Khuôn mặt mùa Vọng với khứu gíac và vị giác.
Đấng Tạo Hóa dựng nên hình hài thân thể mỗi con người với năm cơ quan trọng yếu lộ diện ra bên ngoài: Mắt, tai, làn da, mũi, và miệng lưỡi. Năm cơ quan này có chức năng mang đến ý nghĩa cảm nhận cho đời sống.
Năm cơ quan trọng yếu này có thể ca ví như năm cửa cổng được mở ra để tiếp xúc cùng tiếp nhận với đời sống thế giới bên ngoài nơi xã hội. Và đồng thời cũng đóng lại ngăn bảo vệ những gì bên ngoài xã hội không tốt, không lành mạnh chui lọt vào bên trong cơ thể.
Đôi lỗ mũi có chức năng bắt ngửi được mùi vị bay trong không gian. Nhiệm vụ chức năng này còn được gọi là khứu gíac.
Môi miệng cùng với lưỡi không chỉ có chức năng phát tỏa ra tiếng nói âm thanh ra bên ngoài, nhưng còn có chức năng phân biệt cảm nhận được hương vị vật thể khi chúng chạm vào đầu lưỡi.Chức năng này có tên là vị gíac.
Hai cơ quan chức năng này có liên quan với nhau, như anh chị em. Như nơi nhà bếp hay nơi bàn ăn, một món ăn được đưa lên mũi ngửi, là ta đã cảm thấy có chút vị gíac ngon hay ít ngon, đấng cay, ngọt mặn, thơm hay có mùi khác lạ…cho dù không có thể phân biệt được rõ ràng khi chưa đưa vào miệng lưỡi! Cảm nhận của Lưỡi phân biệt được chi tiết rõ ràng những hương mùi vị của thức ăn, của đồ vật: ngọt, đắng, chua, cay, nhạt, cứng mềm, thơm hay mùi vị xa lạ…
Những mùi vị thu nhận từ mũi, nơi miệng lưỡi tự động lan báo chạy lên trí não. Rồi từ đó phát đi tín hiệu phân tích cho thu nhận.
Vào mùa Vọng, mùa chuẩn bị mừng lễ Chúa Giêsu giáng sinh làm người, không có chỉ ánh sáng, âm thanh, đụng chạm trong không gian, nhưng những hương sắc mùi vị cũng lan tỏa rộng rãi, như mùi thơm của cây thông ( cây tùng) giáng sinh, mùi vị thơm ngon của rượu vang bốc hương khói đang đun nóng, mùi vị thơm nồng của xúc xích nấu luộc, bánh kẹo nướng bay lan tỏa trong không gian, làm nhớ lại những kỷ niệm nao nức tốt đẹp những mùa Noel đã sống trải qua. Và những hương mùi vị đó làm cho bầu khí chợ Noel sống động hấp dẫn rất được ưa chuộng!
Nơi những người mắc bệnh Demenz, họ không còn nhớ nghĩ những gì nữa, hay không còn nói được cho chính xác. Nhưng mùi vị mà họ ngày xưa quen thuộc cùng thích lại có thề giúp họ nhớ lại những kỳ niệm cũ và mối tương quan liên hệ nơi họ sống lại được!
Hương sắc mùi vị bén rễ sâu trong đời sống con người, như dân gian có những ngạn ngữ diễn tả, như thường nói: “ đó là một buổi trình diễn thấm đượm mùi vị hương sắc!”. Hay câu nói: Điều đó lan tỏa hương sắc mùi vị thú vị! mới ngửi thôi mà nước miếng (nước rãi) đã chảy ra ngaòi miệng rồi!. Hay Không khí nơi đó dầy đặc thật ngột ngạt khó chịu, ngửi không được!...
Trong đời sống hằng ngày hương sắc mùi vị mang tính đặc thù thuộc về riêng mỗi người. Mỗi người có ý thích hương sắc mùi vị khác nhau.Và quan trọng hương sắc mùi vị của thực phẩm ăn uống và nước uống liên kết chặt chẽ giữ cho thân thể và tinh thần tâm hồn được lành mạnh vui tươi phấn khởi.
Nếu khứu gíac ngửi và vị giác nơi miệng lưỡi giữ vai trò trung tâm cho đời sống con người, như những câu ngạn ngữ trên đây diễn tả, không lạ gì hương sắc qua ngửi và mùi vị qua nếm cũng đóng một vai trò trong đức tin và trong lễ nghi phụng tự.
