Theo tin Tòa Thánh, tại Hội trường Tiếp kiến hôm Thứ Bảy, ngày 13 tháng 12 năm 2025, Đức Leo XIV đã tiếp kiến các tham dự viên Ngày Năm Thánh dành cho ngành ngoại giao của Ý. Nhân dịp này, ngài đã có bài suy niệm, đặc biệt nhấn mạnh tới lòng hy vọng:
Nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần.
Bình an cho quý vị!
Kính thưa Bộ trưởng,
Kính thưa Đức Cha khả kính,
Kính thưa các Ngài,
Kính thưa quý bà và quý ông,
Tôi đặc biệt vui mừng được chào đón quý vị hôm nay, nhân dịp Năm thánh của ngành Ngoại giao Ý. Cuộc hành hương của quý vị đến Cửa Thánh làm cho cuộc gặp gỡ này của chúng ta thêm ý nghĩa, và cho phép tôi chia sẻ niềm hy vọng mà chúng ta mang trong lòng và mong muốn làm chứng cho tha nhân. Nhân đức này, trên thực tế, không phải là một ước muốn mơ hồ về những điều không chắc chắn, mà là tên gọi mà ý chí mang khi nó kiên quyết phấn đấu cho điều thiện và công lý mà nó cảm thấy còn thiếu.
Niềm hy vọng, do đó, mang lại ý nghĩa quý giá cho công việc ngoại giao mà quý vị đang thực hiện: trong ngoại giao, chỉ những người thực sự hy vọng mới luôn tìm kiếm và ủng hộ đối thoại giữa các bên, tin tưởng vào sự hiểu biết lẫn nhau ngay cả khi đối diện với khó khăn và căng thẳng. Vì chúng ta hy vọng hiểu nhau, nên chúng ta nỗ lực làm điều đó bằng cách tìm kiếm những cách thức và lời lẽ tốt nhất để đạt được thỏa thuận. Về phương diện này, điều quan trọng là các hiệp ước và thỏa thuận được niêm phong bằng một sự đồng thuận: sự gần gũi trong tâm hồn – ad cor – thể hiện sự chân thành của những cử chỉ, chẳng hạn như chữ ký hoặc cái bắt tay, nếu không sẽ bị giảm xuống thành những thủ tục hình thức. Đây là đặc điểm phân biệt sứ mệnh ngoại giao đích thực với những tính toán vị kỷ hoặc với sự cân bằng giữa các đối thủ che giấu những khác biệt của họ.
Các bạn thân mến, để chống lại những khuynh hướng như vậy, chúng ta hãy nhìn vào gương của Chúa Giêsu, Đấng mà chứng tá của Người về hòa giải và hòa bình tỏa sáng như một niềm hy vọng cho tất cả các dân tộc. Nhân danh Chúa Cha, Chúa Con nói với sức mạnh của Chúa Thánh Thần, ngọn hải đăng hy vọng cho tất cả các dân tộc. Nhân danh Chúa Cha, Chúa Con nói với quyền năng của Chúa Thánh Thần, mang lại cuộc đối thoại giữa Thiên Chúa và nhân loại. Do đó, tất cả chúng ta, được tạo dựng theo hình ảnh của Chúa, trải nghiệm những mối quan hệ cơ bản của sự tồn tại thông qua đối thoại, lắng nghe và nói chuyện.
Không phải ngẫu nhiên mà chúng ta gọi ngôn ngữ mẹ đẻ của mình là tiếng mẹ đẻ, ngôn ngữ thể hiện văn hóa của quê hương, đất nước, gắn kết mọi người như một gia đình. Bằng ngôn ngữ riêng của mình, mỗi quốc gia đều thể hiện một cách hiểu riêng về thế giới, những giá trị cao cả nhất cũng như những phong tục thường nhật nhất. Ngôn từ là di sản chung, thông qua đó cội rễ của xã hội mà chúng ta đang sinh sống phát triển. Trong một môi trường đa sắc tộc, việc chăm lo cho đối thoại, thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau và liên văn hóa như một dấu hiệu của sự chào đón, hội nhập và tình huynh đệ trở nên thiết yếu. Ở bình diện quốc tế, phong cách này cũng có thể mang lại những thành quả của sự hợp tác và hòa bình, miễn là chúng ta kiên trì giáo dục cách nói chuyện của mình.
Thực vậy, chỉ khi người ta trung thực, chúng ta mới nói rằng họ “giữ lời”, bởi vì họ giữ lời như một dấu hiệu của sự kiên định và trung thành, không thay đổi ý định. Tương tự như vậy, người ta nhất quán khi họ làm những gì họ nói: lời nói của họ là lời hứa tốt đẹp mà họ dành cho những người lắng nghe họ, và giá trị của lời nói cho thấy người nói đáng giá đến mức nào.
