Đức Giám Mục Tađêô Mã Đạt Khâm gây sốc cho người Công Giáo Trung Quốc
Đức Giám Mục Tađêô Mã Đạt Khâm (Ma Daquin) của Thượng Hải vừa công khai rút lại quyết định từ bỏ Hội Công Giáo Yêu nước Trung Quốc (CCPA), mà chính ngài đã mạnh mẽ tuyên bố vào ngày được tấn phong giám mục hồi tháng 7 năm 2012.
Trong một bài đăng trên trang blog cá nhân của mình hôm Chúa Nhật ngày 12 tháng 6, Đức Giám Mục Mã Đạt Khâm đã ca ngợi hiệp hội CCPA, một thể chế do nhà nước Trung Quốc lập ra nhằm kiểm soát đời sống của Giáo Hội Công Giáo tại quốc gia này kể từ cuối những năm 1950.
CCPA bị người Công Giáo Trung Quốc coi thường, nhiều người trong số đó tiếp tục duy trì lòng trung thành với Roma một cách bí mật. Tòa Thánh cũng không công nhận thể chế này, như Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã nói rõ trong lá thư của ngài gửi tín hữu Công Giáo ở Trung Quốc Đại Lục hồi năm 2007.
Quyết định thay đổi đột ngột của Đức Giám Mục Mã Đạt Khâm đã "gây sốc" cho cộng đoàn Công Giáo Trung Quốc với khoảng 12 triệu người. Vị giám mục vốn bị chính quyền xem là 'bất tuân' này đã chịu sự quản thúc tại gia trong bốn năm qua, suốt từ ngày được tấn phong bởi Đức cố Giám Mục Alôsiô Kim Lỗ Hiền (Jin Luxian) tại Nhà thờ chính tòa Thánh Inhaxiô ở Thượng Hải. Ngài bị tước bỏ mọi công việc mục vụ, cắt luôn quyền kế vị chức giám mục của Thượng Hải khi Đức Giám Mục Kim Lỗ Hiền qua đời vào tháng 4 năm 2013.
Tuy bị trừng phạt như vậy, cho đến nay Đức Giám Mục Mã vẫn kiên quyết không khuất phục trước áp lực hoặc sự lôi kéo của nhà cầm quyền bắt ngài công khai ăn năn vì tội ‘phản loạn’. Sự can đảm không thỏa hiệp của ngài đã biến ngài trở thành một vị anh hùng trong lòng cộng đoàn người Công Giáo Trung Quốc ở Đại Lục và xa hơn nữa. Hoạt động của Đức Giám Mục Mã cũng được coi là sự thách thức cho các giám mục khác đang hợp tác với nhà cầm quyền Trung Quốc.
Hành động ăn năn công khai của Đức Giám Mục Mã vào hôm Chúa Nhật tuần qua là điều mà CCPA và Ban Tôn Giáo thành phố Thượng Hải đã mưu cầu từ lâu.
Hiệp hội này vốn được chỉ đạo bởi Bắc Kinh để ứng phó với những trường hợp giám mục bất tuân và họ thực sự bị bối rối khi Đức Giám Mục Mã công khai rút khỏi CCPA hồi năm 2012.
Theo UCANews, Đức Giám Mục Mã Đạt Khâm đã gây choáng váng cho những người Công Giáo Trung Quốc đang theo dõi blog cá nhân của ngài sau khi ngài dường như đã thay đổi thái độ về CCPA: "Trong thời gian qua, tôi đã bị những người khác lừa dối và đã có một số lời nói và hành động sai trái với CCPA", Đức Giám Mục Mã đã viết như vậy trên blog của ngài.
Nhiều câu hỏi đang đặt ra ở bên trong lẫn bên ngoài Trung Quốc về động thái mới của Đức Giám Mục Mã, nhưng tại thời điểm hiện tại thì có rất ít câu trả lời. Một nguồn tin nói rằng, so với phong cách của ngài thì văn bản trên trang blog đó là "khá thô lỗ" và hoàn toàn không giống của ngài.
