làm việc vui vẻ trong vườn nho của Chúa, là một người mẹ của những cô gái và chàng trai thiệt thòi và bị lãng quên nhất. Với ánh mắt dịu dàng và sự chú ý của mình, bà có thể đồng hành cùng chúng ta để nhìn thấy những trẻ em vô hình, quá nhiều nô lệ của một thế giới mà chúng ta không thể bỏ mặc cho sự bất công của nó. Bởi vì hạnh phúc của những người yếu đuối nhất xây dựng nên hòa bình cho tất cả mọi người. Và cùng với Mẹ Teresa, chúng ta hãy lên tiếng cho trẻ em:
“Con xin một nơi an toàn
để con có thể chơi đùa.
Con xin một nụ cười
Từ một người biết yêu thương.
Con xin quyền được làm trẻ con,
để trở thành hy vọng
của một thế giới tốt đẹp hơn.
Con xin được phát triển
như một con người.
Con có thể tin tưởng vào mẹ không?’ (Thánh Teresa thành Calcutta)
Cảm ơn anh chị em.