Thời cựu ước xa xưa có qui định lễ vật mang dâng hiến cho Thiên Chúa phải lan tỏa mùi vị hương thơm, bầu khí linh thiêng dễ chịu lên Thiên Chúa Giave.( Levi 2,1-16)
Thánh Phaolô tông đồ đã có suy tư cho rằng những Kitô hữu là hương thơm của Chúa Giêsu Kitô dâng kính lên Thiên Chúa.( 2 cor. 2,15)
Trong lễ nghi phụng vụ Kitô giáo, Công giáo, Chính Thống giáo, mùi hương thơm của nhũ hương đóng vai trò quan trọng dâng kính ca ngợi Thiên Chúa, được đốt xông lên bay tới Ngài như nội dung ý nghĩa lời nguyện cầu. ( Tv 141,2).
Theo qui luật phụng vụ trong Giáo hội công giáo, ngày lễ mừng trọng thể không chỉ đàn nhạc thánh ca được hát long trọng, nhưng còn có cả nhũ hương khói xông dâng lên Thiên Chúa nữa.
Trong nghi lễ tiễn biệt làm phép cỗ áo quan người qua đời và cả nơi phần mộ huyệt, hương khói được xông chung quanh quan tài, để diễn tả lòng kính trọng thân xác người đã qua đời là hình ảnh hương thơm của Thiên Chúa đã tạo dựng nên.
Dầu Thánh Chrisam là một hỗn hợp từ dầu Oliu và chất hương thơm được dùng trong phụng vụ Bí tích Rửa Tội, Bí tích Thêm Xức, Bí Tích truyền chức Thánh Linh mục, bí tích Xức dầu bệnh nhân.
Nơi tiệc cưới thành Cana ngày xưa, Chúa Giêsu Kitô đã làm phép lạ cho nước hóa biến thành rượu thơm ngon hảo hạng cho bữa tiệc đãi thực khách. Rồi trong dụ ngôn Chúa Giêsu Kitô cũng so sánh nước trời với một bữa tiệc trọng thể. ( Mt 22,1-14).
Trong thánh lễ Misa, lễ tạ ơn, người tín hữu Chúa Kitô được phép tiếp nhận Tấm bánh Thánh Thể Chúa Kitô, như được nếm thử trước hương vị bữa tiệc Chúa Giesu Kitô đã trở nên lương thực cho đời sống đức tin tinh thần con người.
Và như thế đời sống đức tin tinh thần của những người tin theo là môn đệ Chúa Kitô đã được hương vị bữa tiệc thần thánh thiên đàng thấm nhập vào đời sống nơi trái tim tâm hồn.
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long
Đấng Tạo Hóa dựng nên hình hài thân thể mỗi con người với năm cơ quan trọng yếu lộ diện ra bên ngoài: Mắt, tai, làn da, mũi, và miệng lưỡi. Năm cơ quan này có chức năng mang đến ý nghĩa cảm nhận cho đời sống.
Năm cơ quan trọng yếu này có thể ca ví như năm cửa cổng được mở ra để tiếp xúc cùng tiếp nhận với đời sống thế giới bên ngoài nơi xã hội. Và đồng thời cũng đóng lại ngăn bảo vệ những gì bên ngoài xã hội không tốt, không lành mạnh chui lọt vào bên trong cơ thể.
Đôi lỗ mũi có chức năng bắt ngửi được mùi vị bay trong không gian. Nhiệm vụ chức năng này còn được gọi là khứu gíac.
Môi miệng cùng với lưỡi không chỉ có chức năng phát tỏa ra tiếng nói âm thanh ra bên ngoài, nhưng còn có chức năng phân biệt cảm nhận được hương vị vật thể khi chúng chạm vào đầu lưỡi.Chức năng này có tên là vị gíac.
Hai cơ quan chức năng này có liên quan với nhau, như anh chị em. Như nơi nhà bếp hay nơi bàn ăn, một món ăn được đưa lên mũi ngửi, là ta đã cảm thấy có chút vị gíac ngon hay ít ngon, đấng cay, ngọt mặn, thơm hay có mùi khác lạ…cho dù không có thể phân biệt được rõ ràng khi chưa đưa vào miệng lưỡi! Cảm nhận của Lưỡi phân biệt được chi tiết rõ ràng những hương mùi vị của thức ăn, của đồ vật: ngọt, đắng, chua, cay, nhạt, cứng mềm, thơm hay mùi vị xa lạ…
Những mùi vị thu nhận từ mũi, nơi miệng lưỡi tự động lan báo chạy lên trí não. Rồi từ đó phát đi tín hiệu phân tích cho thu nhận.