Động thái công khai này của ngài dường như mới chỉ là bước đi đầu tiên, nhưng còn quá sớm để nói về những gì kế tiếp có thể xảy ra.
Việc Đức Cha Mã đã thay đổi quan điểm trước đây của ngài đến trong bối cảnh có dấu hiệu về việc Bắc Kinh và Roma đang cùng có một cuộc đối thoại mang tính xây dựng để hướng về một thỏa ước. Không có bằng chứng nào cho thấy Tòa Thánh đã can dự vào quyết định của vị giám mục nổi tiếng nhất của Trung Quốc này. Một điều chắc chắn là câu chuyện vẫn chưa kết thúc ở đây.
Vài nét về Giám Mục Tadêô Mã Đạt Khâm
Đức Cha Tađêô Mã Đạt Khâm sinh năm 1968, là một giám mục Công Giáo người Trung Quốc hiện giữ chức giám mục phụ tá của Giáo phận Thượng Hải. Ngài được bổ nhiệm làm giám mục với sự chấp thuận của Tòa Thánh và của cả chính phủ Trung Quốc vào tháng 7 năm 2012 nhưng ngay sau đó lại bị chính quyền nước này quản thúc tại Chủng viện Xà Sơn cho đến hiện tại.
Thời trẻ và linh mục
Mã Đạt Khâm sinh ở Thượng Hải, sau khi tốt nghiệp Chủng viện Xà Sơn ở đây, ngài được thụ phong linh mục vào năm 1994. Ngài là cựu biên tập viên của Guangqi Press - một trong hai nhà xuất bản Công Giáo chính ở Trung Quốc thuộc Giáo phận Thượng Hải. Ngoài ra ngài còn là lãnh đạo tu viện Phố Đông ở Thượng Hải. Tháng 12 năm 2011, ngài được bổ nhiệm làm tổng đại diện cho Giám mục Alôsiô Kim Lỗ Hiền khi ấy là giám mục chính tòa Giáo phận Thượng Hải.
Giám mục
Năm 2012, Linh mục Tađêô Mã Đạt Khâm được cả Bắc Kinh và Tòa Thánh chấp thuận làm giám mục. Ngày 7 tháng 7 năm 2012, ngài chính thức được tấn phong tại Nhà thờ chính tòa Thượng Hải, trước sự chứng kiến của giáo dân và quan chức chính phủ. Cũng ngay trong buổi lễ này, ngài từ chối nghi thức đặt tay và dùng chung một Chén Thánh với một giám mục bị vạ tuyệt thông;[1] sau đó, ngài thông báo rằng ngài sẽ ra khỏi Hội Công Giáo Yêu nước Trung Quốc để tập trung vào công việc mục vụ mới của mình. Tổ chức này thuộc Chính phủ Trung Quốc và không được Giáo Hội Công Giáo công nhận. Trước đó, ngài là phó chủ tịch chi hội tại Thượng Hải. Động thái này đã thu hút vỗ tay lớn từ phía giáo dân nhưng cũng cho thấy đó là một thách thức đối với nhà nước vốn muốn quản lý Giáo Hội và giáo sĩ Công Giáo. Trong những ngày sau đó, có ghi nhận cho thấy ngài đã mất tích một cách bí ẩn.
Cản tòa
Hội đồng Giám mục Công Giáo Trung Quốc và Hội Công Giáo Yêu nước Trung Quốc đã thu hồi quyết định phê chuẩn đối với Giám mục Tađêô Mã Đạt Khâm. Trước sự việc này, Tổng giám mục Savio Hàn Đại Huy - Thư ký Bộ Truyền giáo xác định rõ rằng trong Giáo Hội Công Giáo, các Hội đồng Giám mục không có quyền bổ nhiệm, phê chuẩn, cách chức hoặc xử phạt một giám mục. Hơn nữa, Hội đồng Giám mục Công Giáo Trung Quốc lại càng không thể làm như vậy vì cơ quan này không hề được Tòa Thánh thừa nhận. Do đó, Giám mục Tađêô Mã Đạt Khâm vẫn là giám mục phụ tá của Giáo phận Thượng Hải.