Đặc biệt, người Kitô hữu luôn là những người của Lời: Lời mà họ nghe được từ Thiên Chúa, trước hết và trên hết, đáp lại lời kêu gọi đầy yêu thương thân phụ của Người bằng lời cầu nguyện của chúng ta. Khi chúng ta chịu phép rửa, dấu Thánh Giá được vẽ trên tai chúng ta, với lời “Ephphatha”, nghĩa là “Hãy mở ra”. Trong cử chỉ đó, gợi nhớ đến phép chữa lành mà Chúa Giêsu đã thực hiện, cảm giác mà qua đó chúng ta đón nhận những lời yêu thương đầu tiên và những yếu tố văn hóa thiết yếu duy trì cuộc sống của chúng ta, trong gia đình và trong xã hội, được chúc phúc.
Cũng như các giác quan và thân thể, ngôn ngữ cũng cần được giáo dục, chính trong trường dạy sự lắng nghe và đối thoại. Là những Kitô hữu chân chính và những công dân trung thực có nghĩa là chia sẻ một vốn từ vựng có khả năng nói lên sự thật, không giả dối, vun đắp sự hòa hợp giữa mọi người. Cho nên, đó là cam kết của chúng ta và của các bạn, đặc biệt là với tư cách là Đại sứ, luôn khuyến khích đối thoại và thiết lập lại nó bất cứ khi nào nó bị gián đoạn.
Trong bối cảnh quốc tế bị tổn thương bởi những vi phạm và xung đột, chúng ta hãy nhớ rằng đối lập với đối thoại không phải là im lặng, mà là xúc phạm. Thật vậy, trong khi im lặng mở ra cơ hội lắng nghe và đón nhận tiếng nói của những người đang đứng trước mặt chúng ta, thì xúc phạm là một sự gây hấn bằng lời nói, một cuộc chiến ngôn từ được trang bị bằng những lời dối trá, tuyên truyền và đạo đức giả.
Chúng ta hãy nỗ lực với hy vọng để làm giảm bớt sự hung hăng trong các tuyên bố và lời nói, không chỉ chú trọng đến vẻ đẹp và sự chính xác, mà trên hết là sự trung thực và thận trọng. Những người biết phải nói gì không cần nhiều lời, mà chỉ cần những lời đúng đắn: vì vậy, chúng ta hãy thực hành việc chia sẻ những lời nói mang lại điều tốt đẹp, lựa chọn những lời nói xây dựng sự hiểu biết, và làm chứng cho những lời nói hàn gắn sai lầm và tha thứ cho những lỗi lầm. Những ai mệt mỏi với đối thoại thì cũng mệt mỏi với hy vọng về hòa bình. Về khía cạnh này, thưa quý bà và quý ông, tôi xin nhắc lại với quý vị lời kêu gọi chân thành mà Thánh Phaolô VI đã gửi đến Đại hội đồng Liên Hợp Quốc cách đây đúng sáu mươi năm. Điều gắn kết nhân loại, như vị tiền nhiệm đáng kính của tôi đã lưu ý, là một giao ước được niêm phong bằng “một lời thề sẽ thay đổi lịch sử tương lai của thế giới: không bao giờ chiến tranh nữa, không bao giờ chiến tranh nữa! Chính hòa bình, hòa bình phải dẫn dắt vận mệnh của các quốc gia trên toàn nhân loại!” (Bài phát biểu trước Liên Hợp Quốc, 5). Vâng, hòa bình là bổn phận gắn kết nhân loại trong cuộc tìm kiếm công lý chung. Hòa bình là ý định, từ đêm Giáng sinh, đồng hành cùng toàn bộ cuộc đời của Chúa Kitô, cho đến Lễ Phục Sinh, sự chết và sự phục sinh của Người. Hòa bình là điều tốt đẹp cuối cùng và vĩnh cửu mà chúng ta hy vọng cho tất cả mọi người.
Để gìn giữ và thúc đẩy hòa bình đích thực, hãy là những người biết đối thoại, khôn ngoan trong việc đọc các dấu hiệu của thời đại theo bộ quy tắc nhân bản Kitô giáo là nền tảng của văn hóa Ý và châu Âu. Chúc quý vị mọi điều tốt đẹp nhất trong công việc mà quý vị được kêu gọi thực hiện, tôi ban phép lành Tông tòa cho quý vị và gia đình.