Vào mùa Vọng, mùa chuẩn bị mừng lễ Chúa Giêsu giáng sinh làm người, không có chỉ ánh sáng, âm thanh, đụng chạm trong không gian, nhưng những hương sắc mùi vị cũng lan tỏa rộng rãi, như mùi thơm của cây thông ( cây tùng) giáng sinh, mùi vị thơm ngon của rượu vang bốc hương khói đang đun nóng, mùi vị thơm nồng của xúc xích nấu luộc, bánh kẹo nướng bay lan tỏa trong không gian, làm nhớ lại những kỷ niệm nao nức tốt đẹp những mùa Noel đã sống trải qua. Và những hương mùi vị đó làm cho bầu khí chợ Noel sống động hấp dẫn rất được ưa chuộng!
Nơi những người mắc bệnh Demenz, họ không còn nhớ nghĩ những gì nữa, hay không còn nói được cho chính xác. Nhưng mùi vị mà họ ngày xưa quen thuộc cùng thích lại có thề giúp họ nhớ lại những kỳ niệm cũ và mối tương quan liên hệ nơi họ sống lại được!
Hương sắc mùi vị bén rễ sâu trong đời sống con người, như dân gian có những ngạn ngữ diễn tả, như thường nói: “ đó là một buổi trình diễn thấm đượm mùi vị hương sắc!”. Hay câu nói: Điều đó lan tỏa hương sắc mùi vị thú vị! mới ngửi thôi mà nước miếng (nước rãi) đã chảy ra ngaòi miệng rồi!. Hay Không khí nơi đó dầy đặc thật ngột ngạt khó chịu, ngửi không được!...
Trong đời sống hằng ngày hương sắc mùi vị mang tính đặc thù thuộc về riêng mỗi người. Mỗi người có ý thích hương sắc mùi vị khác nhau.Và quan trọng hương sắc mùi vị của thực phẩm ăn uống và nước uống liên kết chặt chẽ giữ cho thân thể và tinh thần tâm hồn được lành mạnh vui tươi phấn khởi.
Nếu khứu gíac ngửi và vị giác nơi miệng lưỡi giữ vai trò trung tâm cho đời sống con người, như những câu ngạn ngữ trên đây diễn tả, không lạ gì hương sắc qua ngửi và mùi vị qua nếm cũng đóng một vai trò trong đức tin và trong lễ nghi phụng tự.
Thời cựu ước xa xưa có qui định lễ vật mang dâng hiến cho Thiên Chúa phải lan tỏa mùi vị hương thơm, bầu khí linh thiêng dễ chịu lên Thiên Chúa Giave.( Levi 2,1-16)
Thánh Phaolô tông đồ đã có suy tư cho rằng những Kitô hữu là hương thơm của Chúa Giêsu Kitô dâng kính lên Thiên Chúa.( 2 cor. 2,15)
Trong lễ nghi phụng vụ Kitô giáo, Công giáo, Chính Thống giáo, mùi hương thơm của nhũ hương đóng vai trò quan trọng dâng kính ca ngợi Thiên Chúa, được đốt xông lên bay tới Ngài như nội dung ý nghĩa lời nguyện cầu. ( Tv 141,2).
Theo qui luật phụng vụ trong Giáo hội công giáo, ngày lễ mừng trọng thể không chỉ đàn nhạc thánh ca được hát long trọng, nhưng còn có cả nhũ hương khói xông dâng lên Thiên Chúa nữa.
Trong nghi lễ tiễn biệt làm phép cỗ áo quan người qua đời và cả nơi phần mộ huyệt, hương khói được xông chung quanh quan tài, để diễn tả lòng kính trọng thân xác người đã qua đời là hình ảnh hương thơm của Thiên Chúa đã tạo dựng nên.
Dầu Thánh Chrisam là một hỗn hợp từ dầu Oliu và chất hương thơm được dùng trong phụng vụ Bí tích Rửa Tội, Bí tích Thêm Xức, Bí Tích truyền chức Thánh Linh mục, bí tích Xức dầu bệnh nhân.
Nơi tiệc cưới thành Cana ngày xưa, Chúa Giêsu Kitô đã làm phép lạ cho nước hóa biến thành rượu thơm ngon hảo hạng cho bữa tiệc đãi thực khách. Rồi trong dụ ngôn Chúa Giêsu Kitô cũng so sánh nước trời với một bữa tiệc trọng thể. ( Mt 22,1-14).
Trong thánh lễ Misa, lễ tạ ơn, người tín hữu Chúa Kitô được phép tiếp nhận Tấm bánh Thánh Thể Chúa Kitô, như được nếm thử trước hương vị bữa tiệc Chúa Giesu Kitô đã trở nên lương thực cho đời sống đức tin tinh thần con người.
Và như thế đời sống đức tin tinh thần của những người tin theo là môn đệ Chúa Kitô đã được hương vị bữa tiệc thần thánh thiên đàng thấm nhập vào đời sống nơi trái tim tâm hồn.
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long