Ngày 16 tháng 3 năm 2014, Tòa Thánh công nhận Giám mục Tađêô Mã Đạt Khâm là Giám mục của Giáo phận Thượng Hải sau khi Giám mục Phạm Trung Lương qua đời.
 |
Trong một bài đăng trên trang blog cá nhân của mình hôm Chúa Nhật ngày 12 tháng 6, Đức Giám Mục Mã Đạt Khâm đã ca ngợi hiệp hội CCPA, một thể chế do nhà nước Trung Quốc lập ra nhằm kiểm soát đời sống của Giáo Hội Công Giáo tại quốc gia này kể từ cuối những năm 1950.
CCPA bị người Công Giáo Trung Quốc coi thường, nhiều người trong số đó tiếp tục duy trì lòng trung thành với Roma một cách bí mật. Tòa Thánh cũng không công nhận thể chế này, như Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã nói rõ trong lá thư của ngài gửi tín hữu Công Giáo ở Trung Quốc Đại Lục hồi năm 2007.
Quyết định thay đổi đột ngột của Đức Giám Mục Mã Đạt Khâm đã "gây sốc" cho cộng đoàn Công Giáo Trung Quốc với khoảng 12 triệu người. Vị giám mục vốn bị chính quyền xem là 'bất tuân' này đã chịu sự quản thúc tại gia trong bốn năm qua, suốt từ ngày được tấn phong bởi Đức cố Giám Mục Alôsiô Kim Lỗ Hiền (Jin Luxian) tại Nhà thờ chính tòa Thánh Inhaxiô ở Thượng Hải. Ngài bị tước bỏ mọi công việc mục vụ, cắt luôn quyền kế vị chức giám mục của Thượng Hải khi Đức Giám Mục Kim Lỗ Hiền qua đời vào tháng 4 năm 2013.
Tuy bị trừng phạt như vậy, cho đến nay Đức Giám Mục Mã vẫn kiên quyết không khuất phục trước áp lực hoặc sự lôi kéo của nhà cầm quyền bắt ngài công khai ăn năn vì tội ‘phản loạn’. Sự can đảm không thỏa hiệp của ngài đã biến ngài trở thành một vị anh hùng trong lòng cộng đoàn người Công Giáo Trung Quốc ở Đại Lục và xa hơn nữa. Hoạt động của Đức Giám Mục Mã cũng được coi là sự thách thức cho các giám mục khác đang hợp tác với nhà cầm quyền Trung Quốc.
Hành động ăn năn công khai của Đức Giám Mục Mã vào hôm Chúa Nhật tuần qua là điều mà CCPA và Ban Tôn Giáo thành phố Thượng Hải đã mưu cầu từ lâu.
Hiệp hội này vốn được chỉ đạo bởi Bắc Kinh để ứng phó với những trường hợp giám mục bất tuân và họ thực sự bị bối rối khi Đức Giám Mục Mã công khai rút khỏi CCPA hồi năm 2012.
Theo UCANews, Đức Giám Mục Mã Đạt Khâm đã gây choáng váng cho những người Công Giáo Trung Quốc đang theo dõi blog cá nhân của ngài sau khi ngài dường như đã thay đổi thái độ về CCPA: "Trong thời gian qua, tôi đã bị những người khác lừa dối và đã có một số lời nói và hành động sai trái với CCPA", Đức Giám Mục Mã đã viết như vậy trên blog của ngài.
Nhiều câu hỏi đang đặt ra ở bên trong lẫn bên ngoài Trung Quốc về động thái mới của Đức Giám Mục Mã, nhưng tại thời điểm hiện tại thì có rất ít câu trả lời. Một nguồn tin nói rằng, so với phong cách của ngài thì văn bản trên trang blog đó là "khá thô lỗ" và hoàn toàn không giống của ngài.
Động thái công khai này của ngài dường như mới chỉ là bước đi đầu tiên, nhưng còn quá sớm để nói về những gì kế tiếp có thể xảy ra.
Việc Đức Cha Mã đã thay đổi quan điểm trước đây của ngài đến trong bối cảnh có dấu hiệu về việc Bắc Kinh và Roma đang cùng có một cuộc đối thoại mang tính xây dựng để hướng về một thỏa ước. Không có bằng chứng nào cho thấy Tòa Thánh đã can dự vào quyết định của vị giám mục nổi tiếng nhất của Trung Quốc này. Một điều chắc chắn là câu chuyện vẫn chưa kết thúc ở đây.
Vài nét về Giám Mục Tadêô Mã Đạt Khâm
Đức Cha Tađêô Mã Đạt Khâm sinh năm 1968, là một giám mục Công Giáo người Trung Quốc hiện giữ chức giám mục phụ tá của Giáo phận Thượng Hải. Ngài được bổ nhiệm làm giám mục với sự chấp thuận của Tòa Thánh và của cả chính phủ Trung Quốc vào tháng 7 năm 2012 nhưng ngay sau đó lại bị chính quyền nước này quản thúc tại Chủng viện Xà Sơn cho đến hiện tại.
Thời trẻ và linh mục
Mã Đạt Khâm sinh ở Thượng Hải, sau khi tốt nghiệp Chủng viện Xà Sơn ở đây, ngài được thụ phong linh mục vào năm 1994. Ngài là cựu biên tập viên của Guangqi Press - một trong hai nhà xuất bản Công Giáo chính ở Trung Quốc thuộc Giáo phận Thượng Hải. Ngoài ra ngài còn là lãnh đạo tu viện Phố Đông ở Thượng Hải. Tháng 12 năm 2011, ngài được bổ nhiệm làm tổng đại diện cho Giám mục Alôsiô Kim Lỗ Hiền khi ấy là giám mục chính tòa Giáo phận Thượng Hải.
Giám mục
Năm 2012, Linh mục Tađêô Mã Đạt Khâm được cả Bắc Kinh và Tòa Thánh chấp thuận làm giám mục. Ngày 7 tháng 7 năm 2012, ngài chính thức được tấn phong tại Nhà thờ chính tòa Thượng Hải, trước sự chứng kiến của giáo dân và quan chức chính phủ. Cũng ngay trong buổi lễ này, ngài từ chối nghi thức đặt tay và dùng chung một Chén Thánh với một giám mục bị vạ tuyệt thông;[1] sau đó, ngài thông báo rằng ngài sẽ ra khỏi Hội Công Giáo Yêu nước Trung Quốc để tập trung vào công việc mục vụ mới của mình. Tổ chức này thuộc Chính phủ Trung Quốc và không được Giáo Hội Công Giáo công nhận. Trước đó, ngài là phó chủ tịch chi hội tại Thượng Hải. Động thái này đã thu hút vỗ tay lớn từ phía giáo dân nhưng cũng cho thấy đó là một thách thức đối với nhà nước vốn muốn quản lý Giáo Hội và giáo sĩ Công Giáo. Trong những ngày sau đó, có ghi nhận cho thấy ngài đã mất tích một cách bí ẩn.
Cản tòa
Hội đồng Giám mục Công Giáo Trung Quốc và Hội Công Giáo Yêu nước Trung Quốc đã thu hồi quyết định phê chuẩn đối với Giám mục Tađêô Mã Đạt Khâm. Trước sự việc này, Tổng giám mục Savio Hàn Đại Huy - Thư ký Bộ Truyền giáo xác định rõ rằng trong Giáo Hội Công Giáo, các Hội đồng Giám mục không có quyền bổ nhiệm, phê chuẩn, cách chức hoặc xử phạt một giám mục. Hơn nữa, Hội đồng Giám mục Công Giáo Trung Quốc lại càng không thể làm như vậy vì cơ quan này không hề được Tòa Thánh thừa nhận. Do đó, Giám mục Tađêô Mã Đạt Khâm vẫn là giám mục phụ tá của Giáo phận Thượng Hải.
Ngày 16 tháng 3 năm 2014, Tòa Thánh công nhận Giám mục Tađêô Mã Đạt Khâm là Giám mục của Giáo phận Thượng Hải sau khi Giám mục Phạm Trung Lương qua đời.